İrlanda'nın Başkenti Dublin'in Tarihi ve Hakkında Bilgiler
İrlanda'nın büyüleyici başkenti Dublin, tarih, kültür ve canlı atmosferiyle herkesi büyülemeye devam ediyor. Bu yazımızda Dublin şehri hakkında tüm bilgileri bir araya getirdik.
Dublin'in Tarihi
Dublin'in tarihi, Vikinglerin 9. yüzyılda burayı keşfetmesiyle başlar. Vikingler, şehri "Dubh Linn" olarak adlandırmışlardır, ki bu İrlandaca "kara havuz" anlamına gelir. Vikingler, Dublin'i stratejik bir liman ve ticaret merkezi olarak kullanmışlar ve zamanla şehri güçlendirmişlerdir.
11. yüzyılda Normanlar İrlanda'ya hükmetmeye başladığında, Dublin de Norman hâkimiyetine girmiştir. Normanlar, Dublin Kalesi'ni inşa etmiş ve şehri bir savunma noktası haline getirmiştir. Dublin, Norman döneminde önemli bir ticaret merkezi haline gelmiş ve zenginleşmiştir.
Orta Çağ boyunca, Dublin İrlanda'da siyasi ve ticari önemini korumuştur. İrlanda Kralı'nın taç giyme törenleri ve parlamento toplantıları gibi önemli etkinlikler burada düzenlenmiştir. Ancak, 17. yüzyılda İngiliz hâkimiyeti Dublin'e gelmiş ve şehir İngiliz kontrolü altına girmiştir. İngilizler, Dublin'deki siyasi ve ekonomik gücü ellerinde tutmuşlar ve İrlanda'nın bağımsızlık mücadelelerine karşı direnmişlerdir.
Dublin, 20. yüzyılda bağımsızlık mücadelesinin merkezi haline gelmiştir. 1916'da İrlanda Cumhuriyetçi Ayaklanması, GPO (Genel Postane) binasında başlamış ve bağımsızlık hareketinin ateşleyici noktası olmuştur. Bu ayaklanma, İrlanda'nın özgürlük arayışını körüklemiş ve sonunda İrlanda, 1922'de bağımsız bir devlet olarak kurulmuştur. Dublin, bu dönemde büyük bir dönüşüm yaşamış ve ulusal bir başkent olarak önemini daha da artırmıştır.
Bugün, Dublin tarihi dokusunu koruyan birçok önemli yapının bulunduğu bir şehirdir. Dublin Kalesi, Kilmainham Hapishanesi ve Trinity College gibi tarihi yapılar ziyaretçilerin ilgisini çeken noktalardır. Ayrıca, tarihi caddeleri, meydanları ve sokakları keşfederken, geçmişin izlerini sürmek mümkündür.
Dublin'in Kültürel Zenginlikleri
Sanat ve müzik Dublin'in ruhunu besleyen önemli unsurlardır. Dublin'deki müzeler ve sanat galerileri, ziyaretçilere dünya çapında sanat eserlerini keşfetme fırsatı sunar. National Gallery of Ireland, İrlanda'nın en önemli sanat koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapar ve farklı dönemlere ait eserleri sergiler. Dublin Modern Sanatlar Müzesi ise çağdaş sanata odaklanır ve yenilikçi sergilere ev sahipliği yapar. Chester Beatty Kütüphanesi, nadir el yazmaları ve eski yazılı eserlerin bulunduğu bir hazine olarak bilinir.
Dublin, sanat festivalleri ve etkinlikleriyle de canlı bir kültür sahnesine sahiptir. Dublin Fringe Festivali, tiyatro, dans, müzik ve komedinin bir araya geldiği yenilikçi bir festivaldir. St. Patrick's Festivali ise her yıl Mart ayında düzenlenir ve İrlanda kültürünü kutlar. Bu renkli festival, sokak gösterileri, konserler, dans etkinlikleri ve ateş şovlarıyla doludur.
Müzik, Dublin'in kalbinde atar. Şehir, geleneksel İrlanda müziğiyle ünlüdür ve birçok pub ve müzik mekanında bu müziği canlı olarak dinlemek mümkündür. Temple Bar bölgesi, müzik ve eğlence hayatının merkezi olarak bilinir. Burada bir puba girip yerel biraları tadarken, yerel sanatçıların canlı performanslarını dinleyebilirsiniz. Dublin ayrıca dünyaca ünlü müzisyenlere ev sahipliği yapan konserler ve etkinliklerle doludur.
