Motor Nöron Hastalığı Nedir? ALS Belirtileri ve Tedavisi

Motor nöronlara zarar veren ALS hastalığı, kasların çalışamaz hale gelmesine sebebiyet vererek hastanın felç olmasına neden olur. Bu nedenle hastalığın erken teşhis ve tedavi edilmesi gerekir. Bu içeriğimizde ALS hastalığı hakkında bilinmesi gerekenlere yer verdik.

İşte motor nöron hastalığı hakkında her şey...

Motor Nöron (ALS) Hastalığı Nedir?

Sinir sistemi hastalığı olan ALS’nin açılımı “Amiyotrofik Lateral Skleroz” olarak belirtilmektedir. Bu hastalık merkezi sinir sistemi, beyin sapı ve omurilik gibi bölgelerde motor sinir hücrelerinin kaybı nedeniyle meydana gelmektedir.

Beyin ve omurilikte bulunan sağlıklı sinirler sertleşir ve hasarlı doku oluşur. Bu nedenle hastanın kaslarında zaman içinde zayıflama görülürken belli bir zaman sonra kaslar çalışamaz hale gelir. Bunun sonucunda nefes almak ve yürümek gibi kişinin temel ihtiyaçlarını karşılaması zorlaşır.

Motor Nöron Hastalığı (ALS) Neden Olur?

ALS hastalığının ortaya çıkma nedeni beyin ve omurilikte yer alan ve kasları hareket ettirmekle görevli olan sinir hücrelerinde yaşanan hasarlardır. Birçok etkenin bu hasara neden olduğu düşünülse de henüz kesin nedeni bilinmemektedir.

Bağışıklık sisteminden DNA yapısına kadar birçok unsurun ALS hastalığının risk faktörü olabileceği düşünülmektedir. Öne çıkan risk faktörleri ise çevresel toksinler, travma, apoptoz, viral enfeksiyonlar, sinir büyüme fonksiyonundaki eksiklik, protein agregatları, oksidatif hasar, otoimmün kaynaklı kalsiyum akımı, glutamat eksitotoksisitesi ve oksidatif hasardır.

ALS Hastalığının Belirtileri

ALS hastalığı başlangıcını göstermiş olduğu bazı klinik bulgularla anlayabiliriz. Kaslarda seyirme, ağrı ve kramp, kol ve bacak kaslarında güçsüzlük, konuşma ve yutma güçlüğü, peltek ve genizden konuşma, kontrol edilemeyen ağlama ve gülme erken dönemde görülen belirtilerdir.

Hastalığın başlangıcında vücudun yalnızca belirli bölgelerinin etkilendiği görülürken ilerleyen evrelerde ise belirtilerin tüm vücuda yayıldığı gözlemlenir. Ancak ALS hastalarının tümünde başlangıç belirtisinin aynı olmadığını da söyleyelim.

Motor Nöron Hastalığının Teşhisi

ALS hastalığının belirtilerini kendinizde ya da çevrenizdeki birinde görmeniz durumunda bir an önce doktora görünmeniz gerekiyor. Oldukça tehlikeli ve ciddi bir hastalık olan ALS'nin teşhisi ne kadar erken yapılırsa tedavi süreci de o kadar iyi ilerleyecektir.

ALS hastalığının teşhis edilebilmesi için bazı tetkiklerin yapılması gerekiyor. Bunlar kan ve idrar testi, MR taraması, EMG, sinir iletkenlik testi, TMS, belden sıvı alımı ve kan biyopsisidir. Bu testlerin sonucunda ve klinik bulgulara göre hastalığın teşhisi yapılacaktır.

ALS Hastalığının Tedavisi

Motor nöron (ALS) hastalığının kesin tedavisi henüz bulunmamıştır. Ancak hastalığın belirtilerini en aza indirecek bazı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Belirtilerin artmasını önlemek ve bu belirtilerin kontrol altına alınmasını sağlamak adına çeşitli fizik tedaviler ve ilaç tedavileri uygulanmaktadır.

Tedaviler doğru zamanda ve şekilde yapılırsa hastaların ortalama yaşam süresi artmaktadır. 3 ile 5 yıl arasında yaşadığı bilinen ALS hastalarının %10’u bu sayede 10 yıldan fazla süre boyunca hayatına devam edebilmektedir. İngiliz bilim adamı Stephen Hawking ALS hastalığına 21 yaşında yakalanmasına karşın 50 yılı aşkın süre boyunca yaşamayı sürdürmüştür.

ALS hastası olduğumu nasıl anlarım?

ALS hastalığına sahip olan bireylerde bazı belirtiler göze çarpmaktadır. Bunlar yutkunmada zorlanma, kaslarda kramp, yürürken ayağın takılması, konuşmada güçlük ve eşyaları hareket ettirmede zorluktur.

ALS ne demek?

ALS, beyin ve omurilikte yer alan ve kasların hareketini kontrol eden sinir hücrelerinde yaşanan dejenerasyon sonucunda oluşmaktadır. İlk başlarda kaslarda yaşanan güçsüzlükle kendini belli eden hastalık, ilerlediği takdirde ise felce kadar gidebilmektedir.

ALS hastası kaç yıl yaşar?

ALS hastalığına sahip olan bireylerin ortalama yaşam süresi 3 ile 5 yıl arasındadır. Ancak birçok hastanın 10 yıl ve daha fazla süreler boyunca yaşadığı bilinmektedir. Hastalığın erken teşhisi ve gerekli tedavilerin uygulanması bu konuda büyük öneme sahiptir.

ALS kaç yaşında olur?

Yapılan araştırmalara göre ALS hastalığının en çok 50-60 yaş aralığında ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Ancak genetik kaynaklı vakalarda hastalığın daha erken yaşlarda oluştuğu da görülmüştür.

ALS nereyi tutar?

Motor nöron hastalığı olarak da bilinen ALS, beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkilemektedir. Kasların hareket ettirilmesinde görevli olan sinir hücrelerinde oluşan bu hastalığın mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde kaslarda zayıflama başlar.

ALS iyileşir mi?

ALS'yi iyileştirecek kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak hastalığın ilerlemesinin durdurulmasına ve gerilemesine yardımcı olacak bazı tedavi yöntemleri bulunuyor. Bu yöntemler arasında ilaç ve kök hücre tedavisi öne çıkmaktadır.

ALS kanda belli olur mu?

Kan testi ALS'yi kesin olarak teşhis edecek bir tetkik değildir. Daha çok klinik belirtilere göre tanı koyulan ALS aynı zamanda birkaç testten alınan sonuçlara göre de teşhis edilebilmektedir.

ALS hastalığı durdurulabilir mi?

Uygulanacak olan kök hücre tedavisi sayesinde ALS hastalığının ilerlemesi yavaşlatılabilmektedir. Tedavinin başarılı olma ihtimali hastanın yaşına, durumuna ve hastalığın süresine bağlı olarak değişmektedir. Gerekli şartlar sağlandığı takdirde hastalığın gerilemesi hatta durdurulması mümkündür.

ALS hastası ünlüler kimlerdir?

ALS Hastası olan bazı ünlü isimler de bulunuyor. İngiliz fizikçi Stephen Hawking, Fenerbahçeli futbolcu Sedat Balkanlı, Çinli lider Mao Zedong ve Amerikan politikacı Jacob Javits bu isimlerden bazılarıdır.