Elazığ Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Harput'un tarihi mirasını ve Fırat'ın bereketini kucaklayan Elazığ, Doğu Anadolu'nun en etkileyici şehirlerinden biridir. Tarihi eserler, doğal güzellikler ve yöresel lezzetlerle dolu bu şehir, keşfedilmeyi bekleyen bir hazine gibidir. Bu yazıda, Elazığ'a seyahat etmeyi planlayanlar için şehrin tarihi, kültürü ve doğası hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.

ELAZIĞ TARİHİ VE COĞRAFYASI

Elazığ, Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Harput'un devamı niteliğindedir. Tarih öncesi dönemlerden itibaren insanlığın izlerini taşıyan bu bölge, özellikle Harput ve çevresi ile dikkat çeker. Paleolitik dönemden, yani M.Ö. 10.000 yıllarından bu yana yerleşim yeri olan bu topraklar, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İlk yazılı kaynaklar, bölgenin M.Ö. 2000'lerde İşuva olarak bilindiğini ortaya koymaktadır. Urartuların M.Ö. 7. yüzyılda bölgeye hakim oldukları bilinmekte ve Harput Kalesi gibi yapılar bu döneme tanıklık etmektedir.

Selçukluların Anadolu'ya yerleşmeleriyle birlikte Harput, Türklerin yurdu haline gelmiş ve 1085 yılında Çubuk Bey tarafından fethedilerek Türk idaresine girmiştir. Artuklu dönemi, Belek Gazi'nin liderliğinde Haçlı seferlerine karşı gösterdiği dirençle de önem kazanmıştır. Daha sonraki dönemlerde İlhanlılar, Dulkadiroğulları ve Akkoyunlular gibi güçler tarafından yönetilen Harput, nihayetinde 1516'da Osmanlıların eline geçmiştir.

19. yüzyılın ortalarında, Reşid Mehmed Paşa'nın bölgeyi ıslah çalışmaları çerçevesinde Elazığ modern şehir olarak kurulmuş ve önemli bir idari merkez haline gelmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerine kadar önemini koruyan Elazığ, Cumhuriyet döneminde de bu özelliğini sürdürmüştür. Bölgenin zengin tarihi ve kültürel mirası, bugün de hem yerel halkın hem de turistlerin ilgisini çekmeye devam etmektedir.

Elazığ'ın Konumu

• Elazığ, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Yukarı Fırat Havzası'nda yer alan bir şehirdir.
• Tarihi Harput şehrinin yerleşime elverişsiz olması nedeniyle 1834 yılında Reşid Mehmet Paşa tarafından bugünkü yerinde kurulmuştur.
• Deniz seviyesinden 1067 metre yüksekliktedir.
• Toplam yüzölçümü 9.153 kilometrekaredir.
• Nüfus 578.789'dur (2016 TÜİK verileri)

Elazığ İklimi

• Elazığ'da karasal iklim hakimdir.
• Kışlar soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kuraktır.

Dağlar

Elazığ, Güneydoğu Toroslar'ın batı uzantılarıyla çevrili bir bölgede yer alır. Bu dağlar, Van Gölü'nün güneyinden başlayarak Türkiye'nin sınırlarını aşana kadar uzanır. İl sınırları içindeki en yüksek nokta, 2118 metre ile Hasan Dağları'dır. Bu dağlık bölge, doğal güzellikleri ve biyolojik çeşitliliği ile dikkat çeker.

Nehirler ve Akarsular

Elazığ, su kaynakları açısından zengin bir bölgedir. Fırat Nehri, Doğu Anadolu'nun en önemli akarsuyu olarak kabul edilir ve ilin büyük bir kısmını sulamaktadır. Murat Nehri, Fırat'ın en büyük kollarından biri olup, bölge için hayati önem taşır. Keban Baraj Gölü'ne dökülen bu nehir, tarımsal sulama ve biyolojik çeşitlilik açısından kritik bir role sahiptir.

Ovalar

Elazığ, farklı coğrafi özellikleri ile dikkat çeken ovalara sahiptir. Elazığ Ovası ve Uluova, bölgenin tarımı için hayati önem taşıyan alanlardır. Bu ovalar, alüvyal topraklarla kaplı olup geniş tarım faaliyetlerine ev sahipliği yapmaktadır.

ELAZIĞ'IN EKONOMİSİ

• Elazığ ekonomisi tarıma, hayvancılığa, sanayiye ve turizme dayalıdır.
• Önemli tarım ürünleri arasında buğday, arpa, pamuk, nohut ve mercimek yer alır.
• Hayvancılıkta ise büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır.
• Sanayinin öne çıkan dalları arasında gıda, tekstil ve inşaat yer alır.
• Turizm ise son yıllarda Elazığ ekonomisinde önemli bir yer tutmaya başlamıştır.

ELAZIĞ GEZİLECEK YERLER

Elazığ tarihi ve turistik açıdan oldukça zengin bir şehirdir. En önemli tarihi ve turistik yerler arasında şunlar yer alır:

• Harput Kalesi
• Harput Ulu Camii
• Memiş Paşa Külliyesi
• Elazığ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
• Keban Baraj Gölü
• Hazar Gölü
• Palu Tabiat Parkı
• Sivrice Şelaleleri
• Arıcak Mağaraları

Yukarıdakilerin dışında Elazığ'da gezip görebileceğiniz bir çok yer bulunmaktadır.

Elazığ'da Gezilecek Yerler

ELAZIĞ ULAŞIM AĞI

• Karayolu: Elazığ, Doğu Anadolu'yu batıya bağlayan önemli bir kavşak noktasıdır. Ankara, Kayseri, Malatya, Adana, Kahramanmaraş, Mardin, Diyarbakır ve Sivas gibi birçok şehirden Elazığ'a karayoluyla ulaşım mümkündür.
• Havayolu: Türk Hava Yolları ile Ankara'ya ve Ankara bağlantılı İstanbul, İzmir ve Antalya'ya haftanın belirli günleri tarifeli seferler düzenlenmektedir.
• Demiryolu: Elazığ, Malatya-Diyarbakır demiryolu hattı ile demiryoluyla da ulaşılabilir. Bu hat Elazığ'dan Tatvan'a kadar uzanmaktadır. Elazığ'dan İstanbul'a ve Adana'ya da demiryoluyla yük ve yolcu taşımacılığı yapılmaktadır.
• Feribot: Keban Baraj Gölü üzerinde Elazığ-Pertek, Elazığ-Çemişgezek ve Elazığ-Ağın arasında feribot seferleri düzenlenmektedir.

Elazığ'da Nerede Kalınır?

Elazığ'da her bütçeye uygun konaklama imkanı bulunmaktadır. Şehir merkezinde birçok otel, pansiyon ve apart otel bulunmaktadır. Harput bölgesinde ise tarihi konaklarda konaklama imkanı da mevcuttur.

• Oteller
• Pansiyonlar
• Apart oteller
• Tarihi konaklar
• Bungalov evler

ELAZIĞ YEMEKLERİ VE MEŞHUR LEZZETLERİ

Elazığ mutfağı oldukça zengindir. En önemli yöresel yemekler arasında kebap, çiğ köfte, içli köfte ve pestil yer alır.

• Elazığ kebap
• Çiğ köfte
• İçli köfte
• Pestil
• Tahin helvası
• Ayva tatlısı
• Sütlü tatlılar

Yemek kültürü bakımında zengin bir mutfağa sahip olan Elazığ şehrindeki lezzzetler elbette bu kadar değil.