Korku mu Korona mı?

Biraz da psikolojik pandemi değil mi içinde bulunduğumuz bu süreç?

O zaman bizi iyileştirecek olan cümle belki de şudur:

"Virüs kendi başına, bizler olmadan hayatta kalma konusunda oldukça berbattır,

o yüzden çok şanslıyız."

Latince ‘zehir’ anlamına gelen virüsler yaşamak ve çoğalmak için bir organizmaya (insan,hayvan,bitki,bakteri gibi) yerleşmek zordundalar.

• En küçük virüsler sadece 20 nanometre çapındadır.
• Bir toplu iğnenin başına milyonlarcası sığabilir.

COVID-19;

• Bir RNA virüsüdür ve RNA virüslerinin nispeten tehlikeli olması daha sık mutasyona uğramasından kaynaklanır. Reseptör bağlayan gen bölgesinin yapısının SARS koronavirüsüne çok benzer ve virüsün, hücre girişi için aynı reseptörü, anjiyotensin dönüştürücü enzim 2'yi (ACE2) kullandığı gösterilmiştir.

Korona virüsün akciğer hücresine ACE2 reseptörüaracılığı ile giriş anı. Virüs proteinine kapı anahtarı demek sanırım en uygun metafor. (Nature, Receptor for new coronavirus found)

Tarihten Günümüze Pandemiler

Küresel olarak, 200.000'den fazla onaylanmış COVID-19 vakası rapor edilmiştir. Antarktika dışındaki tüm kıtalarda diğer ülkelerde de artan sayıda vaka bildirilmiştir.

21 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında COVID-19 vakalarının dağılımı

(European Centre for Disease Prevention and Control, An agency of the European Union, Situation update worldwide, as of 21 March 2020)

21 Mart 2020 tarihi itibariyle COVID-19 vakalarının kıtaya (Çin hariç) göre dağılımı ( etkilenen ülkelerde uygulanan vaka tanımı ve test stratejilerine göre)

Onaylanmış vakaların yaklaşık üçte ikisi için yaş ayrıntıları mevcuttur. Bunların çoğu 30'lu yaşlarında insanlar, ardından 40'lı ve 50 yaşlarındakiler. (Coronavirus data reveals how COVID-19 is spreading in Australia, Austrilian ABC news)

Grafik, 664 onaylanmış vakanın %47,2 sini kadınlar, 708 onaylanmış vaka ile %50,3’ünü erkekler oluşturduğunu gösteriyor.

Bunların çoğu, denizaşırı ülkelerden edinilmiş, yurtdışı temasları teyit edilmiş bir vaka ile lokal temas, üç kat daha fazla vaka oluşturmuştur.!

Peki ya Enfeksiyon Belirtileri Nelerdir?

Unutulan Nokta: Belirtinin Olmaması Enfekte Olmadığınız Anlamına Gelmez.!

Kanıta dayalı klinik bir kaynak olan UpToDate veritabanındaki sonuca göre asemptomatik (belirtinin olmaması) enfeksiyonlar da tanımlanmıştır, ancak bunların sıklığı bilinmemektedir.

Neredeyse tüm yolcuların ve personelin SARS-CoV-2 için tarandığı bir COVID-19 salgında, gemideki nüfusun yaklaşık yüzde 17'si 20 Şubat'tan itibaren pozitif çıkmış; teyit edilen 619 COVID-19 vakasının yaklaşık yarısı tanı anında asemptomatiktir.

Virüs Nasıl Yayılır ya da Yayılması Nasıl Engellenir?

Coronavirus Vakaları Güney Kore'de Seri Bir Şekilde Düştü! Başarısının Sırrı Nedir?

MERS'ten Dersler!

Güney Kore hazırlıklı olmanın önemini zor yoldan öğrendi. 2015 yılında, Güney Koreli bir işadamı, üç Ortadoğu ülkesine yaptığı ziyaretten döndükten sonra Ortadoğu solunum sendromu (MERS) ile geldi. Yaklaşık 17.000 kişinin izlenmesi, test edilmesi ve karantinaya alınması salgını 2 ay sonra bozdu. Kaçak bir salgın hayaleti ülkeyi endişelendirdi ve ekonomiyi çökertti.