Dublin'in edebiyat mirası da dikkate değerdir. Ünlü yazar James Joyce'un "Ulysses" ve "Dublinliler" gibi eserleri, şehrin sokaklarında geçen hikayeleriyle özdeşleşmiştir. Dublin, yazarları ve edebi eserleri kutlayan etkinlikler ve turlarla doludur. James Joyce Müzesi, yazarın hayatına ve eserlerine adanmış bir mekandır ve edebi meraklıları çekmektedir.
Dublin'in Tarihi Mirasları
Dublin, İrlanda'nın başkenti ve kültürel merkezi olarak, zengin bir tarihi mirasa sahiptir. İrlanda'nın binlerce yıllık geçmişi ve İngiliz hakimiyeti döneminden kalma izler, şehirde keşfedilecek birçok tarihi mirasın bulunduğunu göstermektedir. Dublin'in tarihi mirasları, ziyaretçilere zengin bir kültürel deneyim sunmaktadır.
1. Dublin Kalesi (Dublin Castle)
Dublin Kalesi, şehir merkezinde yer alan en önemli tarihi simgelerden biridir. 13. yüzyılda inşa edilen bu kuleli kale, İrlanda'nın tarihindeki siyasi ve idari öneme sahiptir. Bugün, Dublin Kalesi, devlet törenleri ve önemli etkinlikler için kullanılan bir mekan olarak hizmet vermektedir. Ziyaretçiler, kaledeki müze ve sergiler aracılığıyla İrlanda'nın tarihine dair bir yolculuk yapabilirler.
2. Kilmainham Hapishanesi (Kilmainham Gaol)
Kilmainham Hapishanesi, İrlanda'nın bağımsızlık mücadelesinde önemli bir rol oynamış ve birçok ünlü ismi ağırlamış tarihi bir hapishanedir. 18. yüzyılda inşa edilen bu hapishane, İrlanda'nın siyasi ve sosyal tarihine ışık tutmaktadır. Ziyaretçiler, rehberli turlar aracılığıyla hapishanenin içinde dolaşabilir ve İrlanda'nın özgürlük mücadelesine tanıklık edebilirler.
3. Trinity College
Dublin'in en ünlü üniversitelerinden biri olan Trinity College, 16. yüzyılda kurulmuştur. Üniversite, İrlanda'nın en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden biridir. Trinity College Kütüphanesi, dünyanın en eski kütüphanelerinden biri ve İrlanda'nın en değerli kitap koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca, üniversite kampüsünde yer alan Book of Kells adlı İrlanda'nın en önemli el yazması eseri de ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
4. Christ Church Katedrali
Dublin'in en eski kiliselerinden biri olan Christ Church Katedrali, 11. yüzyılda Vikingler tarafından kurulmuştur. Gotik ve Romaesk tarzda inşa edilen bu muhteşem katedral, tarihi ve dini önemiyle Dublin'in sembollerinden biridir. İçerisinde yer alan koro, mezarlar ve müzeler ziyaretçilere ilginç bir deneyim sunmaktadır.
5. Guinness Bira Fabrikası
Dublin'in tarihi mirasları arasında yer alan Guinness Bira Fabrikası, İrlanda'nın ünlü bir simgesidir. 1759 yılında kurulan fabrika, Guinness birasının üretildiği yer olarak bilinmektedir. Fabrika, ziyaretçilere bira üretim süreci hakkında bilgi veren interaktif sergiler ve tadım deneyimleri sunmaktadır. Ayrıca, fabrikanın en üst katında yer alan Gravity Bar'da, Dublin'in panoramik manzarasının tadını çıkarabilirsiniz.
Dublin'de Gezilecek Yerler
Dublin, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle ünlü olan İrlanda'nın başkenti ve en büyük şehirlerinden biridir. Yeşil doğası, tarihi yapıları, canlı müzik sahneleri ve dost canlısı insanlarıyla Dublin, ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunar. İşte Dublin'de gezilecek yerler hakkında bazı öneriler:
Trinity College: Dublin'in en prestijli üniversitelerinden biri olan Trinity College, 16. yüzyılda kurulmuştur. Üniversitenin içinde yer alan Book of Kells, muhteşem bir Orta Çağ el yazmasıdır ve mutlaka görülmesi gereken önemli bir tarihi eserdir.
