Ortodonti Tedavisi Nasıl Yapılır, Ne Kadar Sürer, Kaç Aşama?

Ortodonti Tedavisi

Ortodonti tedavisi, alt ve üst çenede bulunan bozuklukları ortadan kaldırmak amaçlı uygulanmaktadır. Ortodonti, diş hekimliğin bir uzmanlık dalıdır. Ortodonti tedavisi uygulayan doktora ortodontist denilmektedir.

Çeşitli nedenlerden dolayı oluşan bozuklukları diş teli ile gidermek mümkündür. Daha önceleri genellikle estetik amaçlı uygulana tedavi, artık günümüzde ağız ve çene sağlığı açısından uygulanmaktadır. Son yıllarda ise insanlar daha da bilinçlenerek bu tedavi yöntemine yönelmiştir. Ortodonti tedavisi önem kazanmıştır.

Ortodonti Sebepleri Nelerdir?

Ortodonti, ağız sağlığının gerekli düzende olması için yapılan bir tedavidir. Ortodonti tedavisinin uygulanmasına neden olan durumlar nelerdir? İşte o nedenler;

Genetik Faktörler

İskelet bozuklukları, dar üst çene, ve çapraşık bozukluklar genetik olarak çocuklara geçebilir. Bu sebepten dolayı ortodonti sorunlar meydana gelmektedir. Çocukların ileri de bu sorunu daha kolay ve kısa süre de atlatması için süt dişlerinden itibaren doktor kontrolünde olması gerekmektedir.

Kulak Burun ve Boğaz Sorunları: Kulak burun ve boğaz sorunları ileri de diş problemlerine neden olmaktadır. Burun var olan geniz eti, solunum sorunu ve bademcik iltihabı gibi sorunlar çene kemiklerinin gelişmesini engellemektedir. Bu sebepten diş bozukluklarına neden olmaktadır.

Kötü Alışkanlıklar

Kötü alışkanlıklar olarak tabir edilen, bebeklik döneminde kullanılan biberon, emzik kullanımı ve parmak emmedir. Bu alışkanlıklar bebeklik döneminde başlayıp, çocukluk dönemine kadar devam etmektedir.

Aynı zamanda dil emme, diş ısırma, kalem ısırma, dudak emme gibi durumlarda diş ve çene yapısının bozulmasına neden olur. Bu da ortodontik sorunların oluşmasına sebep olmaktadır.

Ortodonti Tedavisi Nasıl Yapılır?

Ortodonti tedavi uzun ve sabır gerektiren bir süreçten oluşmaktadır. Bu tedavi süreci 5 farklı aşamadan meydana gelir. Bunlar muayene aşaması, hazırlık aşaması, teşhis ve planlama, ortodonti tedavi aşaması ve pekiştirme tedavi aşaması olarak 5 farklı aşamadan oluşmaktadır. İşte ortodonti tedavi aşamaları hakkında bilgiler;

1. Muayene Aşaması

Kişiler dişlerinde çapraşıklık, eğrilik, ayrıklık, sıkışıklık ya da çene bozuklukları gibi sorunlar fark eder ise uzman kişiye başvurmalıdır. Muayene için kişiler ortodonti uzmanına başvurarak muayene edilmelidir.

Ortodonti uzmanı, kişinin tedavi olup olmaması gerektiği hakkında bilgi verecektir. Muayenede doktor, hastanın ağız içini detaylı bir şekilde kontrol eder. Daha sonra ise hastanın tam olarak sorununa göre hangi tedavinin yapılması gerektiğinin bilgisi verilir. 

Hastanın aklında herhangi bir soru kalmaması açısından ve gerekli olan tedavi hakkında bilgisi olması gerektiği nedeniyle detaylı olarak tedavi aşamaları anlatılır. Bu şekilde kişi tedavi aşamalarını öğrenerek nasıl bir tedavi süreci yaşayacağını öğrenir.

Tedavi sürecinde hastanın bilinçli ve bilgili olması da tedaviye özen göstermesinde yardımcı olmaktadır. Bilinçli hastalar daima doktor ile iş birliği içinde olur. Bu şekilde tedavi süreci oldukça kısa ve başarılı yaşanır.

2. Hazırlık Aşaması

Ortodonti tedavide muayene sonrasında tedavi için hazırlıklar başlar. Hazırlık aşamasında gerekli koşullar bulunmaktadır. İlk olarak bu koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bunlar hastanın ağız içinde var olan sorunların tedavi edilmesi ile başlamaktadır.

Ortodonti için ağız temizliği şarttır. Bu nedenle ilk olarak ağız bakımı ve hijyeni yapılmalıdır. İlk olarak ağız içinde çürük olup olmadığı kontrol edilir. Daha sonra ise çürük var ise tedavi edilmelidir. Bütün çürükler kontrol altına alınmalıdır.

