Aspendos Tiyatrosu: Akustik ve Tarihi | Aspendos Antik Kenti

Ülkemizde yerleşim milattan önceye kadar dayanmaktadır. Bu topraklarda birçok uyarlık yaşamış ve kendi kültürlerine göre şehirler inşa etmiştir. Hal böyle olunca ülkemizde tarihin her noktasından eserler bulunmaktadır ve Aspendos da bu eserlerin en güzelleri listesinde bulunmaktadır. Peki Aspendos Tiyatrosu'nun özellikleri nelerdir, hikayesi nedir?

İşte yüzyıllar öncesine dayanan Aspendos Tiyatrosu'nun özellikleri ve tarihi;

Aspendos Tiyatrosu Hakkında Bilgi

Aspendos, Antalya ilinin Serik ilçesinde bulunan Belkıs köyünde yer alan amfi tiyatrosuyla meşhur bir antik kenttir. Aspendos, Serik ilçesinin 8 kilometre doğusunda, Köprüçayı'nın dağlık bölgesinden düzlüğe ulaştığı yerde M.Ö. 10. yüzyılda Akalar tarafından kurulmuş ve antik devrin mamur zengin kentlerinden biridir. Buradaki Tiyatro M.S. 2. yüzyılda Romalılar tarafından inşa edilmiştir. Kent biri büyük, biri küçük iki tepe üzerine kurulmuştur.

Aspendos Tiyatrosu'nun Özellikleri

• Yaklaşık 15.000 kişilik oturma kapasitesine sahip olan Aspendos Tiyatrosu, Anadolu'daki en büyük Roma tiyatrolarından biridir.
• Üç katlı oturma kademesi ve sahne binası oldukça sağlam bir taş işçiliği ile inşa edilmiştir.
• Tiyatronun sahne binası, günümüze kadar ulaşabilen nadir Roma tiyatro sahnelerinden biridir.
• Muhteşem akustik, sahnenin arkasındaki tonozlu kemerler ve oturma kademelerinin özel tasarımı sayesinde sağlanmaktadır. Fısıltılar bile en uzak sıralardan net bir şekilde duyulabilmektedir.
• Aspendos Tiyatrosu, antik dönemde konserler, tiyatro oyunları ve gladyatör dövüşleri gibi çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmıştır.

Aspendos Tiyatrosu’nun Mimari Özellikleri

Aspendos Tiyatrosu Roma mimarisinin özelliklerini taşıyan bir yapıdır. Antik kent, yamaca yaslanmış olan küçük bölümü ve düz kemerler üzerine inşa edilmesi, Roma dönemi mimarisinin özelliklerini yansıtmaktadır. Tiyatronun bazı kısımları onarılmış ve daha düzgün hale getirilmiştir. Oturma yerleri ve kaplamalarda kullanılan mermer, tarihi yapının günümüze kadar gelmesini sağlamıştır. Uzun ve dar olan sahne binası, esas yüksekliğini bozmamıştır. Yatay şekilde uzanan sahne yapısı çok katlı olarak inşa edilmiştir. Sanatçıların kullandıkları kapı ile 5 kapıya sahip olan Aspendos Tiyatrosu, daha küçük kapılarla birlikte kapı sayısı çok olan bir yapı özelliği göstermektedir.

Yarım daire şeklinde ve zemini taş döşeli olan tiyatronun bu yapısının bir kısmı hala bozulmamıştır. Etkileyici hikayesi ile pek çok kişinin ilgisini çeken Aspendos Tiyatrosu, mimarisi ile de göze hitap eden tarihi yapılardan biridir. Antalya’ya turistik açıdan değer katan bir yer olmasının yanı sıra, konser ve kalabalık organizasyonların gerçekleştirilmesi için oldukça uygun bir yapıya sahiptir.

Akustik orkestrası ile ünlü olan bu tiyatro, Roma tiyatrosunun sahne kısmı ile bugünlere gelmiş yapılarından biridir. En küçük bir sesi dahi orkestranın en üst kısmına iletebilme özelliği ile hayranlık uyandıran Aspendos Tiyatrosu, pek çok sanatçının konserlerine ev sahipliği yapmaktadır. Ülkemizde bulunan ve eski dönemlere ait olan yapılardan biri olarak, herkesin mutlaka gidip görmesi gereken yerlerden biridir.

Aspendos Tiyatrosu’nun Yapım Hikayesi

Aspendos Antik Kent Tiyatrosu’nun yapılış hikayesi oldukça etkilidir. Bu muazzam yapıyı ziyaret eden yerli yabancı her turisti etkileyen bir geçmişi vardır. Aspendos kralının evlenme çağına gelen kızı için halktan en faydalı iş gerçekleştiren kişiyle evlendirme isteği vardır. Bu konuda kolay karar verebilmek için halka yapılan duyuruda, millet için en faydalı işi yapanla kızını evlendirileceği duyurulur. Bu duyuru üzerine iki kişinin faydalı işleri kralın beğenisine sunulur. Faydalı işlerden birisi, uzak diyarlardan getirilen su kemerleri diğeri ise, Aspendos Tiyatrosu’dur.

Bu tiyatronun özelliği ise, sesi en uzağa en iyi ileten akustik orkestra olmasıdır. Kral kızını su kemerini getiren gence vermek istese de, kızı tiyatroyu tekrar görmesi için babasına ısrar eder. Kızının isteğini yerine getiren baba, tiyatroya vardığında orkestradaki Zenon’un mırıldandığı şarkı hoşuna gider ve kızını Aspendos orkestra kurucusuna verir.

Aspendos Antik Kenti

Aspendos Tiyatrosu, Aspendos Antik Kenti'nin en önemli yapılarından biridir. Antik kentte ayrıca agora, stadyum, nymphaeum, su kemerleri ve nekropol gibi birçok tarihi eser bulunmaktadır. Aspendos Antik Kenti, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan ve her yıl binlerce turisti cezbeden önemli bir arkeolojik sit alanıdır.

Türkiye'de UNESCO Dünya Mirası Listesindeki Eserler

Aspendos Antik Kent Tiyatrosu Nerededir?

Antalya’nın Serik ilçesinin Belkıs köyünde bulunan Aspendos, günümüzde bulunan en değerli tarihi yapılardan biridir. Yazılı kaynaklarda bu yapı için Aspendos Antik Kenti veya Aspendos Tiyatrosu ifadeleri kullanıldığı için, biz yazımızda her ikisine de yer verdik.

Bu tarihi yapının mimarı olan Zenon, Antalya iline oldukça değerli bir yapı inşa etmiştir. Konumu itibariyle değerli kaynaklara yakın olması, her milletin burayı ele geçirme çabalarına neden olmuştur. Tiyatronun altlı üstlü iki sıradan oluşması, yapılan etkinliklerde yaklaşık 20.000 kişiyi ağırlamasına olanak sağlamaktadır. Akdeniz bölgesinin başyapıtı niteliğinde olan Aspendos, Antalya’nın her zaman turizm açısından hareketli olmasını sağlamaktadır.