Kenevir Üretimi Nasıl Yapılır? Hangi Şehirlerde Serbesttir?

Kenevir bitkisi, sağlıktan gıdaya kadar birçok sektörde kullanılsa da yaygın olarak bilinen uyuşturucu hammaddeliği için yetiştirilmesidir. Bu sebeple 1940'lı yıllarında ülkemizde üretimi yasaklanan kenevirin 2016 yılından itibaren devlet kontrolü atlında üretilmesi serbest olmuştur. Havayı temizleme özelliğiyle de doğaya oldukça faydalı olan bu bitki, çiftçiler içinde oldukça karlıdır.

Bu sebeple eğer sizde kenevir yetiştirmek istiyorsanız yazımızı okuyabilir ve üretimi hakkında merak ettiğiniz bütün sorulara cevap bulabilirsiniz.

İşte kenevir yetiştiriciliği hakkında bilinmesi gerekenler...

Kenevir Nedir?

Tek yıllık bitki kategorisinde yer alan kenevir, cannabaceae familyasına aittir. Tüm dünyada esrar yapımında kullanılan kenevir bitkisi, endüstride önemli bir alana sahiptir. Milattan önce bile hammadde olarak kullanılan kenevirin asıl kökeni Orta Asya'dır. Türkiye’de kenevir 1940’lı yıllara kadar devlet kontrolü altında üretilmiştir. Dişi kenevirde bulunan THC maddesi sayesinde uyuşturucu üretildiği gereğiyle yasaklanmış ve 2016 yılında tekrar devlet kontrolünde ekilme şartıyla serbest hale getirilmiştir.

Kenevir Üretimi Nasıl Yapılır - Kenevir Nasıl Yetiştirilir?

Kenevir erkek ve dişi olmak üzere ikiye ayrılır. Erkek kenevir endüstri alanında kullanıma uygundur. Dişi kenevir ekimi ve üretimi ise yasaktır. Çünkü çiçeklerinde uyuşturucu üretiminde kullanılan THC maddesi bulunmaktadır. Kenevir ekimi sırasında ve kenevir yetiştiriciliğinde dikkat etmeniz gereken hususlar ise şunlardır;

1. İklim

Kenevirin dikimi Nisan ve Mayıs ayılarında başlar. Ekim bittikten sonra çok fazla bakım istemeyen kenevir, iklimi nemli olan bölgelerde kendiliğinden yetişir. Kurak bölgelerde ise az bir sulama yöntemiyle yetiştirilebilir. Normalde asgari 700 mm’lik yağış alan bölgelerde kendiliğinden yetiştiği görülmektedir.

2. Toprak

Kenevir her toprakta yetişir ancak derin sürülmüş, besin maddelerince zengin, hafif gevşek, organik maddelerce zengin olan ve pH’ı 7 ile 7,5 değerinde olan topraklarda verimi en üst düzeye çıkar. Asitli topraklarda verim düşer.

3. Yetiştirilmesi

Kenevir üst üste ekilebilir bitkiler kategorisindedir ancak bu şekilde ekildiğinde verim düşer. Hasat sonrası diğer bitkiler kadar artık bırakmaz bu nedenle kendisinden sonra ekilecek bitki için en iyi ön hazırlığı yapmaktadır.

4. Ekim

Kenevir ekilecek alanın hazırlığı sonbaharda yapılmalıdır. Eğer anız var ise anızı, ekeceğiniz toprağa karıştırmamanız önerilir. Sonbahar aylarında ekilecek alan pulluk yardımı ile derin sürüm yapılmalıdır. Nisan ayının başlarında ise kenevir ekilecek toprağa diskaro ve tırmık atılarak güzel bir tohum yatağı hazırlanmalıdır. Kullanacağınız tohumun taze, iri ve temiz olması verimi en yükseğe çıkartacak etkenlerdir. (Bitkinin alt kısmında bulunan tohumlar daha iri ve temizdir.)

5. Ekim Zamanı

Bulunduğunuz bölgeye göre değişmekle beraber kenevir ekimine ilkbaharda başlanmalıdır. Nisan veya Mayıs ayında ekim tamamlanmalıdır.

6. Ekim Şekli

Kenevirde elle serpme ekim verimini düşürmektedir. Bu yöntemle daha fazla tohum kullanılır ve tohumlar derine düşmez bu nedenle bakımı zorlaşır. Makine ile ekim en doğru olanıdır. Endüstriyel üretimde filizler arası 20-25 cm aralıkta olmalı, tohum üretiminde ise bu rakam 30-40 cm’ye çıkartılmalıdır. Ekim derinliği ise 2-3 cm’yi geçmemelidir. Aynı zamanda lif üretimi için 6-9 kg'da tohum kullanılmalıdır. Tohum üretimi için ise bu rakam 4-5 kg'da olmalıdır. (Sık ekim lif kalitesinin artmasına neden olurken, seyrek ekim tohum kalitesini arttırmaya yöneliktir.)