- Dublin Kalesi: Şehrin kalbinde bulunan Dublin Kalesi, İrlanda'nın tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Burada İrlanda'nın hükümet binaları ve resmi törenler bulunur. Kaleden Dublin Körfezi'nin manzarasını da seyredebilirsiniz.
- Temple Bar: Dublin'in ünlü gece hayatı ve eğlence merkezi olan Temple Bar, renkli sokakları, pub'ları, restoranları ve canlı müzik mekanlarıyla ünlüdür. Bu bölge, yerli halkla tanışmak, geleneksel İrlanda müziği dinlemek ve keyifli bir gece geçirmek için ideal bir yerdir.
- Guinness Storehouse: Dublin, dünyaca ünlü biralarından Guinness'in doğum yeri olarak bilinir. Guinness Storehouse, Guinness'in üretim sürecini ve tarihini anlatan interaktif bir müzedir. Ayrıca ziyaretçiler, Gravity Bar'da Dublin'in muhteşem manzarasının tadını çıkarırken biralarını içebilirler.
- Phoenix Park: Avrupa'nın en büyük şehir parklarından biri olan Phoenix Park, Dublin'in kalbinde yer alır. Bu geniş parkta yürüyüş yapabilir, bisiklete binebilir veya piknik yapabilirsiniz. Ayrıca parkta Dublin Hayvanat Bahçesi'ni de ziyaret edebilirsiniz.
- Kilmainham Hapishanesi: İrlanda'nın bağımsızlık mücadelesi sırasında önemli bir rol oynamış olan Kilmainham Hapishanesi, tarihi bir anıt olarak korunmaktadır. Hapishaneyi ziyaret ederek İrlanda'nın tarihine dair önemli bir döneme tanıklık edebilirsiniz.
- St. Patrick Katedrali: Dublin'in en önemli dini yapılarından biri olan St. Patrick Katedrali, İrlanda'nın koruyucusu St. Patrick'a adanmıştır. Gotik tarzda inşa edilen bu muhteşem katedral, etkileyici vitray pencereleri ve tarihi anıtlarıyla ziyaretçilerini büyüler.
- İrlanda Ulusal Müzesi: Dublin'de bulunan National Museum of Ireland, İrlanda'nın tarihini, kültürünü ve sanatını sergileyen önemli bir müzedir. Müzede arkeolojik buluntular, tarihi eserler ve sanat eserleri yer alır.
Dublin'de Yeme İçme Kültürü
Dublin, tarihi ve canlı kültürüyle ünlü olan bir şehir olmasının yanı sıra, yeme içme konusunda da zengin bir deneyim sunar. İrlanda mutfağı, Dublin'deki restoranlar ve kafeler aracılığıyla özgün bir şekilde sunulur ve ziyaretçilere unutulmaz lezzetler sunar.
Dublin'in yeme içme kültürü, yerel malzemelerin kullanılması ve taze, doğal ürünlerin ön planda tutulmasıyla karakterize edilir. İrlanda'nın iklimi, otlakların ve deniz ürünlerinin bolluğunu sağlar ve bu da yemeklerin kalitesini yükseltir. Dublin'de deniz ürünleri restoranları, taze somon, istiridye, midye gibi lezzetli deniz ürünlerini sunar. Şehirdeki birçok restoran, yerel çiftliklerden ve üreticilerden gelen organik ve sürdürülebilir ürünleri kullanır.
Dublin, geleneksel İrlanda mutfağının yanı sıra dünya mutfağının da birleşimini sunan çeşitli uluslararası restoranlara ev sahipliği yapar. İngiliz, Fransız, İtalyan, Asya ve daha birçok mutfak çeşidi, Dublin sokaklarında bulunan restoranlarda keşfedilmeyi bekler. Bu restoranlar, lezzetli ve çeşitli menüler sunarak, ziyaretçileri şaşırtıcı tatlarla buluşturur.