Diş temizliği önem taşımaktadır. Bu nedenle diş taşı, tartar ve diş renklenmesi gibi durumlar dikkate alınarak temizlenmelidir. Bazı hastalarda diş eti sorunları bulunmaktadır. Eğer kişide diş eti problemleri varsa bu durum çözüme kavuşmalıdır.

Diş etinin sağlıklı bir hale getirilmesi gerekir. Ağız içi sorunları çözüme ulaştıktan sonra ise tedavi kayıt altına alınmalıdır. Planlama için gerekli ölçümler ve analizler yapılmalıdır.

Tedavinin eksiksiz yapılması gerekmektedir. Bu nedenle planlamada yardımcı olması amacıyla panoramik röntgen ve sefalometrik röntgen filmleri çekilir. Röntgenlerin çekilmesinde amaç ağız içi, ağız dışı, çene sorunlarını tam olarak görebilmektedir.

Aynı zamanda kist ve tümör gibi gözle görülmeyen sorunların olup olmadığını kontrol amaçlı da kullanılmaktadır. Ağız içi, diş ve yüz fotoğraflarının çekilmesi gerekir. Bu durum tedavi öncesi ve sonrasında tedaviye yol gösterici olarak kullanılmaktadır. Son olarak ise alt çene ve üst çenenin modelleri alınır. 

3. Teşhis ve Planlama Aşaması

Yapılan ölçümler ve analizler sonrasında teşhis ve planlama aşamasına geçilir. Bu aşamada teşhise ve hastaya göre gerekli tedavi seçenekleri sunulmaktadır. Tedavi uygulamaları hastadan hastaya ve var olan bozukluktan dolayı değişkenlik göstermektedir.

Bu nedenle ortodonti uzmanı tarafından hasta için uygun ve gerekli tedaviye karar verilir. Tabi ki bu durumda hastanın da tercihi dikkate alınmaktadır. Planlama aşamasında önemli olan hastanın ağız, diş ve çene yapısıdır. Bu nedenle doktor tarafından hastanın ağız, diş ve çene yapısına göre uygun olan tedaviye karar verilerek başlanır. 

Karar aşamasından sonra hastanın ağız içinde çekilmesi gereken dişler olup olmadığına karar verilir. Bu duruma göre diş çekimi yapılır. Diş çekimi her hastada uygulanmamaktadır. Bazı kişilerin ağız veya çene yapıları dar olduğu için diş çekimine gerek duyulur.

Diş çekimi ağız içinde gerekli olan yerin ve konumun kazanılmasında yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda dişlerinin hareketini engellememesi ve istenmeyen diş hareketlerinin sonlandırılması amacıyla yapılmaktadır. Tedavi sonrasında ise çekimi yapılan dişler arasında hiçbir şekilde boşluk kalmamaktadır. Dişler gerekli konumuna gelmiş halde olur. 

Bazı hastalarda ise çene bozuklukları daha ön planda olur. Bu durum daha ileri ortodontik bozukluk olarak değerlendirilmektedir. İleri ortodontik bozukluk sadece ortodonti tedavi ile düzelmemektedir.

Bu nedenle yardımcı ve kesin çözüm olması amacıyla ortognatik tedavi uygulanmaktadır. Ortognatik tedavi, çene bozukluğu tedavisidir. Çenede olan bozuklukların cerrahi yöntemler ile düzeltilmesini sağlamaktadır.

Çene bozukluğunda diş tellerinin yeterli olmaması halinde hastalara cerrahi müdahale yapılmaktadır. Bu durum her hastada uygulanmamaktadır. İleri derece ortodontik bozuklukları olan hastalarda var ise planlama aşamasında dikkate alınarak kayıt edilmektedir. 

4. Ortodonti Tedavi Aşaması

Ortodonti uzmanı ile hasta ortodonti tedavi yöntemine karar verdikten sonra tedavi süreci başlar. Bu süreçte diş telinin takılma aşamasına geçilir. Diş teli takımı aşamasında ağız hijyen nedeniyle kuru bir hale getirilir. Ağıza ekartör takılır.

Bu hastanın ağzının açık kalmasını ve doktorun daha iyi çalışmasını sağlayacaktır. Diş telleri iki farklı yöntem kullanılarak takılmaktadır. Bunlar geleneksel ve indirekt bonding yöntemidir. 

Geleneksel yöntemde ilk olarak braketler dişlerin üzerine yapıştırıcı ile yapıştırılır. Daha sonra ise braketlerin arasından ark telleri geçirilir ve lastikler takılır. İndirekt bonding yöntemi yeni teknoloji bir yöntemdir.

