Dikkat Eksikliği Nedir? Neden Olur ve Ne İyi Gelir?
Özellikle çocuklarda daha sık görülen dikkat eksikliği problemi günümüzde yetişkinlerde de karşımıza çıkmaktadır. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde sıkça rastlanılan dikkat bozukluğu ve hiperaktivite tedavi edilmemesi durumunda bireyin ileriki yaşlarında bazı sorunlar olarak karşısına çıkmasına neden olabiliyor. Bu içeriğimizde dikkat eksikliği hakkında bilinmesi gerekenleri bir araya getirdik.
İşte dikkat eksikliği hakkında her şey...
Dikkat Eksikliği Nedir?
Dikkat eksikliği, gerek okul hayatını gerekse iş hayatını olumsuz yönde etkiliyor. Kişinin okul ve iş hayatında çeşitli başarısızlıklar yaşamasının başlıca nedenlerinden biri de dikkat eksikliğidir. Kişinin başarısız olmasına neden olan dikkat eksikliği dolaylı yoldan özgüveni de etkilemektedir.
Dikkat sabit bir şey değildir. Çeşitli çevresel faktörler nedeniyle dikkat dağınıklığı yaşanabilir. Ancak dikkat bozukluğu yaşayan kişiler, hemen toparlanma ve kısa sürede işine geri dönmede zorluk yaşarlar. Dikkat bozukluğu kendiliğinden geçen bir durum olmadığından mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
Dikkat Eksikliği Neden Olur?
Dikkat eksikliği 3 ana faktör yüzünden oluşmaktadır. Bunlar fiziksel, çevresel ve kişisel faktörlerdir. Fiziksel faktörler arasında işitme ve görme duyularında yer alan sorunlar bulunmaktadır. Çevresel faktörler ise herhangi bir ortama ilişkin ses ve ışık gibi unsurları içermektedir.
Kişisel faktörler kişinin dikkatini belirli bir işe konsantre edememesi yüzünden karşımıza çıkmaktadır. Bu faktörler arasında stres ve kaygı durumları öne çıkmaktadır. Yaşanan yoğun stres ve kaygı yüzünden dikkat eksikliği problemi oluşmaktadır.
Dikkat Eksikliği Belirtileri
Dikkat eksikliği yaşayan kişilerde bazı belirtiler göze çarpmaktadır. Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler dikkatini belli bir göreve odaklayamaz, görev ve sorumluluklarını tamamlamada zorluk çeker, basit hatalar yapar, zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınır, ilgi alanları çabuk değişir, düzenli olarak bir şey yapamaz, günlük olarak yerine getirmesi gereken iş ve görevlerini uygulatmayı unutur.
Yukarıda saymış olduğumuz belirtiler dikkat eksikliği yaşayan bir bireyde görülen semptomlardır. Bu belirtiler yüzünden kişiler hayatın her alanında ciddi problemler yaşayabilmektedirler. Bu sebeple rahatsızlığın bir an önce tedavi edilmesi gerekiyor.
Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Hiperaktivite bozukluğuna sahip olan bireyler sıra beklerken sabırsızlanır, çok konuşur, tehlike ve risk içeren görevleri atılır, sürekli hareket halinde olmak ister, hareketlerini sınırlayıcı aktivitelerden kaçınır, hareketli iş ve oyunları tercih eder.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivitenin Farkları
Hiperaktiviteyi dikkat eksikliğinden ayırmanın en temel yolu çocukta gözlemlenen sürekli hareketlilik hali ve yerinde duramama gibi durumlardır. Bu durumlar hiperaktivite sorunu olarak nitelendirilmektedir. Ancak bu durum çocuğun dikkatini ve konsantrasyonunu büyük oranda etkilese de başlı başına bir dikkat eksikliği problemi değildir.
Dikkat eksikliği problemini ayırt etmek için öncelikle çocuğun neler yapabildiğini gözlemlemek gerekir. Birçok çocuk yapabilecek kapasitesi ve yeteneği olduğu halde dikkat eksikliği nedeniyle çeşitli başarısızlıklara maruz kalmaktadır. Bu tarz durumları gözlemleyerek çocuğunuzda dikkat eksikliği mi hiperaktivite mi var anlayabilirsiniz.
Okul Çağında Dikkat Eksikliği
Çocuklarda görülen dikkat eksikliği genellikle okul döneminde karşımıza çıkmaktadır. Çocuk verilen görevleri yerine getirirken çeşitli sorunlarla karşılaşır. Dikkatleri çok çabuk dağılır ve planlı bir şekilde hareket edemezler.