Dublin aynı zamanda birçok geleneksel İrlanda pub'ıyla da ünlüdür. Pubs, İrlanda kültürünün bir parçasıdır ve Dublin'de bulunan bu mekanlar, dostça bir atmosferde yerel birası ve geleneksel İrlanda yemekleriyle ünlüdür. Corned beef ve lahana, İrlanda güveçleri, Dublin coddle gibi yemekler, pub menülerinde sıkça karşımıza çıkar. Ayrıca canlı müzik performansları ve yerel hikayelerle süslenmiş geceler, Dublin pub'larında sıkça yaşanan deneyimler arasındadır.
Dublin'de yemek yemek için şehir merkezindeki restoranlar ve kafeler kadar, mahallelerdeki yerel pazarlar ve sokak yemekleri de oldukça popülerdir. Temple Bar bölgesi, yemek severler için harika bir mekandır. Burada, sokak lezzetleri, yerel üreticilerin satış yaptığı pazarlar ve gezici gıda kamyonları bulunur. Şehrin diğer bölgelerinde de benzer şekilde, kaliteli ve taze yiyecekler sunan pazarlar ve sokak yemekleri noktaları mevcuttur.
Dublin'de Eğlence ve Gece Hayatı
Dublin, canlı kültürü, tarihi dokusu ve enerjik atmosferiyle tanınan bir şehir olmasının yanı sıra, gece hayatıyla da ünlüdür. Dublin'de eğlence ve gece hayatı seçenekleri geniş bir yelpazede sunulur ve ziyaretçilere unutulmaz anlar yaşatır.
Temple Bar, Dublin'in gece hayatının kalbi olarak kabul edilir. Bu bölge, canlı müzik sahneleri, pub'ları ve restoranları ile ünlüdür. Temple Bar Caddesi'ndeki renkli ve tarihi binalar, her gece kalabalıklaşır ve ziyaretçileri eğlence dolu bir atmosferin içine çeker. Pub'lar, yerel biraların yanı sıra canlı müzik performansları ve geleneksel İrlanda dans gösterileriyle geceye renk katar. Temple Bar aynı zamanda gece kulüpleri ve barlar için de popüler bir bölgedir, bu da dans etmek ve eğlenmek isteyenler için ideal bir seçenek sunar.
Dublin'deki gece hayatı sadece Temple Bar ile sınırlı değildir. Grafton Street ve Merrion Square gibi bölgelerde de birçok canlı bar ve gece kulübü bulunur. Bu bölgeler, genellikle gençler ve yerli halk tarafından tercih edilir. Özellikle hafta sonları, Dublin sokakları eğlenceye doyar ve çeşitli müzik tarzlarının yer aldığı mekanlar dolup taşar.
Canlı müzik tutkunları için Dublin, birçok konser ve etkinlik mekanına ev sahipliği yapar. Konser salonları, küçük müzik mekanları ve sokaklardaki müzisyenler, ziyaretçilere dinamik bir müzik sahnesi sunar. Dublin'de birçok ünlü sanatçı ve grup konserler verirken, aynı zamanda yerel yeteneklerin de keşfedilebileceği bir ortam vardır.
Dublin'de eğlence sadece pub'lar, gece kulüpleri ve canlı müzikten ibaret değildir. Şehirde tiyatrolar, komedi kulüpleri ve sinemalar da bulunur. Tiyatro sahnelerinde yerli ve uluslararası prodüksiyonlar, dans gösterileri ve komedi performansları sergilenir. Sinemalar, yeni vizyona giren filmleri izlemek isteyenlere görsel bir zevk sunar.
Dublin'de Alışveriş Deneyimi
Dublin, tarihi sokakları, modern alışveriş merkezleri ve benzersiz butikleriyle alışveriş tutkunları için ideal bir destinasyondur. Şehir, ziyaretçilere çeşitli alışveriş deneyimleri sunar ve her zevke hitap eden mağazalarla doludur.
Dublin'in en ünlü alışveriş bölgesi Grafton Street'dir. Bu caddede birbirinden çekici mağazalar, moda markaları, butikler ve hediyelik eşya dükkanları bulunur. Grafton Street, sokak sanatçıları, müzisyenler ve sokak performanslarıyla da ünlüdür. Burada yürürken alışveriş yapmanın keyfini çıkarabilir, dükkan vitrinlerini gezebilir ve yerel el yapımı ürünleri keşfedebilirsiniz.