Kore Üniversitesi'nde bulaşıcı bir hastalık uzmanı Kim Woo-Joo, “Bu deneyim, ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalığı kontrol etmek için laboratuvar testlerinin gerekli olduğunu gösterdi” diyor.

Buna ek olarak, Seul Ulusal Üniversitesi'nde Bulaşıcı Hastalıklar Uzmanı Oh Myoung-Don, “MERS deneyimi kesinlikle hastane enfeksiyonu önleme ve kontrolünü geliştirmemize yardımcı oldu.” Şimdiye kadar, Güney Koreli sağlık çalışanları arasında COVID-19 enfeksiyonlarına dair bir rapor yok.

Koronavirüs Gripten Daha mı Kötü?

COVID-19 Daha Bulaşıcı!

Epidemiyologlar, bir virüsün ne kadar hızlı ve hızlı yayılacağını bulmak için birkaç farklı önlem kullanırlar. Bunlardan birine "temel üreme numarası" denir, aksi takdirde R sıfır veya R0 olarak bilinir. Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Sanjaya Senanyake, R0, enfekte olmuş bir kişiden kaynaklanan ikincil enfeksiyonların sayısını ifade ediyor. "COVID-19 için bu sayı 2 ila 2,5'tir. Bu, COVID-19'lu bir kişinin iki veya iki buçuk kişiye bulaşmaya devam ettiği anlamına gelir." Bu rakam, R0'ın değiştiği gripten daha yüksektir, ancak yaklaşık 1.3 olduğu tahmin edilmektedir.

Bu, yeni koronavirüsün gripten iki kat daha bulaşıcı olduğu anlamına gelir.

Çin'deki vakaları inceleyen Dünya Sağlık Örgütü'nden bir rapor, insanları en yüksek şiddetli hastalık riskine sokan temel koşulların şunları söyledi:

• Hipertansiyon (yüksek tansiyon),
• Diyabet,
• Kalp-damar hastalığı,
• Kronik solunum hastalığı (akciğer hastalığı veya astım gibi)
• Kanser

Mevcut İlaçlar COVID-19 Enfeksiyonlarını Tedavi Edebilir mi?

Bugün itibariyle Hidroksiklorokin & Azitromisinin birlikte alınması FDA tarafından resmileştirilmiştir.(International Journal of Antimicrobial Agents, Hydroxychloroquine and azithromycin as a treatment of COVID-19: results of an open-label non-randomized clinical trial)

Söz konusu ilaçlar daha eski bir HIV ilacı ve sıtma patojeni buna dirençli hale geldiğinden nadiren kullanılan klorokin adı verilen bir anti sıtma ilacıdır.

• Hidroksiklorokin & Azitromisinin
• Klorokin
• Lopinavir ve ritonavir kombinasyonu
• Remdesivir

New Scientist, dünya çapında Çinli doktorların iki HIV ilacı olan lopinavir ve ritonavir kombinasyonunun COVID-19 tedavisinde etkinliğini araştıran klinik çalışmaları tamamladığını bildirdi.

Ayrıca yakında Ebola için geliştirilen remdesivir adlı bir ilacı test etmeye başlayacaklar.

Ayrıca, Avrupa Tıp Ajansı (EMA) 18 Mart 2020 tarihli makalesinde sosyal medyada yankı uyandıran İbuprofen ile COVID'nin kötüleşmesi arasında bağlantı kuran bilimsel bir kanıt bulunmamasından bahsetmektedir.

Vaccine (aşı) terimi Latince vacca (sığır) sözcüğünden gelip, ilk aşı sığırlarda görülen bir çeşit çiçek hastalığı için uygulanmıştır. (Campbell, Biology) Sığır sağan kişilerin çiçek hastalığına yakalanmadığı gözlemlenmiştir.

Bir Aşı Nasıl Çalışır?

Vücudunuz tehlikeli istilacıları tanımak ve bunlarla mücadele etmek için çok yönlü bir savunma sistemine sahiptir: Beyaz kan hücreleriniz.

