Teknik analiz, geçmiş fiyat hareketlerini grafikler üzerinde kullanılan bazı indikatörler oluşan formasyonlarla gelecekteki değerini belirleme ya da tahmin etme yöntemidir. Temel analiz ise finans kullanıcı topluluğu ve bir kripto paranın gerçek dünyaya faydaları ile zararlarını, kripto para hakkında çıkan haberlerle oluşacak fiyat hareketliliklerini takip etme yöntemidir.
Kripto para alım-satımı da her ne kadar bir nevi ticaret olsa da geleneksel ticaretten çok daha farklıdır. Geleneksel ticarette, bir malı/ürünü seçerken kalitesi, talep görme derecesi ve bilinirliği vs. gibi değerler dikkate alınır. Ancak kripto para ticaretinde durumlar biraz daha farklıdır. Çünkü bu piyasa, geçmişte oluşan grafiklerini tekrar eden bir piyasadır. Yani geleneksel ticaretteki geçmiş modanın geleceğe uyarlanması gibi yakın değerler değil, gerçek değerlerin geçerli olduğu yani geçmiş fiyat hareketlerinin gelecekte kopyalanarak uygulandığı bir piyasadır. Bu nedenle kripto para yatırımında temel analiz ve teknik analiz kavramları sık kullanılan terimler olarak yatırımcıların karşısına çıkar.
Teknik Analiz Nedir?
Teknik analiz, bir kripto paranın ya da yatırım yapılacak bir emtianın tarihsel piyasa performansına odaklı yapılan bir analiz biçimidir. Geçmiş zamanda bir kripto paranın piyasa değerini inceleyerek, oluşan fiyat hareketliliklerini göz önünde bulundurarak, gelecekte kripto paranın değerini hesaplama mantığı ile yapılan bu işlem, kullanılan bazı teknik analiz araçları ile yapılır. İndikatörler ve formasyonlar, teknik analizde yol gösterici haritalar niteliğindedir. Her bir indikatör fiyatın gelecekteki yönünü belirlemeye yardımcı olurken formasyonlar ise hisse senetleri, kripto paralar, kontratlar, endeksler ve paritelerde oluşan teknik analiz formasyonlarını otomatik olarak tespit ederek kullanıcılara sunar. Üçgen, Bayrak- Flama, Takoz, OBO, TOBO, Fincan-Kulp ve Çanak Formasyonu gibi fiyat hareketlerini belirlemeye yarayan birçok formasyon çeşidi bulunur.
Teknik analiz, sadece fiyatların yönünü belirlemeye yardımcı olan analiz tipi değildir. Aynı zamanda bir kripto paraya yatırım yapmadan önce grafikler üzerinden yapılan teknik analiz sayesinde, alım ve satım hacminin hesaplanması da yapılır. Yani X bir coin anlık olarak ne kadar alınıyor ve ne kadar satılıyor gibi değerleri de öğrenmeye yardımcı olur. Bu da bir anlamda yatırımcının ne şekilde hareket etmesi gerektiğini bilmesine yardımcı olur.
Temel Analiz Nedir?
Temel analiz, kısa ve öz olarak bir varlığın, hisse senedinin, kontrat ya da kripto paranın “temeline” bakmayı içeren bir analiz yöntemidir. Bir kripto paranın piyasadaki gerçek değerinin ne olduğunu anlamak için öncelikle kripto paranın sahip olduğu projeye bakılır. Her kripto paranın kendine ait bir whitepapers (beyaz sayfa)’i vardır. Bu sayfa, kripto paranın oluşturulma amacı, kripto paraya sponsor olan şirketleri vs. gibi bilgileri içerir. Yani işin özünde grafik üzerinde teknik analiz yapmak ne kadar önemli ise temel analiz yapmak da bir o kadar önemlidir. Örneğin piyasada çok fazla pump yiyen (piyasa altında yapılan alımlar) DOGE coin, aslında çok da ciddi bir projeye sahip değildir. SpaceX'in kurucusu, CEO'su ve mühendislik ile tasarım ofisleri şefi; erken yatırımcı, Tesla, Inc.'in CEO'su ve ürün mimarı; The Boring Company'nin kurucusu; Neuralink'in kurucu ortağı; OpenAI'nin kurucu ortağı ve ilk eş-başkanı Elon Musk’un attığı bit twit ile değer kazanan DOGE, sahip olduğu projesi ile değil, sadece “Balina” olarak da nitelendirilebilecek Elon Musk’un yaptığı spekülatif paylaşımlar sonucu değeri artan bir kripto paradır.
