Aralıklı Oruç Biyolojik bir Arınma mıdır Yoksa Sadece Bir Ritüel mi?

Aralıklı Oruç (Intermittent fasting) Biyolojik bir Arınma mıdır Yoksa Sadece bir Ritüel mi?

Bilimsel bir bakış açısı.

Grip, soğuk algınlığı veya diğer hastalıklara yakalandığımız zamanlarda, bir anda yemeden kesiliriz. Vücudumuz adeta bize “Dur, seni tamir etmeme izin ver” der.

3,5 milyarlık bir AR-GE ürünü olan canlılığın 200-300 bin yıllık döneminde arz-ı endam eden atalarımız neden düzenli olarak oruç tuttu? Herşeye gücü yeten yaratıcıya saygı göstermenin bir yolu mu yoksa bundan daha fazlası mı? Dini metinlerin ötesine baktığımızda, bu alışılmış uygulamanın sadece ruhumuz için iyi olmadığı, aynı zamanda sağlığımız ve uzun ömür için de son derece yararlı olduğu açıktır.

Hepimiz her gün oruç tutuyoruz aslında…

Oruç tutmak zor bir şey gibi görünebilir, ama ister inanın ister inanmayın, hepimiz her gün oruç tutuyoruz (aslında her gece). İngilizce kahvaltı kelimesinin karşılığı  olan “breakfast”, tam anlamıyla  orucu "sonlandırmak" anlamına gelir (break (mola/ara vermek) / fast (oruç).   Akşam yemeği ve sabah yemeğiniz arasındaki 8 ila 12 saatlik bu süre, bu uygulamanın küçük bir örneğidir.

Aralıklı oruç bir tedavi değil ve veriler esas olarak halen bilimsel araştırmaların devam etmesine dayanıyor olsa da, birçok doğu hem de batı tıbbı konusunda eğitim almış alternatif tıp doktorları aralıklı oruç tutmanın harikalar yarattığını kabul ediyor:

Oruç Tuttuğunuzda Vücudunuzda Gerçekte Neler Oluyor ?

Harvard'a bağlı Brigham ve Kadın Hastanesi Beslenme Bölümü Müdürü diyetisyen Kathy McManus, "Oruç daha düşük glikoz (kan şekeri ) seviyelerine yol açar . Buna karşılık, vücut, yağı ketonlara dönüştürdükten sonra enerji kaynağı olarak glikoz yerine yağ kullanıyor, “diyor. Bu sürece ketozis denir – fad (ünlü beslenme şekilleri) diyetleri dünyasında yeni bir söylem-.

Enerji kaynağı olarak glikozdan ketonlara değişim, vücut kimyasını sağlıklı şekillerde değiştirir.

Bu uygulamanın belirgin kilo verme etkilerinin ötesinde, vücudunuzu hücresel düzeyde iyileştirmek için ketozisin gücüne işaret eden bir kanıt vardır. Son çalışmalar, ketozisin (ve ketojenik bir diyetin) kanser, Parkinson, Alzheimer, tip 2 diyabet ve kalp hastalığı gibi hastalıklar üzerinde iyileştirici bir etkiye sahip olduğuna dair umut verici kanıtlar göstermiştir.

Ramazan Orucu Süresince Fizyolojik ve Biyolojik Saat (Kronobiyolojik) Değişiklikleri

 Annals of Nutrition & Metabolism dergisinde yayımlanan makaleye göre, Ramazan orucu, yağlar, karbonhidrat ve protein metabolizmasını veya hormonal serum düzeylerinin günlük ortalamasını önemli ölçüde etkilememektedir. Sıklıkla serum üre ve ürik asitte artış bildirisi, bu ay boyunca yaşanan su kaybına (dehidratasyon) yorulabilir. Kardiyovasküler sisteme faydası olan, iyi kolesterol olarak bilinen HDL ve apolipoprotein A1'in artışı gibi bazı değişiklikler ve kötü  kolesterol olarak bilinen LDL'deki azalma görülmektedir.

Bununla birlikte, biyolojik saat ile ilgili çalışmalar Ramazan orucunun vücut ısısı, kortizol, melatonin ve gliseminin vücuttaki döngüsünü (sirkadiyen ritim) etkilediğini göstermiştir. Gece uykusu, gündüz uyanıklığı ve zihinsel aktivite performansı azalmaktadır.

Sonuç olarak Ramazan orucu sırasındaki önemli değişiklikler kronobiyolojik ve davranışsaldır.

