Uçtan uca şifreleme (E2EE), iki kişi arasında iletilen mesajın başkaları tarafından okunmasını engelleyen bir sistemdir.
Kripto para teknolojisinin hayatımıza tam anlamıyla girmesinden sonra daha fazla adını duymaya başladığımız uçtan uca şifreleme, aslında yakından bildiğimiz bir tabirdir. Örneğin, cep telefonunuzla bir arkadaşınıza bir SMS gönderdiğinizde, siz bu SMS’sin sadece siz ve arkadaşınız arasında gizli kaldığını düşünürsünüz fakat işin gerçek boyutu böyle değildir. Gönderdiğiniz mesajlar bir sunucuda saklı tutulur. Daha açık ifade ile mahkeme kayıtlarında mesajlar cep telefonundan silindiği halde delil olarak sunulabilmesinin nedeni de budur. Ancak uçtan uca şifreleme ya da diğer adıyla E2EE, iki kişi arasında yaşanan mesajlaşmanın başkaları tarafından hiçbir şekilde okunamamasını sağlayan bir sistemdir.
E2EE, günümüzde daha çok dijital alanlarda kullanılan bir mesajlaşma yöntemidir. Ancak bu mesajlaşma, yukarıda verdiğimiz SMS örneğinden ya da mail, Whatsapp konuşmalarından çok daha farklı alanlarda kullanılabilen bir teknolojidir. Teknolojinin nasıl çalıştığına değinmeden önce uçtan uca şifreleme mantığının ne şekilde işlediğini incelemek ve anlamak çok daha sağlıklı olacaktır.
Şifrelenmiş Mesajlar Nasıl Çalışır?
Şifrelenmiş mesajların nasıl çalıştığı hakkında bir örnek üzerinden gitmemiz, konuyu daha iyi anlamak adına daha etkili olacaktır.
Örneğin; bir arkadaşınıza bir SMS gönderiyorsunuz ya da bir mail, video vs. siz bunu normal şekilde gönderirsiniz ve sadece arkadaşınıza iletilir bu bilgiler. Ancak bu bilgilerin arkadaşınıza doğru şekilde iletilebilmesi için bir sisteme ihtiyaç duyulur. Şifrelenmiş mesajlar da tam olarak bunlardır. Örneğin siz bir SMS gönderdiğinizde, bu eğer bir sunucuda şifrelenmez ise gönderici olarak seçtiğiniz kişi yerine bir başkasına da gidebilir mesajınız. Ancak GSM operatörleri ya da veri ile ilgili kurulan diğer sunucular, gönderilen mesajı şifreler ve bu sadece ilettiğiniz kişiye gider.
Şifrelenmiş mesajların taşıyıcısı yani bu alandan sorumlu olan Taşıma Katmanı Güvenliği'dir (TLS), gönderilen mesajların güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Yani gönderilen bir mesaj sunucuya ulaşıncaya kadar, başkalarının eline geçmesini engelleyen güvenlik katmanıdır. Peki, TLS bunu nasıl yapar?
TLS, uçtan uca şifrelenmiş mesajların istemciye yani sunucuya ulaşıncaya kadarki süreç içerisinde başka bir kullanıcıya ulaşmasını engeller. Ancak sunucuya ulaşan mesajların burada kaldığını yani istendiği taktirde sunucudan alınarak okunabileceğini unutmamak gerekir. E2EE teknolojisi ise daha üst segmentte bir güvenlik katmanıdır yani üçüncü tarafların mesajları okumasını imkansız hale getirir.
Uçtan Uca Şifreleme (E2EE) Nasıl Çalışır?
Uçtan uca şifreleme yani E2EE, şifrelenmiş mesajların çok daha üzerinde bir teknolojiye sahiptir. Şifrelenmiş mesajlarda TLS güvenlik katmanı her ne kadar mesajları sunucuya taşırken üçüncü şahısların görmesini engellese de sunucuda kalan mesajların istendiği takdirde okunması zor değildir. Yukarıda verdiğimiz örnekte olduğu gibi cep telefonu kırılmış, sim kart atılmış olsa bile mahkeme kararı ile mesajların, maillerin ya da video ve ses gibi kayıtların bulunması sağlanabilmektedir.
Kripto para cüzdanlarının güvenilir olmasını etkileyen en büyük etken E2EE teknolojisini kullanmasıdır. Anonim olsalar da hangi transfer işleminin kime gittiğini ne Blokchain sistemi ne de node’lar göremezler. Onlar sadece işlemleri onaylamakla ya da onaylamamakla yükümlüdürler.
Şimdilerde uçtan uca şifrelenme tekniği daha çok kripto paralarda kullanılsa da bazı sektörlerde ya da projelerde de kullanılmaktadır. Cardano Platformu bir kripto para olmasının ötesinde, dünyadaki bireyler, kuruluşlar ve hükümetler tarafından kullanılan finansal uygulamaları yürütebilecek teknolojik platform olmasıdır ve projesinde vaat ettiği her şeyin gerçekleştirilmesinde kullanıdığı teknoloji Blockhain ve burada gizliliği sağlamak için ise E2EE teknolojisidir.
Uçtan Uca Şifrelemenin Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Kullanıcı odaklı düşünüldüğünde, E2EE şifreleme yönteminin hiçbir dezavantajı yoktur. Ancak devletler ve hükümetler açısından bir dezavantajının olduğunu söyleyebiliriz. Yukarıda da değindiğimiz gibi uçtan uca şifrelenmiş mesajların başkaları tarafından görülmesi mümkün değildir. Yani arada bir sunucu ve sunucuyu yöneten bir otorite yoktur. Dolayısıyla hukuki bir işlemde kişinin mesajlarına, maillerine ya da videolarına ulaşma gibi bir durum söz konusu olmamaktadır.
E2EE teknolojisine karşı çıkanlar da genellikle devletler ve önemli bazı kurumlardır. Örneğin personelleri ile ilgili gerekli gizli bilgilere ulaşılması gerektiğini savunan kurumlar, uçtan uca şifrelenmiş mesaj sistemine karşı çıkmaktadır ya da hukukçular da aynı şekilde müdahil olunması gerektiğine inandıkları bir davada mesajlara ulaşmanın dava sürecini kötü etkileyeceğini düşündüklerinden E2EE’nin kullanımına karşı çıkmaktadır.
E2EE sisteminin her ne kadar son derece güvenilir bir sitem olduğundan kolaylıkla bahsetsek de bu sistemin bazı güvenlik açıkları daha doğrusu kullanıcı odaklı kaynaklı bazı durumlarla karşı karşıya kalmaları söz konusu olabilmektedir.
Örneğin teknolojiyi kullandığınız cep telefonu, laptop ta da diğer mobil cihazların çalınması durumuna karşı uçtan uca şifreleme sistemi sizi garanti altına almaz ya da cihazınızın başkası tarafından ele geçirilmesi durumuna karşı da yine teknoloji size herhangi bir garanti vermez. Tabi bu saydıklarımız, diğer tüm uygulama ve güvenlik sistemleri için de geçerli olan durumlardır.