Henry Street, Dublin'deki diğer popüler alışveriş caddelerinden biridir. Bu cadde, geniş bir perakende yelpazesine sahiptir ve birçok ulusal ve uluslararası markayı bünyesinde barındırır. Giyim, aksesuarlar, elektronik, kitaplar ve daha birçok ürün kategorisi Henry Street'teki mağazalarda bulunabilir. Alışverişinizi tamamladıktan sonra, Jervis Alışveriş Merkezi gibi büyük alışveriş merkezlerinde dinlenip yemek yiyebilirsiniz.
Dublin, yerel tasarımcıların ve el işi ürünlerin sergilendiği butiklerle doludur. George's Street Arcade, Powerscourt Centre ve Temple Bar, benzersiz ve özgün ürünlerin bulunduğu butiklerin yer aldığı bölgelerdir. Burada el yapımı takılar, tekstil ürünleri, mobilyalar ve sanat eserleri gibi özel parçaları keşfedebilirsiniz. Bu butiklerde alışveriş yaparken yerel sanatçıların ve tasarımcıların eserlerini desteklemek de mümkündür.
Dublin ayrıca antika mağazaları ve pazarlarıyla da ünlüdür. Francis Street, antika dükkânlarının yoğunlaştığı bir bölgedir ve burada değerli antikaları ve vintage parçaları bulabilirsiniz. Ayrıca hafta sonları düzenlenen çiftlik pazarları ve sokak pazarları da Dublin'in alışveriş deneyimine renk katan unsurlardır. Burada organik ürünler, el yapımı ürünler, antikalar ve kitaplar gibi çeşitli ürünler satılır.
Dublin'de Festivaller ve Etkinlikler
Dublin, yıl boyunca gerçekleşen canlı ve renkli festivalleriyle ünlü bir şehirdir. Kültür, sanat, müzik ve spor gibi farklı alanlarda düzenlenen etkinlikler, Dublin'i ziyaret edenlere unutulmaz deneyimler sunar.
Dublin'de her yıl Mart ayında Saint Patrick's Günü kutlamaları gerçekleşir. 17 Mart'ta gerçekleşen bu etkinlikler, İrlanda'nın ulusal bayramını kutlamak için düzenlenir. Dublin sokakları, müzik, dans, renkli kostümler ve geçit törenleriyle dolup taşar. Bu ulusal festival, yerli halk ve ziyaretçiler arasında coşkuyla karşılanır ve Dublin'i canlı bir atmosferle doldurur.
Müzik tutkunları için Dublin, birçok müzik festivaline ev sahipliği yapar. Özellikle yaz aylarında, şehirde açık hava konserleri ve müzik etkinlikleri düzenlenir. Longitude Festival, Forbidden Fruit Festival ve Dublin Fringe Festivali gibi etkinlikler, yerli ve uluslararası sanatçıları ağırlar ve farklı müzik türlerini kucaklar. Aynı zamanda Temple Bar bölgesindeki canlı müzik mekanları ve pub'lar, yerel grupların ve müzisyenlerin performanslarını sergilediği bir platform sunar.
Kültür ve sanat etkinlikleri Dublin'de önemli bir yer tutar. Dublin Uluslararası Tiyatro Festivali, Dublin Uluslararası Film Festivali ve Dublin Edebiyat Festivali gibi etkinlikler, sanatseverleri ağırlar. Bu festivallerde, tiyatro oyunları, film gösterimleri, yazar söyleşileri ve atölye çalışmaları gibi çeşitli etkinlikler düzenlenir. Dublin Sanat Galerisi ve Chester Beatty Kütüphanesi gibi kurumlar da sanat sergileri ve etkinlikleriyle ziyaretçilere kültürel bir deneyim sunar.
Spor tutkunları da Dublin'de keyifli etkinlikler bulabilir. Gaelic futbolu, hurling ve rugbi gibi geleneksel İrlanda sporlarına tanık olabilirsiniz. Croke Park Stadyumu'nda düzenlenen maçlar ve turnuvalar, yerel halkın tutkusu ve coşkusuyla dolu bir atmosferde geçer. Ayrıca Dublin Maratonu ve yarı maratonu gibi koşu etkinlikleri de spor severler için heyecan verici deneyimler sunar.