Beneficial Microbes dergisi bir analizinde bağırsak mikrobiyotasında önemli olan Butyricicoccus, Bacteroides, Faecalibacterium, Roseburia, Allobaculum, Eubacterium, Dialister ve Erysipelotrichi gibi antibiyotiklere potansiyel olarak gösterilen probiyotiklerin Ramazan orucunun sona ermesinden sonra önemli ölçüde zenginleştiğini ortaya koydu.

Ramazan orucundan en çok etkilenen bakteri türü ise, enflamatuar bağırsak hastalıkları gibi gastrointestinal bozukluklarda dengeyi sağlamak üzere bir çeşit doymuş yağ bütirik asit (tereyağında bulunan) üreten bakteri Butyricicoccus pullicaecorum'dur.

Ketozis durumuna girmek için harika bir yol olan oruç, zihninizi susturmanıza yardımcı olur, böylece ruhumuz bize daha açık açabilir. Ayrıca ruhumuzu uyandıracak ve vücudunuzu canlandırmaya başlayarak bize daha doğal enerji, esneklik ve varoluşun genel hafifliğini hissettirecektir.

Covid-19 Salgını Sırasında Ramazan Orucu

COVID-19 salgını nedeniyle kişilerde yaşanan oruç tutmak konusundaki kararsızlık aslında bağışıklık sisteminin düşeceği korkusuyla yaşanıyor. Oysa ki kanıtlar orucun bağışıklık sistemini güçlendirdiğini gösteriyor.

Toplam  vücut suyu noksanlığının, serbest su kaybının (dehidratasyon) viral enfeksiyonlara karşı vücudu zayıf hale getirme olasılığı, Tıp Bilimleri Akademisinin resmi açıklamalarında, 65 yaşın altındaki sağlıklı bireylerin, tüm enfeksiyon kontrol yönergelerine ve prosedürlerine sıkı sıkıya bağlı kalıp, oruç tutmayan saatlerde uygun hidrasyon (su alımı) ve sıcak ortamlardan kaçınma gibi önlemleri alması koşuluyla ramazan oruçlarını yerine getirebileceği yönündedir.

Virüs bulaşmış kişilerle ilgili olarak, tam iyileşme sonrasında birkaç hafta oruç tutmaktan kaçınmaları gerektiği yönünde..

Dikkat!

Oruç tutma sonrası  yağ ve şekere yönelme fikri iştah açıcı gelse de, vücut için korkunç. Çalışmalar, orucu bozduktan sonra, oruçsuz günlere nazaran normal bir şekilde yenilenden daha fazla kabonhidrat ve şeker alemi yapılması insanların sağlığını iyilikten daha fazla zarara sokacağını gösteriyor.!

Şayet orucu bu şekilde uyguladığınızda, bırakın “arınmayı ”, boşunaa “aç” kalmaktan fazla ileriye gitmiş olmazsınız!

Manevi Oruç (Manevi Detoks)

“Sahip olduğum tüm canlılık ve enerji, bedenimin oruçla arınmasıyla geldi.”

~ Mohandas Gandhi

Vücut temizlendiğinde ruh yükselir. Oruç tutmak, ruhlarımızın beden ve zihinlerimize daha az bağlı olmasını sağlar. Titreşimlerimizi geliştirir ve kendimize ve başkalarına daha bağlı hissetmemize yardımcı olur. Dünyadaki hemen hemen her manevi ve dini gelenek, manevi büyüme için gerekli bir faaliyet olarak oruç tutuyor . Sokrates ve Platon oruç tutmuş, hakikati kovalamak için zihinlerini ve ruhlarını böylece arındırmışlardır.

Eğer vücudu sağlam bir şekilde korumak isterseniz, oruç tutun ve yürüyüş yapın; eğer sağlıklı bir ruha sahip olmak isterseniz, oruç tutun ve dua edin; yürüme bedeni , dua ruhu çalıştırır, oruç ise her ikisini.~ Francis Quarles

Genel olarak, biraz oruç tutmanın bile burada olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir. Bağırsak sorunlarınız veya adrenal yorgunluğunuz varsa dikkatli olun, uygun kan şekeri, trigliserit, yüksek yoğunluklu lipoprotein ve kan basıncına sahip olduğunuzdan emin olmak için doktorunuza danışın.

Doktorant Fatma Kazdal

Tıbbi Biyokimya

Referanslar

Oxford academic journal microbiology ecology, Interindividual differences in response to treatment with butyrate-producing Butyricicoccus pullicaecorum 25–3T studied in an in vitro gut model

Annals of Nutrition & Metabolism ,Physiological and Chronobiological Changes during Ramadan Intermittent Fasting

Harvard Health Publishing Harvard Medical School

https://www.thesacredscience.com/the-power-of-fasting/

https://www.gaia.com/article/intermittent-fasting-the-benefits-trends-spirituality-dangers