Yukarıdaki örnek aslında temel analiz konusun ne denli önemli olduğunu vurgulamaya yetecek düzeyde bir örnektir. Bir yatırımcı, örnekte verdiğimiz DOGE coini satın almak için öncelikle “alım nedenleri” üzerinde durmalıdır. Anlık pump yemesi, bir coine uzun vadeli yatırım yapmak için kesinlikle mantıklı değildir, çünkü pump yediği gibi dump da yer. Dolayısıyla temel analiz yapmadan, sadece kulaktan kulağa ulaşan bilgiler doğrultusunda uzun vadeli işlem yapmak, akıllıca bir yatırım değildir.
Teknik Analiz Nasıl Çalışır?
Teknik analiz, grafikler üzerinde uygulanan bazı yöntemlerle sayısal verilerin işlenerek fiyat hareketliliklerinin yönünü belirlemeye yardımcı olur. Bir kripto paraya yatırım yapmadan önce tradingview gibi kripto para ile ilgili geçmiş tüm bilgileri veren bir platform üzerinden sunulan araçlarla analiz yapılır ve buna göre gelecekteki fiyat hareketleri hakkında bir yorumda bulunulur.
Teknik analiz; bir kripto paranın mevcut fiyatını tetikleyen kullanıcıların alım-satım seviyelerini görmenize yardımcı olan bir analiz türüdür aynı zamanda. Bu, yatırım yaparken son derece önemli ve edinilmesi gereken bir bilgidir. Örneğin X bir coinin anlık fiyatının 10 dolar olduğunu düşünelim ve bundan önceki 4 saatlik yakın mumların 4 dolar seviyelerinde olduğunu düşünelim. Bu coinin fiyatının bir anda 10 dolara çıkmasındaki neden, alışların baskın olmasıdır. Tam tersi durumda ise satışların baskın olduğu anlaşılır ve buna göre bir yön belirlenir.
Temel Analiz Nasıl Çalışır?
Temel analiz, yeni yatırım yapılacak bir kripto para hakkında en şeffaf bilgileri içeren bir analiz yöntemidir. Yani X coinin projesi, hakkında yapılan yorumlar, hakkında çıkan haberler, sponsorluk anlaşmaları, yeni projeleri, güncellemeleri gibi temel bilgileri incelenerek kripto paraya bir değer biçme yöntemidir aynı zamanda. Bu da en az teknik analiz kadar önemlidir.
Teknik Analiz ve Temel Analiz Neden Önemlidir?
Bir kripto paraya yatırım yapmadan önce coinin ne kadar değerli olduğunu ve gelecekte nasıl bir değerle karşı karşıya kalabileceği ihtimallerini iyi değerlendirmeniz gerekir. Örneğin Chiliz Coin (CHZ), spor ve e-spor alanını kapsayan, sürekli yeni spor kulüpleri ile yeni anlaşmalar yapan bir platformdur. Platformun amacı, taraftarların tuttukları takımın yönetiminde bazı kararların alınmasında söz hakkına sahip olmalarını vaat eder. Böyle bir projenin fiyatının da yükselebileceğini sezmek çok da zor olmasa gerek. Dünya genelinde spora ilgi duyan ve takımlarının yönetim kararlarında söz hakkı sahibi olmayı isteyen insan kitlesini hesapladığınızda, uzun vadeli bir yatırım için CHZ coinin değer bir coin olduğunu anlayabilirsiniz. Bu gibi bilgileri edinmeye temel analiz denir.
CHZ coinin temel analizini yaptıktan sonra geçmiş fiyat hareketlerini inceleyerek gelecekte nasıl bir tepki ile karşılaşacağını anlamak için ise teknik analiz yapılır ve temel analiz ile teknik analiz birleştirildiğinde ortaya yatırım yapma kararı çıkar. Bu nedenle hangi kripto para olursa olsun özellikle uzun vadeli yatırımlarda temel analiz ve teknik analiz yapılmadan karar vermemek gerekir.