Dublin Nerede?
Dublin, İrlanda adasının doğu kıyısında yer alan başkentidir. Coğrafi olarak Dublin, İrlanda'nın Leinster bölgesinde bulunur. Şehir, Dublin Körfezi'nin kıyısında, Liffey Nehri'nin ağzında kurulmuştur.
Dublin, İrlanda'nın en büyük şehri olup ülkenin siyasi, ekonomik ve kültürel merkezidir. Şehir, İrlanda'nın doğal güzelliklerine ve tarihi zenginliklerine yakınlığıyla da dikkat çeker.
Dublin, İrlanda adasının doğu kıyısında konumlanmasıyla ulaşım açısından da avantajlı bir yerdedir. Dublin Havalimanı, uluslararası uçuşlar için önemli bir merkezdir ve şehir merkezine sadece kısa bir mesafededir. Ayrıca Dublin'e tren, otobüs ve feribot gibi çeşitli ulaşım seçenekleriyle kolayca ulaşmak mümkündür.
Dublin, İrlanda'nın diğer şehirleriyle de iyi bağlantılara sahiptir. İrlanda'nın batısında bulunan Galway, Cork ve Limerick gibi şehirler, Dublin'e tren veya otobüsle kolayca ulaşılabilen noktalardır. Ayrıca Dublin'den İngiltere'ye ve diğer Avrupa şehirlerine feribot ve uçak seferleri düzenlenmektedir.
Dublin'in coğrafi konumu, ziyaretçilere keşfedilecek birçok güzellik sunar. Şehre yakın olan Wicklow Dağları, doğal güzellikleriyle ünlüdür ve doğa yürüyüşleri, bisiklet turları ve piknik olanakları sunar. Ayrıca Dublin'in güneyinde yer alan Dublin Körfezi, sahil şeridi ve plajlarıyla dinlendirici bir tatil yapmak isteyenler için ideal bir seçenektir.
İtalya Hakkında Bilgi | Viyana Hakkında Bilgi |
---|---|
Brezilya'nın Merak Edilenleri | Prag Nerede |
Trablus Hakkında Bilinmesi Gerekenler | Vatikan'ın Tarihi |
Dublin'e nasıl gidebilirim?
Dublin'e havayoluyla, trenle, otobüsle veya araçla ulaşabilirsiniz. Dublin, uluslararası bir hava taşımacılığı merkezi olduğu için çoğu büyük havayolu şirketi buraya uçuş düzenlemektedir. Ayrıca İngiltere'den feribotla da Dublin'e ulaşmak mümkündür.
Dublin'de gezilecek en önemli yerler hangileridir?
Dublin'de Trinity College, Dublin Kalesi, St. Patrick's Katedrali, Kilmainham Hapishanesi, Phoenix Park, Guinness Storehouse ve Temple Bar gibi yerler turistler arasında popülerdir. Ayrıca, Dublin'in tarihi mekanları, müzeleri, parkları ve heykelleri de keşfedilmeye değerdir.
Dublin'de neler yapabilirim?
Dublin'de yapabileceğiniz birçok aktivite bulunmaktadır. Kültürel ve tarihi yerleri gezebilir, yerel publarda canlı İrlanda müziği dinleyebilir, yeşil alanlarda piknik yapabilir veya güzel parklarda yürüyüş yapabilirsiniz. Ayrıca alışveriş merkezlerinde alışveriş yapabilir, yerel publarda yerel biraları tadabilir ve Dublin Körfezi'nde yürüyüşe çıkabilirsiniz.
Dublin'de ne zaman festival veya etkinlikler düzenlenir?
Dublin, yıl boyunca birçok festival ve etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır. St. Patrick's Günü Festivali, en ünlü etkinliklerden biridir ve Mart ayının 17. gününde kutlanır. Dublin Uluslararası Film Festivali, Dublin Yaz Festivali, Dublin Fringe Festivali ve Dublin Edebiyat Festivali gibi diğer önemli etkinlikler de düzenlenir. Detaylı bir etkinlik takvimi için Dublin'in turizm resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.