İşsizlik Nedir? İşsizlik Türleri Nelerdir?
İşsizlik, çalışma çağındaki bireylerin, çalışma arzusu taşımalarına rağmen iş bulamadıkları durumu ifade eder. İşsizlik, ekonomik ve sosyal açıdan ciddi sorunlara neden olabilir. İşsizliğin artması, kişilerin gelirsiz kalmasına ve yoksulluk riskinin artmasına neden olur. Bu nedenle, ülkelerin hedefi, işsizliği önlemek veya en azından azaltmaktır. İşsizlik, farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Bu yazıda, işsizlik türleri hakkında bilgi vereceğiz.
İşsizlik Nedir?
İşsizlik, bir bireyin işgücü piyasasında iş aramakta olduğu ancak bir iş bulamadığı bir durumdur. İşsizlik oranı, iş arayan kişilerin sayısının işgücüne oranıdır. İşgücü, çalışanlar ve iş arayanlar gibi toplam işgücüne sahip olan insanların sayısıdır. İşsizlik oranı, bir ülkenin ekonomik sağlığının bir göstergesidir.
İşsizlik Türleri
1. Mevsimlik İşsizlik
Mevsimlik işsizlik, genellikle sanayide ileri gitmiş memleketlerde mevsim işsizliği mal talebindeki mevsimlik değişmelerden oluşur. Tarımı ağır basan ülkelerde ise mevsim işsizliği mamul talebiyle değil; malın arzıyla ilgili olarak mevsim değişmelerinden oluşur. Bu tür işsizlik, ülkelerin tarım sektöründeki politikalarıyla azaltılabilir.
2. Teknolojik İşsizlik
Teknolojik işsizlik, insan gücü yerine makine kullanımından kaynaklanır. Otomasyon, üretimin kendi kendine işleyen mekanik, hidrolik, kimyevi, elektronik aletler aracılığıyla yapılmasıdır. Bu tür işsizlik, mühendis ve teknisyen ihtiyacını artırırken; beşeri ve sosyal bakımdan çalışma şartlarını etkiler. Maddi yorgunluğu ve iş kazalarını azaltırken, manevi yorgunluğu artırır.
3. Bünyevi (Yapısal) İşsizlik
Bünyevi işsizlik, ekonominin yapısındaki değişmelerden kaynaklanır. İş arayan kişilerin, becerileri, seçtikleri meslek, yerleşim ve benzeri sebepler ile piyasanın yapısının birbiri ile uyumsuzluğu nedeniyle bu işsizlik ortaya çıkmaktadır.
4. Devri (Konjoktürel) İşsizlik
Devri işsizlik, ülkenin üretim kapasitesinde dönem dönem ortaya çıkan dalgalanmalar neticesinde, daralmaların meydana gelmesiyle ortaya çıkan işsizliktir. Bu tür işsizlik, kapitalist sistemin bir sonucudur.
5. Arızi İşsizlik
Arızi işsizlik, ekonomideki dalgalanmalar ve geçici durumlardan kaynaklanır. Yeni mezun olmuş kişilerin iş arama süreci de bukapsamda değerlendirilir. Bu tür işsizlik, ekonominin tam istihdam düzeyinde bile var olabilir ve doğal işsizlik olarak adlandırılır.
6. İdari İşsizlik
İdari işsizlik, piyasada belirlenmiş olan cari fiyat koşullarını kabul etmediği için çalışmayan kişilerin oluşturduğu işsizlik türüdür. Diğer bir ortaya çıkış biçimi ise; bekleme işsizliği diğer bir deyişle spekülatif işsizliktir. Bu durumda işsiz olan kişi; çalışmama gerekçesi olarak geri çevirmiş olduğu ücretin marjinal faydasını, boş zamanının marjinal faydasından daha düşük görmektedir.
7. Belge ve Sektör İşsizliği
Belge ve sektör işsizliği, belli sektörlerin ve bölgelerin teşviklerinin ve sübvansiyonlarının ortadan kalkması, bunların ilgi olmaktan çıkması sebebiyle daralması ile ortaya çıkan işsizliktir. Bu tür işsizlik, belirli mesleklerde çalışan kişileri etkiler.
8. Gizli İşsizlik
Gizli işsizlik, belli bir üretim sektöründe çalışanların bir kısmı işi bırakıp ayrılsa da üretimin daralmayacağı sonucunu doğuran işsizlik türüdür. Bu tür işsizlik, gelişmekte olan ülkelerde kırsal kesimde tarım sektöründe daha yaygındır.
İşsizliğin Ekonomik Etkileri
İşsizlik, birçok ekonomik soruna neden olabilir. İşsizlik oranı yükseldiğinde, tüketicilerin harcamaları azalır ve işletmelerin üretimi düşer. Bu durum, bir ekonomideki büyümeyi yavaşlatır ve işsizlik oranını daha da artırabilir.
İşsizlik, bireyler üzerinde de olumsuz etkilere neden olabilir. İşsiz kalan kişilerin maddi kaynakları azalır ve yaşam standardı düşer. Ayrıca işsizlik, psikolojik sorunlara neden olabilir ve bireylerin özsaygısını ve motivasyonunu azaltabilir.
İşsizlikle Başa Çıkma Yolları
İşsizlikle mücadele etmek için birçok farklı yol vardır. İşsiz kalan kişiler, öncelikle iş arama becerilerini geliştirmek için eğitim ve mesleki rehberlik programlarına katılabilirler. Ayrıca, işsizlik sigortası gibi sosyal yardım programlarından yararlanabilirler.
Ülkeler, ekonomik kalkınmalarını desteklemek için de çeşitli önlemler alabilirler. Örneğin, hükümetler işletmeleri teşvik ederek yeni işlerin yaratılmasına yardımcı olabilirler. Ayrıca, işgücü piyasasında talep edilen becerileri artırmak için eğitim programlarına yatırım yapabilirler.
İşsizlik Maaşı Nasıl Alınır? |
---|
İşsizlik neden önemlidir?
İşsizlik, ekonomik ve sosyal açıdan ciddi sorunlara neden olabilir. İşsizliğin artması, kişilerin gelirsiz kalmasına ve yoksulluk riskinin artmasına neden olur. Ayrıca, işsizlik, kişilerin kendine güvenini azaltır ve toplumsal huzursuzluğa neden olabilir.
İşsizlik nasıl ölçülür?
İşsizlik oranı, işgücüne katılım oranı ile işsiz sayısının toplam işgücüne oranının hesaplanmasıyla ölçülür.
İşsizlikle mücadelede ne tür politikalar uygulanabilir?
İşsizlikle mücadelede, istihdam yaratan politikalar uygulanabilir. Bu politikalar arasında, eğitim ve mesleki eğitim programları, işsizlik sigortası, ekonomik teşvikler ve istihdam yaratan yatırımlar yer alır.
İşsizlik, bir ekonomide hangi sorunlara neden olabilir?
İşsizlik, tüketicilerin harcamalarının azalmasına ve işletmelerin üretiminin düşmesine neden olabilir. Bu durum, ekonomik büyümeyi yavaşlatır ve işsizlik oranını artırabilir.
İşsiz kalan kişiler için hangi yardım programları vardır?
İşsiz kalan kişiler, işsizlik sigortası gibi sosyal yardım programlarından yararlanabilirler.