Kırkpınar Yağ Güreşleri Festivali
Pehlivanların (güreşçiler) yalnızca kispet adı verilen geleneksel sığır derisi pantolon giydikleri ve tüm vücutlarına zeytinyağı sürdükleri bu geleneksel sporun tarihinde olan hikaye şöyledir:
Rumeli'yi ele geçirmek amacı ile Organ Gazi sefer düzenler. Bu sefer sırasında kardeşi Süleyman Paşa 40 askerle birlikte Domuzhisarı'nı ele geçirir. Bu seferler sırasında askerler mola yerlerinde güreş yaparlarmış. Ancak iki pehlivan birbirlerini bir türlü yenemezmiş. Bir sabah başladıkları güreş geceyarısına kadar devam etmiş ve ikisi de can vermişler. Arkadaşları onları bir incir ağacı altına gömmüş.
Yıllar sonra çıkılan başka bir seferde mezarın olduğu yerde akan gür bir pınar görürler. Halk, orada yatanların Kırklardan (ermiş) olduğunu düşünür ve yöreyi Kırkpınar olarak adlandırırlar. Diğer bir söylentiye göre oraya ayak basanlar 40 kişi oldukları için yörenin adı Kırkpınar'dır. Burada ölen kişilerin anısına başlanan güreşler gelenekselleşmiş ve festival halini almıştır.
Bu güreşçilerin çoğu kişisel ustaları ile yıllarca çırak olarak yetiştiriliyorlar. Kırkpınar Yağ Güreşleri, din, dil veya ırk ayrımı yapılmaksızın bütün bölgelerden, bütün kültürlerden ve her yaşta erkeğe açıktır. Güreşe başlarken pehlivanlar son derece törensel hareketlerle birbirlerini selamlıyorlar ve daha sonra birbirlerinin bacaklarını kapmak için eğilerek birbirlerini kucaklıyorlar. Güreş bu şekilde devam ediyor.
Güreşler ağaların denetiminde yapılırdı. Kırkpınar ağaları, yarışmaları düzenler, konukların yemek ve yatacak yerlerini ayarlar ve ödülleri verir. Büyük ödülü alan kişi Başpehlivan olarak adlandırılır ve bir yıl boyunca bu ünvana sahip olur. Bu ünvanı üç yıl boyunca kazanırsa Altın Kemer sahibi olur. Yağlı güreşlerde pehlivanları halka tanıtan kişilere Cazgır ya da Salavatçı adı verilir. Güreşçilerin birbirini selamlayıp güreşe ısındıkları hareketlere peşrev adı verilir. Peşrevde üç kez ileri ve geri gidilir. Daha sonra sol diz ile yere çökülür ve sağ el yere, dize, dudağa, alna vurulur.
Pehlivanların hiçbir araç kullanmadan, eşit şartlarda ve yağlandıkları için daha da zor bir mücadele ile yarıştıkları bu geleneksel festival bu yıl Haziran 2016'da Edirne'de gerçekleşecek. Kırkpınar Yağ Güreşleri Festivali ile Türkiye 2010 yılında UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesi'ne kaydedilmiştir.
Güreşte yenme biçimleri şu şekildedir:
- Rakibi sırtüstü getirmek
- Rakibi ayaklarından yakalayıp tepe üstü dikerek sırtüstü getirmek
- Rakibi kucaklayarak en az üç adım taşımak
- Rakibin ayağından kispetin çıkarılmak
NeOldu.com / Özel Haber