7. Sulama Miktarı

Kenevir asgari 700 mm yağış alan bölgelerde sulama gerektirmez. Kurak iklimde ise 2-4 kez sulanması gerekir. Suya en fazla ihtiyaç duyduğu dönem ise ilk gelişim gösterdiği zamandır. Kurak topraklarda ve yağışsız bölgelerde bu dönemde sulama yapmak verimi artıracaktır.

8. Gübre Kullanımı

Kenevir bitkisinin ekilecek toprak hazırlanırken (sonbaharda) çiftlik gübresi toprağa karıştırılmalıdır. Ekimin ardından ise azotlu ve fosforlu gübreler verilmelidir. Dönüme 2-4 ton çiftlik gübresi, saf halde 8-12 kg azot gelecek tarzda amonyum sülfat veya amonyum nitrat ve 6-8 kg' da saf fosfor gelecek şekilde süper fosfat gübresi verilmelidir.

9. Çapalama ve Bakımı

Kenevir ekildikten sonra ilk çapa, filiz 5-10 cm boyuna geldiğinde yapılmalıdır. 25-30 cm boyuna geldiğinde ise ikinci çapalama yapılmalıdır. Çapalama kenevirin verimini artırırken, yabancı otlarla ile mücadele etmenizi de sağlar.

10. Olgunluk Dönemi ve Hasat

Kenevirde ve dişi bitkilerin olgunluk ve hasat zamanı birbirinden farklıdır. Erkek bitkiler daha önce olgunlaşır ve toplanır. Erkek bitkilerin sapının sararması ve yapraklarının dökülmesi olgunlaştığının göstergesidir. Erkek bitki için en ideal hasat zamanı bu dönemleridir. Dişi bitkiler ise erkek bitkilerin olgunlaşmasından yaklaşık 4 - 5 hafta sonra olgunlaşır ve hasadı yapılır.

Kenevir Ekiminin Yasal Olduğu İller

Kenevirden uyuşturucu hammaddesi yapılığından dolayı 1940'lı yıllarda üretim yasaklanmıştı. 2016 yılında yürürlüğe giren kanun ile birlikte devlet kontrollü kenevir ekimi 19 ilde yasal hale getirildi. Bu iller; Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak'tır. Kenevir ülkemizde en çok Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgesinde yetişmektedir.

Endüstriyel Kenevir Üretimi

Kenevir birçok sektörde kullanılabilen bir hammaddedir. Kenevir bitkisi endüstriyel olarak tüm dünya ülkelerince üretilmektedir. Özellikle tıp alanındaki kullanımının ardından ülkeler kenevire ağırlık vermiş ve ekim alanları genişletilmiştir. ABD'de bir senede yüzde 150 arttırılmıştır. Bunun yanında İsrail medikal kullanımda başı çeken ülkeler arasındadır. Özel olarak kurulan seralarda senede 4-5 kez ürün almaktadır.

Kanada kenevir üretimi için arazilerini arttırmış ve 100 bin hektar alana kenevir ekim işlemi başlatmıştır. Avustralya da kenevir ekimi için teşvik başlatmıştır. Hollanda ise bilindiği gibi senelerdir uyuşturucu olan kenevire izin verirken endüstriyel kenevir üretiminde de atağa kalkmış ve ekim arazilerini yüzde 200 arttırmıştır aynı zamanda Hollanda hükümeti, Romanya ile anlaşmış, buraya 1 laboratuvar ve 1 işleme tesisi kurmuştur. Almanya, Fransa ve Avusturya da geçtiğimiz sene kenevir ekim alanlarını genişletme kararı almıştır.

Kenevirin En Çok Kullanıldığı Sektörler

1. Gıda Endüstrisi
2. Kozmetik Endüstrisi
3. İlaç Sektörü
4. Tekstil Sektörü
5. Kağıt Sektörü
6. Yapı Malzemeleri Endüstrisi
7. Petrol ve Petrokimya Sektörü

Neredeyse tüm sanayi sektöründe kullanılan ve çoğu maddeye göre daha karlı olan kenevirin birçok yararı da bulunmaktadır. Özellikle doğayı temizleme özelliği bulunan kenevir aynı zamanda günümüzde sağlık sektörünün etkin hammaddelerinden biridir.

Kenevir Üretim İzni Nasıl, Nereden Alınır ve Şartları Nelerdir?

Kenevir üretmek isteyen kişilerin devletten izin almaları ve bu izin sonucunda ekim işlemini yapmaları gerekmektedir. Aksi takdirde ekim yapan kişiler hakkında yasal olarak işlem yapılır. Bundan dolayı kenevir ekimi için bazı şartlar, istenen belgeler ve başvuru süreci vardır. Bunlar;

Kenevir Ekim Şartları

1. Kenevir ekecek olan kişinin daha önce izinsiz kenevir ekme, esrar imal etme, dağıtma ve kullanmadan dolayı suçu olmaması gerekmektedir.

2. Yetiştiricilik izni sadece bir dönem için geçerlidir. Her dönem için başvuru tarihlerinde ayrıca izin yapılmalıdır.

3. Yetiştirilme süresince teknik personeller, ekime izin verilen alanlara ayda en az 1 kez olmak şartıyla denetimde bulunacak ve eken kişiler denetime engel olmayacak.

