Mustafa Kemal Atatürk'ün En Büyük Mirası: 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Anlam ve Önemi

Bazı miraslar vardır ki değeri asla ölçülemez. Türk milleti içinde en kıymetli miras şüphesiz ki cumhuriyettir. Atatürk önderliğinde kurulan cumhuriyet, 29 Ekim 1923 tarihinde Ankara'da ilan edilmiştir. Milli birlik ve beraberliğin güçlendiği bu anlamlı gün, Türk Milleti'nin şanlı tarihinin önemli dönüm noktaları arasında yer almaktadır.

Bağımsızlık mücadelesinin en büyük meyvesi olan Cumhuriyet Bayramı her yıl 29 Ekim günü Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'ta büyük bir coşkuyla kutlanmaktadır. Bu yazımızda kitaplara sığmayacak destansı hikayesiyle cumhuriyetin kuruluş aşamalarını sizler için derledik. Öncesi ve sonrasıyla cumhuriyetin anlam ve önemi...

1. Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919 tarihinde Osmanlı hükumeti tarafından Samsun'a gönderilmiştir. Bölgedeki düzeni sağmak için Samsun'a ayak basan Mustafa Kemal, ülkenin birçok noktasında kongreler düzenleyerek "Tek bir egemenlik var, o da milli egemenliktir. Milletin egemenliğini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." ilkesiyle cumhuriyetin çok yakında Türk milletinin olacağını belli etmiştir.

2. 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un düşman kuvvetler tarafından işgal altına alınması üzerine, bağımsızlık mücadelesinin Anadolu'da sürdürülmesi gerektiği kesinlik kazanmıştır. 17 Mart 1920 tarihinde meclis genelgesini yayınlayan Mustafa Kemal, Milli Mücadele yanlılarını Ankara'ya davet etmiştir. 22 Nisan 1920'de yapılan çağrı üzerine 23 Nisan 1920 günü saat 14:00'de gerçekleştirilen merasim ve dualarla Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulmuştur. 

3. 23 Nisan 1920 tarihinde kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi, bugünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasında büyük bir rol oynamıştır. Türk halkının egemenliğini ilan ettiği bu gün, günümüzde 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmaktadır.

4. Yurdumuzun düşmanlardan kurtulmasının ardından 13 Ekim 1923 sabahı, Ankara'nın başkent olması için Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne yasa önerisinde bulunulmuştur. Mustafa Kemal ve arkadaşlarının öngörüsüyle meclis onayı alan yasa, Ankara'yı yeni Türkiye Devleti'nini başkenti yapmıştır. Bu adım cumhuriyetin ilan edileceğinin en büyük habercileri arasında yer almaktadır.

5. Cumhuriyeti kurmakta kararlı olan Mustafa Kemal, bölünmüş meclise rağmen pes etmeyecekti. Kendi arasında üç guruba ayrılan meclis içerisinde; Mustafa Kemal gibi düşünen Kuva-yı Milliye destekçileri kuvvacılar, saltanatın devamını isteyen mebuslar, demokrasi ve padişahlık arasında herhangi bir seçimi olmayan ancak kendi çıkarlarını gözeten bir guruptan oluşmaktaydı. 1 Kasım 1922 tarihinde gerçekleştirilen meclis toplantısı sonrasında saltanatın kaldırılması oy birliğiyle kabul edilmiştir. 

6. Kurtuluş Savaşı'ndan zaferle çıkan yorgun Türk milletinin yeni bir yönetim şekline ihtiyacı olduğunu düşünen Mustafa Kemal, cumhuriyeti kurmayı kafasına koymuştu ve çok yakında Türk milletinin kaderini değiştirecek kararları yine Türk milletinin sonsuz desteği ile verecektir.

7. Mustafa Kemal, 28 Ekim 1923 tarihinde Çankaya Köşkü'ne çağırdığı İsmet Paşa, Kazım Paşa ve Fethi Bey ile bir toplantı düzenleyerek "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz" demiştir. Gerçekleştirilen toplantı sonrasında  öngörülen kanun teklifince "Türkiye Devleti'nin hükumet şekli cumhuriyettir. Türkiye Devleti, TBMM tarafından yönetilir." maddeleri oluşturulmuştur.

8. "Cumhuriyet ahlaki fazilete dayanan bir idaredir. Sultanlık ise korku ve tehdite dayanan bir idaredir." sözleriyle saltanatın neden kaldırılması gerektiğini ifade eden Mustafa Kemal, Türk halkının desteğiyle 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyeti ilan etmiştir. Böylelikle Anayasanın birinci maddesinde, "Türkiye Devletinin hükumet biçimi cumhuriyettir." ibaresi yer almıştır. Gazi Mustafa Kemal, oybirliğiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

9. Cumhuriyetin ilanının hemen ardından Mustafa Kemal'in mecliste gerçekleştirilen teşekkür konuşması beklenenden kısa sürmüştür. Peki ya bu kadar güçlükle ilan edilmiş cumhuriyetin teşekkür konuşması neden kısa sürmüştü? Mustafa Kemal bunun sebebini şu sözlerle açıkladı. "Diş protezlerimi yeni takmıştım, tecrübe devresindeydi, henüz alışamamıştım, söz söylemeye başladığım vakit ıslık gibi sesler çıkıyordu veyahut ağzımdan düşüyordu, dilime dolaşıyordu, rahat konuşamıyordum, ne yapayım kısa kestim!" açıklamalarında bulunmuştur. 

10. Atatürk önderliğinde ilan edilen cumhuriyet, her  açıdan gelişmeye başlayan modern Türkiye Cumhuriyeti'nin başlangıcı olmuştur. Cumhuriyetin kurulmasından kısa bir süre sonra yabancı ülkelerin gıptayla baktığı özgürlükçü, refah ve üretken Türkiye Cumhuriyeti, bilim dünyasının çekim merkezi haline gelmiştir. Büyük zorluklarla kazanılmış bağımsızlık mücadelesinin meyvesi olan cumhuriyet, her yıl 29 Ekim günü büyük bir coşku ve heyecanla kutlanmaktadır. 

Önerilen İçerik: Ulu Önder Atatürk Hakkında İlginç Bilgiler

Neoldu.com