Daha önceden hastanın ağız ölçüleri alınır ve kalıplar hazırlanır. Hazırlanan modelin üzerine braketler yerleştirilir. Daha sonra kalıp dişlerin üzerine yerleştirilir ve çıkarılır. Bu şekilde braketler dişlerin üzerine transfer edilir. Son olarak ise teller takılır.

5. Pekiştirme Tedavi Aşaması

Ortodonti tedavi bittikten sonra pekiştirme tedavi başlamaktadır. Braketler ve teller çıkarıldıktan sonra pekiştirme tedavisine geçiş yapılır. Bunun nedeni ise dişlerin yeni konumlarını korumak ve tekrar eski konumlarına dönmesini engellemektir.

Pekiştirme tedavisinde sabit ve hareketli olmak üzere iki farklı yöntem uygulanmaktadır. Pekiştirme tedavisi her hastada gereklidir çünkü dişler eski konumlarına dönmeye çalışacaktır. Bu nedenle önlem alınarak tedavi kontrol altında tutulmalıdır.

Eğer kullanılmaz ise dişler eski halini alır ve tedavi başarısız olur. Bu yüzden hastalar ortodonti tedaviye verdikleri önem ve özeni, pekiştirme tedavisine de vermelidir.

Diş Teli Çeşitleri Nelerdir?

Önceki yıllarda tek bir tip diş teli kullanırken, bu durum günümüzde farklılık göstermektedir. Günümüzde çeşitleri ve modelleri olan diş telleri görülmektedir. Bu şekilde tedavi yöntemleri de farklılık göstermektedir.

Günümüzde 4 çeşit diş teli kullanılmaktadır. Bunlar, metal braketler, şeffaf plaklar, lingual braketler ve porselen braketlerdir. Bu dört çeşit diş teli birbirinden farklı modellerde ve farklı tedavi yöntemleri ile uygulanmaktadır. 

Aynı zamanda tedavi süreleri de birbirinden farklılık göstermektedir. Bu yöntemler, çocuk ve yetişkinlerin kullanımına göre değişmektedir. Diş telinin seçimi doktor ve hasta tarafından konuşularak birlikte karar verilmesi ile belirlenmektedir.

1. Metal Braketler

Metal braketler, uzun yıllardır kullanılan bir çeşittir. Günümüzde de hala kullanılmaktadır. Bu braketler, dişin iç ve dış kısmına yerleştirilmektedir. Metal braketler, en sağlam ve dayanıklı tel tipidir. Doktorlar tarafından da en fazla bu teller tercih edilmekte ve önerilmektedir.

2. Porselen Braketler

Porselen braketler, şeffaf tel olarak da bilinmektedir. Bu tel tipi daha estetik bir görünüm vermektedir. Genellikle yetişkin ve kadın hastalar tarafından tercih edilen bu teller, az görünmesi sayesinde estetik bir görünüm sağlar. Porselen braketler, hassas yapıya sahiptir. Bu yüzden bakımına dikkat edilmelidir.

3. Lingual Braketler

Lingual Braketler, genellikle yetişkin hastalar tarafında tercih edilmektedir. Bu braket diğerlerinden farklılık göstermektedir. Bu diş telinde dişin ön kısmında hiçbir uygulama yapılmamakta ve görülmemektedir. Lingual braketler, dişin arka kısmına takılmaktadır. Bu diş telleri görünmemektedir. Estetiğe önem veren hastalar, genellikle bu braket sistemini kullanmaktadır.

4. Şeffaf Plaklar

Şeffaf plak, telsiz ortodonti uygulamasıdır. Bu plaklar, şeffaf tel olarak da tabir edilir. Şeffaf plakların, en önemli özelliği ise takılıp çıkarılıyor olmasıdır. Doktorun uygulamalarında sonra hazırlanan plaklar, hastaya teslim edilir.

Hasta bir bütün halinde ki şeffaf plakları dişlerine kolaylıkla takıp çıkarabilir. Plaklar yemek esnasında çıkarılır ve dişler temizlendikten sonra tekrar takılır. Bu plakların kullanımı rahat, temizliği de kolaydır fakat tedavi süresi diş tellerine oranla farklılık göstermektedir.

Diş Teli Ne İşe Yarar?

Diş teli, genetik ya da çocuklukta meydana gelmiş çene ve diş bozukluklarının düzelmesinde yarar sağlamaktadır. Ağız ve çene yapısından oluşan bozukluklar, diş sıralanmasındaki bozukluklar, dişler arasındaki boşluklar ve dar çene sorunlarında çözüm kaynağı olmaktadır.

Bu diş telleri, çocuk ve yetişkin kişilere önerilmektedir. Ortodontik sorunlar, ileride daha farklı sorunlara sebep olmaktadır. Bu yüzden önlem alınmalı ve ortodonti tedavi uygulanmalıdır.