Aşı kestirme bir yol sağlar.

Temel olarak, bağışıklık sisteminizi kandırarak saldırı altında olduğunu düşündürüp, belirli bir tehdidi tanımayı öğrenmesine yardımcı olur.

Daha sonra gerçek bir enfeksiyonla karşı karşıya kalmadan ihtiyaç duyduğu antikorları üretebilir.

Bir Aşı Oluşturmak İçin Virüs Hakkında Ne Bilmemiz Gerekiyor?

• Klasik bir teknik, öldürülmüş bir virüsü olan bir kişiye enjekte etmek,
• RNA veya DNA'larındaki spesifik genleri çıkararak büyütülmüş ve kasıtlı olarak zayıflatılmış canlı virüsleri kullanmak,
• Bir virüsün genetik kodundaki bilgileri kullanarak virüsü yeniden yapılandırmak.

Bu stratejilerin her ikisi de biraz zaman alıyor ve bilim adamları onları yeni virüslerde kullanıyorlarsa, araştırmacıların öngördükleri gibi davranamayacaklarından endişe ediyorlar…

COVID-19'u Önleyebilecek Bir Koronavirüs Aşısı Yapmak Neden Bu Kadar Uzun Sürecek?

Hiçbir şey küresel bir salgını aşıdan daha iyi durduramaz.

Sağlık yetkilileri ne yazık ki, COVID-19'a neden olan koronavirüsü önleyebilen bir aşı oluşturmak muhtemelen en az bir yıl ila 18 ay sürecektir, diyor.

Aşılar nasıl test edilir?

• İlk adım, klinik öncesi çalışma; in vitro (laboratuvar kabındaki hücreler kullanılarak) veya in vivo
• Sonra insanlarda klinik çalışmalar;
• Faz 1 denemeleri; birkaç düzine katılımcı - Aşının güvenli olduğundan emin olmak,
• Faz 2 çalışmaları tipik olarak yüzlerce hastayla - vücudun bağışıklık tepkisinin araştırılması
• Faz 3 denemeleri binlerce insanla - tipik olarak bazılarına aşı, bazılarına plasebo verilir.

Bu süreç normal şartlar altında yıllar alabilir. Acil bir durumda, etkiyeci bir şekilde hızlanabilir.

Büyük birleşme noktası genellikle Faz 3 denemesidir. Bir salgında, birçok gönüllü aşı yerine plasebo alma riskini almak istemeyebilir, der Dr. Stephenson.

Bunu Öğrendikten Sonra Gerisi Kolay mı?

Hemen hemen güç. Aşı tasarlamak sadece ilk adımdır.

Stephenson, “Koronavirüs için harika bir aşı olacak hızlı bir şekilde yapabileceğiniz ve uzun süreli ve etkili bir bağışıklık sağlayacak olanıdır” dedi.

Örneğin, virüsün genomuna dayanan bir aşı hızlı bir şekilde, belki bir veya iki ay içinde yapılabilir, ancak dev miktarlarda üretilmesi daha zor olabilir.

Başka bir seçenek de virüsün genetik olarak anlık görüntüsünü alıp taşıma için farklı bir virüse koymaktır.

Onay Almak İçin Bir Aşının Ne Kadar İyi Olması Gerekir?

Wistar Enstitüsü'nün Aşı ve İmmünoterapi Merkezini yöneten moleküler bir immünolog olan David Weiner; “İnsanların çoğunda işe yaramasını görmemizi istiyorum” dedi, ancak “eğer% 50 oranında çalıştıysa, % 50,% 0'ın üzerinde büyük bir gelişme” dedi.

Doktorant Fatma KAZDAL

Tıbbi Biyokimya

Referanslar

UpToDate; Coronavirus disease 2019 (COVID-19), Science; Coronavirus cases have dropped sharply in South Korea. What’s the secret to its success?, Los Angeles Times, Why will it take so long to make a coronavirus vaccine that can prevent COVID-19?, Nature; Receptor for new coronavirus found)