Din Anlayışındaki Yorum Farklılıklarının Sebepleri
Yüce Allah, dini insanları kötülüklerden koruyup uzaklaştırmak ve iyiye yöneltmek için peygamberler vasıtası ile göndermiştir. Bunlar ilahi kurallardır ve değiştirilemezler. Din anlayışı ise dinin yorumlanma biçimidir ve bu yorumlar çeşitli unsurlardan dolayı farklılıklar oluşturmaktadır. Bu farklılıkların sebepleri şu şekilde sıralanmaktadır:
1. İnsanın yapısı: her insan farklı yapı ve özelliklere sahip bulunmaktadır. Aynı filmi izleyen veya aynı kitabı okuyan iki kişinin bu konularda yaptığı yorumlar arasında çok büyük farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıklar din alimleri arasında da bulunduğundan, insan yapısı din anlayışının yorumlanmasına en büyük etken olmaktadır. İslam alimleri, yaptıkları farklı yorumlar neticesinde, farklı sonuçlara ulaşmışlar, bu da günümüze kadar gelmiştir.
2. Yaşamış olduğu coğrafya: İslam alimleri yorumlarını yaparlarken, yaşamış oldukları coğrafyadan da oldukça etkilenmişlerdir
3. Alınan dini eğitim: İslam alimleri din anlayışları ile ilgili yorumlar yaparken, eğitim aldıkları alimlerin yorumlama biçimlerinin doğrultusunda yorumlar yapmakta , bu da yorum farklılığı oluşturmaktadır
4. Siyaset: İslam alimlerinden bazıları yaşadıkları ülkelerdeki siyaset doğrultusunda yorumlar yapmışlardır
5. Dil: dil farklılıklarından dolayı da yorum farklılıkları bulunmaktadır
6. Millet: İslam alimleri değişik milletlerden çıkmaktadır
7. Toplum yapısı: toplum yapısı özellikle geleneklere çok etkili olmakta, bu gelenekler de bazen yorumlar üzerinde etkili olabilmektedir
8. Kültür: İslam alimlerinin yetiştiği toplumların kültürü yorumlar üzerinde etkili olabilmektedir.
9. Gelişmişlik düzeyi: Toplumların gelişmişlik düzeyleri, daha iyi anlayabilmeleri için yorumların da düzeylerini etkilemektedir.
10. Anlayış biçimi: İslam alimlerinin anlayış biçimleri, yorum farklılıklarının en önemli sebebini oluşturmaktadır.
Din ve Din Anlayışı Arasındaki Farklar
Din ile din anlayışı arasında şu farklılıklar bulunmaktadır:
1. Din, Allah tarafından vahiy ile gelmiştir ve tektir. Din anlayışı, din alimlerinin yorumlarından oluşmaktadır.
2. Dine eleştiri yapılamaz ve değiştirilemez. Din anlayışı, birçok unsurdan etkilendiğinden değişiklik gösterebilmektedir.
3. Din anlayışı bireyseldir, din ise tüm insanlığı kapsadığından evrensel bir özelliğe sahiptir.
4. Dini benimseme konusunda manevi olarak zorunluluk bulunmaktadır, dini anlayışın benimsenmesinde ise böyle bir zorunluluk bulunmamaktadır
5. Din anlayışı farklılıklarına rağmen dine ters düşemez
Din Anlayışı Yorum Farklılıklarından Meydana Gelen Oluşumlar
Din anlayışı ile ilgili yapılan farklı yorumlar sonucunda inançla ilgili, fıkhi ve tasavvufi oluşumlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan inançla ilgili oluşumlar:
- Maturudilik
- Aş'arilik
- Mu'tezile
Fıkhi oluşumlar
- Hanifilik
- Şafilik
- Hambelilik
- Malikilik
- Caferilik
Tasavvufi oluşumlar ise:
- Yesevilik
- Mevlevilik
- Kadirilik
- Nakşibendilik
- Alevi - Bektaşiliktir
Din Anlayışının Toplumlar için Faydaları Nelerdir?
Din anlayışı, toplumlar için bazı konularda da faydalı olmaktadır. Bunlar şu şekildedir:
1. İnsanların dini yaşamalarında kolaylık sağlamıştır
2. İslam medeniyet ve kültürlerinin gelişimine katkıda bulunmuştur
3. Fikir zenginliğini sağlamıştır
4. İbadetlerin daha kolay yapılmasına katkı sağlamıştır.