Özellikle sınavlarda uzun paragraflı soruları okurken zorluk çekerler. Sorunun sonuna doğru dikkatleri çok çabuk dağılır ve bu nedenle soruya konsantre olamazlar. Bazı çocuklar da yeteneği ve kapasitesi olduğu halde kendisinden istenilen başarıyı gösteremez. Bir sınavdan yüksek not alırken başka bir sınavdan düşük not alabilirler.
Dikkat Eksikliği Olan Çocukların Evdeki Ortamları Nasıl Olmalıdır?
Dikkat eksikliği yaşayan çocukların ders çalıştıkları ortamın özel olarak dizayn edilmesi gerekiyor. Bu ortam sessiz olmalı, dikkat dağıtacak nesneler bulunmamalı, planlı çalışma için gerekenlere sahip olmalı, ödevlerini ya da derslerini yapması için gerekli olan malzemeler hazır olmalı, hatırlatıcı panolar bulunmalı ve bir çalışma programı hazırlanmalıdır.
Ortamda yapacağınız bu değişiklikler sayesinde çocuğunuzdaki dikkat eksikliği probleminin etkilerini en düşük seviyeye indirebilirsiniz. Bu sayede çocuklarınızın derslerine ve ödevlerine konsantre olmasını sağlayabilir, başarısız olmasını engelleyebilirsiniz.
Dikkat Eksikliği Tedavisi
Dikkat eksikliği zamanla ve kendiliğinden düzelen bir durum değildir. Mutlaka bir uzman kontrolü gerektiren ve tedavi uygulanması gereken bir durumdur. Dikkat eksikliğinde tedavi amaçlı ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak bu ilaçlar kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle mutlaka doktor onayı ve kontrolünde kullanılmalıdır.
Dikkat eksiliği ilaçlarının bazıları 3 yaş sonrası için uygunken bazı ilaçlar ise 6 yaş sonrası için uygun görülmektedir. Ancak hiperaktivite ve dikkat bozukluğu olan çocukların tedavisinde kullanılan ilaçlar kişiden kişiye değişmektedir. Buna bağlı olarak bazı çocuklarda uyku düzeninde bozukluk, iştahsızlık, kilo kaybı, baş ağrısı ve sinirlilik gibi yan etkiler gözlemlenebilir.
Dikkat eksikliği semptomları nelerdir?
Dikkat eksikliği birkaç semptomla kendisini göstermektedir. Önemli detayları atlama, kolay hata yapma, randevuların vaktini geçirme, bir işten diğerine atlama ve yapılması gereken işleri erteleme bu rahatsızlığa sahip olan kişilerde görülen semptomlardır.
Dikkat eksikliğini gidermek için ne yapmalı?
Dikkat eksikliği problemini gidermek istiyorsanız birkaç yöntemi kullanabilirsiniz. Bunlar düzenli ve dengeli beslenmek, egzersiz yapmak, yeteri kadar uyumak, birkaç şeyi aynı anda yapmaya çalışmamak, yaptığınız şeyi sevmek ve sizi sıkan insanlardan uzak durmaktır.
Dikkat eksikliği olanlar zeki mi?
Dikkat eksikliği problemine sahip olan kişiler normalden daha az zeki değildir. Hatta yapılan araştırmalara göre birçok ünlü ve zeki insanın dikkat eksikliği problemine sahip olduğu tespit edilmiştir.
Dikkat eksikliği tedavi edilmezse ne olur?
Dikkat eksikliği rahatsızlığı tedavi edilmediği takdirde ileride ciddi problemlerin oluşmasına sebebiyet veriyor. Bu rahatsızlık ileride şiddete eğilim, anti sosyal özellikler, kişilik bozuklukları ve madde bağımlılığı riskini beraberinde getirmektedir. Bu yüzden belirtileri fark ettiğiniz anda mutlaka doktora başvurun.
Dikkat eksikliğinin zararları nelerdir?
Dikkat eksikliği rahatsızlığı kişide birçok problemin oluşmasına sebebiyet verir. Bunlar detaylara dikkat etmemek, dikkatini korumada sıkıntı yaşamak, verilen komutları izlemede güçlük çekmek, organizasyon sorunu yaşamak, eşyalarını kaybetmek ve yoğun düşünme gerektiren işlerden kaçınmaktır.
Dikkat eksikliğine hangi doktor bakar?
Dikkat eksikliğine Psikiyatri bölümündeki doktorlar bakmaktadır. Alanında uzman pskiyatrlar tarafından bu rahatsızlığın tedavisi yapılmaktadır.
Dikkat eksikliği tanısı nasıl konur?
Dikkat eksikliğinin tanısını için alanında uzman bir doktora başvurmanız gerekiyor. Doktorunuz psikiyatrik muayene ve aileyle görüşmenin sonrasında hastanın durumunu değerlendirir. Daha sonra hastada görülen belirtilere göre bir teşhis gerçekleştirir.