Kenevir Üretimi İçin Gerekli Evraklar

1. Kenevir üretimi izni için başvuru belgesi.

2. Üretim yılına ve dönemine ilişkin ÇKS(Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi).

3. Üretim yerinin toplam yüz ölçümü ile ada/parsel numarasını gösteren bir kroki.

4. Kadastro geçmemiş yerlerde ise ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi)'ye uygun keşif raporu.

5. Nüfus Kayıt Örneği.

6. Daha önceden kenevir ekme, esrar imal etme, dağıtma, ticaretini yapma ve kullanmadığını kanıtlamak amacıyla bu suçlardan cezası olmadığı gösteren adli sicil kaydı.

Kenevir Üretim İzni Başvurusu

1. Kenevir ekmek isteyen kişiler her dönemin 1 Ocak - 1 Nisan tarihleri arasında bulundukları yerin en büyük mülki idare amirliğine dilekçe ile müracaat etmeleri gerekiyor.

2. Kenevir ekim izni için müracaat eden üreticilerin dilekçeleri, il veya ilçe müdürlüklerinde bulunan müracaat defterine kaydedilir ve müracaatçıya alındığına dair bir belge verilir.

3. İl veya ilçe müdürlüklerinde konuyla ilgili görevliler, müracaatları ve tarlaları inceledikten sonra tarlaların ekime uygun olup olmadığını belirler. Ardından krokiler çizilerek başvuran kişinin dosyasına koyarlar. Eğer tarlalar üretime uygun ise kişiye kenevir izin belgesi verilir.

4. Eğer kişi ekim yapmaktan vazgeçtiyse aldıkları izin belgesini en geç 10 gün içerisinde il veya ilçe müdürlüklerine geri vermelidir. Aksi takdirde yasal işlem başlatılır.

Kenevir Yetiştiriciliği Karlı mıdır?

Kenevir, diğer bitkilere oranla çok daha az bakım isteyen bir bitkidir. İlk senenin ardından elde edeceğiniz tohumları da diğer ekimlerde kullanacağınızı göz önünde bulundurursanız maliyetiniz bir hayli azalacaktır. Aynı zamanda birçok sektörde kullanıldığı için talep gören bir bitkidir.

Kenevir ekiminden dönüm/dekar başına 1000 - 1500 TL kar elde edilebileceği ön görülmüştür. Kenevirin kalitesine göre bu oran artabilir veya azalabilmektedir.

Kenevirin Yararları ve Özellikleri

Her türlü bitki örtüsü ve iklim şartlarında rahatlıkla yetişen kenevir 4 yılda yetişkin haline gelmektedir. Bu durum ortalama bir ağaçta ise 25 yıldır. 1 dönümlük alanda yetişen kenevir, 25 dönümlük orman alanı kadar oksijen sağlamaktadır. 1 dönümlük kenevir bitkisinden elde edilen kağıt, 4 dönümlük orman alanından elde edilen kağıt ile aynıdır. Kenevir radyasyona karşı koruyucudur. Özellikle kapalı ortamlarda bulunan yoğun radyasyona karşı son derece etkilidir. Sağlık sektöründe kenevir; kanser, AIDS, kalp hastalıkları, astım, sara, migren ve mide rahatsızlıklarının ilaç üretiminde kullanılmaktadır. Kenevirden plastik de üretilebilmektedir ve bu plastiğin doğaya geri dönüşümü çok daha hızlıdır. Ağır sanayide ise kenevir işlendiği zaman çelikten çok daha güçlü hale gelmektedir. Bu da ortaya çıkan ürünün daha dayanıklı olmasını sağlamaktadır.

1 dönümden kaç kilo kenevir çıkar?

1 dönümlük ekili olan alanda lifleriyle beraber net 3.5 ton kenevir çıkmaktadır.

Bir kenevir kaç ayda yetişir?

Kenevir, lif elde etmek için 4 - 4,5 ay, tohum için ise 5 - 5,5 ayda yetişmektedir.

1 kilo kenevir ne kadar?

Kenevirin kilogram fiyatı ortalama 25 - 30 TL'dir.

Kenevir yılda kaç kere hasat edilir?

4 aylık bakım sürecinin ardından yetişen kenevir, yılda en fazla 2 defa hasat edilebiliyor.

Kenevirin getirisi nedir?

Mısır veya soya fasulyesine göre dönüm başına 100 - 200 dolar daha fazla gelir getirmektedir.

Kenevir ekmenin cezası ne kadar?

Esrar elde etmek için kenevir dikenler, dört yıldan on iki yıla kadar hapis cezası ve beş yüz günden on bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar.

Evde kaç kök kenevir serbest?

Başka bir delil yoksa evlerde 20 köke kadar kenevir yetiştirilmek kişisel ihtiyaç olarak görülmektedir.

Türkiye'de kenevir üretimi yasal mı?

2016 yılından itibaren belirlenen 19 ilde kenevir yetiştirebilmektedir. Kenevir yetiştirebilmek için gerekli şartlar vardır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan izin alınarak ekilmesi gereken kenevir devlet gözetiminde olmalıdır.