Birleşmiş Milletler | Tarihi, Etkisi ve Fonksiyonları

Birleşmiş Milletler (BM), dünya genelinde barış, insan hakları, sürdürülebilir kalkınma ve uluslararası işbirliği konularında etkili bir organizasyondur. Sizler için Birleşmiş Milletler ile ilgili detaylı bir çalışma yaptık.

Birleşmiş Milletler Nedir?

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945 tarihinde kurulmuş bir uluslararası örgüttür. BM, dünya genelindeki barış, güvenlik, işbirliği, sürdürülebilir kalkınma, insan hakları ve uluslararası hukukun geliştirilmesi gibi konulara odaklanmaktadır.

BM'nin kuruluş amacı, 2. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan küresel felaketleri bir daha yaşamamak adına üye devletler arasında işbirliğini artırmak ve barışı korumaktı. BM, kuruluşundan bu yana 193 ülke tarafından imzalanan BM Antlaşması ile belirlenen temel prensiplere dayanmaktadır. Bu prensipler arasında üye devletlerin egemenliğinin saygı görmesi, barışçıl yollarla sorunların çözülmesi, insan haklarının korunması, sürdürülebilir kalkınmanın teşvik edilmesi ve uluslararası hukukun geliştirilmesi yer almaktadır.

Birleşmiş Milletler Kuruluş Tarihi

Birleşmiş Milletler'in kuruluşunu hazırlayanlar İkinci Dünya Savaşı sırasında savaşan büyük devletlerdir. 1941-1945 yılları arasında yürütülen çalışmalar 1945 yılında sonuçlandı. ABD öncülüğünde 1945 yılında Birleşmiş Milletler sistemi kurulan uluslararası bir örgüttür. Bu kuruluşun amacı, bir yandan dünya barışı ve güvenliğini korumak, diğer yandan uluslar arasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir ilişki oluşturmaktır. IMF, Dünya Bankası gibi uluslararası iktisadi kuruluşlar ve GATT, dünya ekonomisinde piyasa kurallarının işlemesini sağlayacak amaç ve hedeflerle donatılmışlardır. Bu kuruluşlar, anlaşmalar ve bunların faaliyetleri çerçevesinde dünyada hem bir küreselleşme hem de bir dayanışma ortamı sağlanmak istenmiştir.

Üye sayısı şu an 193'e ulaşan Birleşmiş Milletler, uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'na da imza atmıştır. Bu antlaşma ile beraber uluslararası Adalet Divanı Statüsü de bu tarihte imzalandı. BM, ulusların birliği olarak adlandırılmasına karşın bir devletler birliğidir.

Birleşmiş Milletler Fonksiyonları

Birleşmiş Milletler (BM), uluslararası barış ve güvenliği sağlamak, insan haklarını korumak, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek ve uluslararası hukukun gelişmesini desteklemek gibi birçok fonksiyona sahiptir. Bu fonksiyonlar, BM'nin temel prensiplerine dayanmaktadır ve üye devletlerin işbirliğiyle gerçekleştirilmektedir.

BM'nin fonksiyonları arasında en önemlilerinden biri uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasıdır. Bu amaçla, BM Güvenlik Konseyi üye devletlerin barışı ve güvenliği tehdit eden krizleri ele almakta ve uygun önlemler almaktadır. Bu önlemler arasında askeri müdahale, yaptırımlar veya barış gücü gönderme gibi seçenekler yer alabilir. BM barış gücü, dünya genelinde barışı ve güvenliği sağlamak için sınırlı kullanımda olan bir araçtır.

BM, insan haklarına saygı gösterilmesini ve korunmasını da amaçlamaktadır. Bu amaçla, BM İnsan Hakları Konseyi, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi için çalışmalar yürütmektedir. BM, üye devletlerin insan haklarına saygı göstermesi konusunda uyarıda bulunabilir ve gerekli durumlarda yaptırımlar uygulayabilir.

BM'nin bir diğer fonksiyonu, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmektir. BM, sürdürülebilir kalkınma hedefleri belirlemiş ve üye devletleri bu hedeflere ulaşmak için çalışmaya teşvik etmektedir. Bu hedefler arasında yoksullukla mücadele, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, eğitim, su ve gıda güvenliği gibi konular yer almaktadır.

Birleşmiş Milletler'in Dünya Çapındaki Etkisi

BM, üye devletlerin işbirliğiyle birçok konuda ilerlemeler sağlamıştır ve dünya çapında önemli bir etki yaratmıştır.

