Kripto para alım satımı yapmak ya da kripto para tüccarı olmak için şimdiden daha iyi bir zaman yok. Sektörün iyice parladığı, borsa platformlarının müşteri çekmek için adeta birbirleri ile kıyasıya yarış halinde olması, sektöre yeni adım atan ya da atmak isteyenler için güzel bir fırsata dönüşüyor. Binance, Huobi Global, KuCoin ve daha birçok kripto para borsası, kripto para ve türevleri ile ilgili yeni adımlar atarken acemi kullanıcılar borsa seçimi konusunda bir hayli kararsız kalabiliyor. Kripto para borsası türevlerinde iki farklı türev bulunduğunu bilmek ve hangi türevden işe girmek istediğinizi kararlaştırmak en önemli görevinizdir. Bundan sonrasında artık güvenilir bir borsa seçimi için harekete geçebilirsiniz.
Bitcoin (BTC) ile başlayan ve o günden bu güne 5000’in üzerinde farklı alt coinlerin yer aldığı kripto para piyasası, yeni bir yatırım alanı olmaya devam ederken bu piyasadan payını almak isteyen yerli ve yabancı büyükler ise işlerin yürütüldüğü borsa platformlarını kurmaya devam ediyor. Tabi arada geçtiğimiz gün Türkiye’de yaşanan Thodex vakasından sonra, yatırımcılar borsa seçme konusunda tedirgin davranmaya başladı. Spot borsası ile türev borsa arasındaki farkı anladıktan sonra karar vermeniz ve borsa seçimi daha kolay olacaktır.
Spot Kripto Para Borası Nedir?
Spot kripto para borsası, geleneksel borsalardan çok farklı düşünülemez. BTC, ETH ve kullandığınız borsa platformunun sunduğu diğer kripto paralarla takas yapılarak alım-satım yapma işlemlerinin yürütüldüğü yer spot kripto para borsasıdır. Bitcoin’i USDT ile alabilirsiniz, TRY ile alabilirsiniz ya da ETH ile BTC takası yapabilirsiniz.
Türev Borası Nedir?
Türev borası ise daha çok Forex piyasasına benzer bir şekilde işler. Elinizdeki varlıkların katlarınca işlem açabileceğiniz bir alandır. Yani 100 dolarlık bir bakiye ile 100 katı kadar işlem yapabilirsiniz. Marjin işlem, vadeli işlem ya da futures işlem olarak adlandırılan türev borsaları, spot borsasına göre daha yüksek kazancı daha kısa sürede bıraksa da yanlış işlem yapma ya da çok riskli işlem açma sonucunda tüm varlıkların silinmesi de ihtimaller dahilindedir. Bu nedenle acemi yatırımcıların kesinlikle türev borsada işlem yapmamaları gerekir.
Kripto Para Borsası Seçiminde 5 Önemli Faktör
Kripto para borsalarındaki iki farklı işlem tipinden bahsettikten sonra kripto para borsası seçiminde dikkat dilmesi gereken 5 temel faktör hakkında bilgi vermeye başlayabiliriz.
1. Güvenlik
Kripto para borsalarını ayakta tutan, yeni kullanıcı çekmesini sağlayan en temel faktör güvenliktir. Bir borsa platformunda yeteri kadar güvenlik önlemi alınmadığı sürede kullanıcılarının varlıkları her zaman için risk altındadır. Elbette her borsa platfromu kendine göre birtakım güvenlik önlemleri almaktadır. Ancak biraz da kullanıcının dikkat etmesi gereken bazı güvenlik ayrıntıları vardır. Bunlar;
- 2FA (2 aşamalı doğrulama),
- E-mail doğrulaması,
- SMS doğrulaması.
Bu üç faktörün olduğu borsa platformlarına karşı biraz daha güvenilir davranabilirsiniz. Örneğin 2FA doğrulaması ile giriş yapmanız, en çok önerilen güvenlik önlemlerinden biridir. Google Authenticator uygulaması ile kullanabileceğiniz bu güvenlik yönteminde, size sürekli değişen pin kodları verilir. Yani borsa platformuna başka bir yerden giriş yapmak isteyen birinin karşısına ilk olarak 2FA doğrulaması çıkar ve bu da hesabınıza erişimini engeller.
E-mail doğrulaması, hem giriş yapmak için hem de transfer işlemleri için kullanılması gereken bir diğer güvenlik faktörüdür.
SMS doğrulaması da yine hem transfer işlemleri hem de bakiye yatırma-çekme işlemlerinde kullanılması gereken bir güvenlik önlemidir. Bu yöntemler kişisel cep telefonunuz üzerinden yapıldığı için sizin adınıza bir başkasının platformlara girerek varlıklarınızı yönetmesi imkansız bir hale gelir.
2. Teknolojik Alt Yapı
Kripto para borsası seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerden biri de teknolojik alt yapıdır. Boşalar, eşleştirme motoru mantığı ile hareket ederler. Yani bir kullanıcı, X bir coini satın almak için işlem açar, borsa platformundaki yatırımcılar bu işlemi onaylarlar ve alım gerçekleşir. Burada önemli olan teknolojik alt yapının sağlıklı bir şekilde çalışmasıdır. Yani zamanında alım için fırsat tanıması önemlidir.
Türkiye’de faaliyette olan borsaların en büyük sorunları da teknolojik alt yapı konusunda yeterli olmamalarıdır ve bu da yatırımcıların bazen çok ciddi kayıplar yaşamalarına neden oluyor. Buna karşın Binance, Huobi Global gibi borsalarda altyapı sorunu olmadığı için işlemler hızlı bir şekilde gerçekleşiyor ve yatırımcılar da zarara uğramaktan kurtuluyorlar.
3. Likidite ve Hacim Fiyatı
Türev borsada (vadeli işlemler) işlem yapmak, spot piyasasına göre daha hızlıdır. Çok sayıda yatırımcının bu alanda olması verilen emrin anında gerçekleşmesini sağlar. Likidasyon piyasada satıcı varlığın fiyatını cazip hale getirmeden hızlı bir şekilde satabilir. Ancak burada da bazı borsalarda emin tipi değişken olduğu için yatırımcı istediği fiyattan alım emri girebilmektedir. Bu tip borsalar, çok daha güvenilirdirler. Binance, vadeli işlemlerde de kullanıcılarına istedikleri noktadan alım ya da satım emri vermeyi sunan bir platformdur.
4. İşlem Ücretleri
Günlük alım satım yapan ya da vadeli işlem yapan tüccarlar için çok daha önemli olan bir durum ise işlem ücretleridir. Yine Türkiye’deki borsalarda işlem ücretleri, global platformlardan daha yüksektir bu da günlük alım-satım işlemi yapan yatırımcıları ciddi anlamda rahatsız etmektedir.
Kripto para borsalarında ücretler piyasaya gönderilen emir türlerine göre alınır. Alıcı ücretleri ve madenci ücretleri olmak üzere iki farklı ücretlendirmenin yapıldığı borsalarda alıcı ücretleri, madenci ücretlerinden daha yüksektir.
5. Kaldıraç ve ürün Yelpazesi
Kripto para borsası seçerken dikkat edilmesi gereken bir diğer temel madde ise kaldıraç ve ürün yelpazesidir. Bir borsa platformunda ticari işlemler ne kadar çok geniş tutulursa, kullanıcı o kadar rahat işlem yapabilir. Kaldıraçların oranları ve buna karşın vadeli işlemlerde alım-satım yapacağı kripto para çeşitlerinin çok fazla olduğu borsalar daha fazla tercih edilirler.
