5000 Böcekli Genom Projesi

5 yıldır hız kesmeden devam eden, 5000 böcek ile ilişkili eklem bacaklıdan genom dizisi toplama projesi, 2016 yılında tamamlanıyor. Bu proje sayesinde insan hayatında ve dünya düzeninde birçok iyileşmenin olacağı gözlemleniyor. İ5K projesini tanıyarak, bu projenin amaçları ve faydaları hakkında bilgi sahibi olalım.

İ5K PROJESİ NEDİR

İ5K girişimi, 5000 böcek türlerinin genlerini analiz etmeyi amaçlayan dönüştürücü bir projedir. Tür seçimi olarak eklem bacaklılardan yola çıkılmıştır. Çünkü eklem bacaklılar yani böceklerin her türleri ,dünyada ekosistem üzerinde oldukça etkilidirler. Ekosistem dengesi üzerinde oldukça söz sahibi olan böceklerin, ekosistemi tahrik ettiği için böyle bir proje düşünülmüş ve hayata geçirilmiştir. Ekonomik bir girişim projesi olmayan I5K projesine katılım, herkese açık ve gönüllülük üzerine yürütülüyor. 2012 yılında başlayıp, 2013 yılında önemli büyüme gösterdi. Birçok bilim insanının da fayda sağladığı bu proje 2016 yılında tamamlanıyor. Geleceği olan ve ilerleyici bir projedir.

Hangi Böcekler Üzerinde Çalışılıyor

Proje Uzmanın verdiği bilgiler doğrultusunda; sıradan, her tür böcek üzerinde çalışılmadığını, insana ve tarımsal zararları olan böcekler üzerinde çalışıldığını belirtiyor. 5.000 aslında küçük bir oran olduğunu, dünya üzerinde sayamayacağımız kadar böcek türü varlığı söz konusudur. Önceliğimiz ,insanlar üzerinde doğrudan ve yakın etkiye sahip olan böceklerdir.

Tabi burada 5000 böcek türünü sayamayız

Üzerinde Çalışma Yapılan Bazı Böcekler

Mayıs sineği

Hamam böceği

Kırkayak

Arı

Asya uzun boynuzlu böcek

Bark akrep

Tahta kurusu

Su kelebeği

Boğa başlı bok böceği

Örümcek

MAYIS SİNEĞİ

Mayıs sinekleri gerçek sinek ile karıştırılmamalıdır.  Kız böcekleri ve yusufçukları kapsayan eski bir böcek içerisinde yer alıyorlar. Sucul böceklerdir ve olgunlaşmaları tatlı sular da bir yıl sürer. Ve yumurtada çıktığı zamanda kısa bir saat dilimi içinde  ölüyorlar. İnsanlara bulaşıcı hastalıklara neden olabiliyorlar. Dere yataklarında, göllerde oldukça fazla bulunurlar.

Eklem Bacaklılar

Eklembacaklılar, yakından tozlayıcı ve ot obur olarak dünyanın bitkilerine bağlı, hem karada hem de denizde önemli besin döngüsü içinde rol oynuyorlar. Yengeç, karides iyi bilinen böcekleri ve akarları, örümcekleri kırkayaklıları, kabukluları içeriyor. Böceklere bakıldığı zaman aslında 1 milyonun üzerinde türleri ve çok sayıda çeşitleri vardır.

PROJENİN AMACI

Böcekler ve akarlar, örümceklerde dahil olmak üzere, eklembacaklılar dünyanın ekosistemi ile oynuyorlar. Eklembacaklılar ile insanlara hastalıklar iletilir. Projenin amacı zirai ilaçlardan ve etkilerden zarar gören böceklerin DNA’sındaki zayıf bölgeleri tanımlamak ve insanlara böceklerden bulaşılan hastalıkların önüne geçmektir.

2012 yılında 5000 eklem bacaklılar üzerinde çalışmalar yapıldı. Öğrencilerin bilim insanlarının içinde yer aldığı bu proje eklembacaklıların insanlar üzerindeki olumlu olumsuz etkileri olan türlerin üzerinde analitik araçlar sunulması hedefleniyor. Ayrıca Bu Proje Ekonomik ve sağlık açısından oldukça yarar sağlayacak bir projedir. Hastalıkların önüne geçilerek sağlık sektöründe 50 milyon gibi bir tasaruf sağlanacak.

İşe yaraması çok önemli amaç bir tür öldürülürken, polen taşıyan böceklerin zarar görmemesidir. Eğer bu şekilde devam edilirse ve işe yararsa 2035’e  geldiğimizde arıların soyunun tükeneceği tahmin ediliyor. Bu proje sıtma gibi birçok bulaşıcı hastalıklarla savaşma yönünde büyük önem taşıyor.

ARI

Bal arıları insanlar üzerinde sağlık açısından olduğu kadar hastalık ve zararlara da maruz kalınabilir. Arı hastalıkları; parazit, mantar, bakteriyel, virüs etkenli beslenme yetersizliklerinden dolayı ortaya çıkabilir. Arı sokması insanda ölümlere bile yol açabiliyor

NeOldu.Com/ Kader Basayoğul