BM'nin etkilerinden biri, barış ve güvenliğin sağlanmasıdır. BM, 1945'te kurulduğundan beri birçok krize müdahale etmiştir. Bunlar arasında, Kore Savaşı, Sırbistan-Kosova Krizi, Somali'deki çatışmalar ve Ruanda Soykırımı gibi olaylar yer almaktadır. BM, bu krizlerde barış gücü kuvvetleri göndererek, ateşkes sağlama, çatışmaları sonlandırma ve krizlerin çözümüne katkıda bulunma gibi önemli işlevler üstlenmiştir.

BM'nin insan hakları konusundaki etkisi de oldukça büyüktür. BM, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin kabul edilmesine öncülük etmiştir ve dünya genelinde insan haklarının korunması için çalışmalar yürütmektedir. BM İnsan Hakları Konseyi, üye devletlerin insan haklarına saygı göstermesi konusunda uyarılarda bulunmakta ve gerekli durumlarda yaptırımlar uygulamaktadır. BM, ayrıca cinsiyet eşitliği, çocuk hakları ve engellilerin hakları gibi önemli konulara da odaklanmaktadır.

BM, sürdürülebilir kalkınma konusunda da önemli bir rol oynamaktadır. BM, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini belirlemiş ve üye devletleri bu hedeflere ulaşmak için teşvik etmektedir. Bu hedefler arasında yoksullukla mücadele, su kaynaklarının korunması, iklim değişikliğiyle mücadele, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve eğitim yer almaktadır. BM, dünya çapında birçok sivil toplum örgütü, özel sektör kuruluşu ve hükümetlerle işbirliği yaparak sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için çaba sarf etmektedir.

Birleşmiş Milletler'e Bağlı Uzmanlık Kuruluşları

• FAO: Gıda ve Tarım Örgütü
• ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü
• UNESCO: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
• IBRD: Dünya Bankası
• IMF: Uluslararası Para Fonu
• WHO: Dünya Sağlık Örgütü
• UPU: Dünya posta Birliği
• ITU: Uluslararası Telekomünikasyon Birliği
• IMO: Uluslararası Denizcilik Örgütü
• WMO: Dünya Meteoroloji Örgütü
• IFC: Uluslararası Maliyet Kuruluşu
• IDA: Uluslararası Kalkınma Birliği
• WIPO: Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü
• IFAD: Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu
• UNIDO: B.M. Endüstriyel Kalkınma Örgütü
• IAEA: Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu
• ILO: Uluslararası Çalışma Örgütü
• UNWTO: Dünya Turizm Örgütü
• WFP: Dünya Gıda Programı

Birleşmiş Milletler Asil Üyeler

1945 yılında düzenlenen San Francisco Konferansı'na katılıp antlaşmayı imzalayan ve onaylayan devletlerdir. Bunlar arasında o sırada İngiltere'nin denetimi altında bulunan Hindistan ile, SSCB'nin üye devletleri olmalarına karşın yalnızca bu amaçla egemen kılınan Beyaz Rusya ile Ukrayna da vardı.

Birleşmiş Milletler Üyeliğe Kabul Kararı

Güvenlik Konseyi'nin tavsiyesi üzerine Genel Kurul tarafından alınır. Diğer taraftan hakkında BM önleyici ya da zorlayıcı bir karar alınmış olan bir devletin üyelik sıfatından doğan hak ve ayrıcalıklarını kullanması, Genel Kurul tarafından durdurulabilir. Antlaşmada açıklanan ilkeleri sürekli olarak çiğneyen bir ülke hakkında üyelikten çıkarma kararı alınabilir.

Birleşmiş Milletler'in görevleri nelerdir?

BM'nin görevleri arasında barışı ve güvenliği sağlamak, insan haklarını korumak, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak, uluslararası hukuku korumak ve geliştirmek, insani yardım sağlamak ve kültürel işbirliğini teşvik etmek yer almaktadır.

Birleşmiş Milletler'in organları nelerdir?

BM'nin ana organları şunlardır: Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Uluslararası Adalet Divanı ve BM Sekreter Ağı. Ayrıca, BM bünyesinde birçok program, fon ve ajans bulunmaktadır.

BM'nin üye sayısı kaçtır?

193 ülke, Birleşmiş Milletler'e üyedir.

BM'nin en önemli görevleri nelerdir?

BM'nin en önemli görevleri arasında barış ve güvenliği sağlamak, insani yardım sağlamak, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek, uluslararası işbirliğini artırmak ve insan haklarını korumak yer almaktadır.

BM'nin başarılı olduğu olaylar nelerdir?

BM, dünya genelinde birçok krize müdahale etmiş ve barışın sağlanması için önemli katkılarda bulunmuştur. Bunlar arasında Kore Savaşı, Sırbistan-Kosova Krizi, Somali'deki çatışmalar ve Ruanda Soykırımı yer almaktadır. Ayrıca, BM sürdürülebilir kalkınma hedefleri konusunda önemli bir etkiye sahiptir.