Diş Teli Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Diş teli tedavisi uygulanırken en önemli husus temizliktir. Bu tedavi sürecinde ve sonrasında diş ve ağız temizliğine önem verilmelidir. Diş tellerinin temizliği de önem taşımaktadır. Gıda tüketimi sonrası bakteri oluşmaması için, diş ve tel temizliği açısından önem verilmelidir. 

Temizliğin yanı sıra ortodonti tedavisi gören kişiler, bu dönemde beslenme alışkanlıklarını değiştirmeleri gerekmektedir. Gazlı ve asitli içecekler içilmemelidir. Yapışkanlı gıdalar tüketilmemelidir. Bu gıdalar diş tellerine zarar verebilir. Bu yüzden dikkat edilmelidir.

Diş Teli Tedavi Süresi Ne Kadar Sürer?

Diş teli tedavi süresi, her hastada farklılık göstermektedir. Hastaların ağız, çene yapısı, diş bozuklukları, kısacası ortodonti sorununa göre süre değişmektedir. Doktorlar tarafından belirlenen süre, kişinin ağız ve diş yapısına göre tedavi süresince değişebilir.

Bu süre kısalabilir ya da uzayabilir. Dişlerde var olan çarpıklık bozuklukları 9 ve 24 ay arası sürerken, iskeletsel bozukluklar 2 ve 2,5 sene sürebilir. Genellikle bu süre 1 ve 1,5 sene olarak belirtilmektedir.

Diş Tedavisi Acı Verir mi?

Diş tedavisi acı vermektedir. Diş tellerinin dişe takılacağı sırada hiçbir acı duyulmamaktadır fakat diş teli takıldıktan sonra 3 ve 10 gün arası ağrı ve sızı hissedilir. Bu durum kısa süre içinde geçmektedir.

Bunun sebebi ise uygulanan baskı sonrası yaşanan ağrıdır. Bu yüzden alışma süresi sonucunda ağrılarda yaşanmamaktadır. Bu durumu hafifletmek için doktor tarafından ağrı kesici verilmektedir.

Yetişkinlerde Ortodonti Tedavisi Nasıl Yapılır?

Ortodonti tedavi daha genç hastalarda uygulandığı gibi yetişkin hastalarda da aynı şekilde uygulanmaktadır. Hastanın sorunu ve ihtiyacına göre uygun malzemeler kullanılmaktadır. Ark telleri, yay, lastikler ve apareyler kullanılarak ortodonti tedavi yapılır.

Geliştirilmiş apareyler kullanılarak hastanın dişlerinde kuvvet uygulanarak dişlerin olması gerektiği pozisyona gelmesi sağlanmaktadır.

Yetişkinler sıklıkla görülen ortodonti sorunları genellikle çapraşıklıklar, eğrilikler, gıcırdatma, gömük dişler, diş eti sorunları, kapanış bozuklukları yani çapraz çene kapanması, ön çapraz kapanış, derin kapanış, al ve üst çenelerin ön ya da geride olma durumlarıdır. Bu sorunların tedavisi genel olarak dişleri saran diş eti ve kemik dokusun sağlıklı olması ile kazanılır. 

Yetişkinlerde bulunan ortodonti bozuklukları bazen sadece dişlerin hareket ettirilmesi yeterli olmamaktadır. Bu nedenle çenenin de hareket ettirilmesi gerekmektedir. Bu yüzden küçük yaşlarda tedavi edilmemiş asimetri sorunları yetişkinlerde ortognatik cerrahi tedavisi gerekmektedir.

Ortognatik tedavi ilk önce ortodonti tedavi ile dişlerin düzetilmesi sağlanır. Ortodonti tedavi devam ederken çene ameliyatı yapılır. Çene ameliyatı ile düzeltilir.

Ameliyatta sonra ise dişler çenelerin konumuna göre ortodonti tedavi ile düzeltilir. Ortognatik cerrahi tedavi de tüm ortodonti tedavisi de pekiştirme tedavisi ile bitirilir. Pekiştirme tedavi diğer ortodonti tedavi çeşitlerinde de uygulanmaktadır.

Pekiştirme tedavisi dişlerin ve çenenin düzgün, yeterli şekilde konumlanması için gerekmektedir. Bu nedenle her ortodonti tedavi sonrasında pekiştirme tedavisi uygulanmaktadır.

Ortodonti tedavisi ne kadar sürer?

Ortodonti tedavinin ne kadar süreceği kişiden kişiye değişmektedir. Bu durum hastadan hastaya ve ortodonti uzmanından ortodonti uzmanına farklılık göstermektedir. Her hastanın farklı bir sorunu bulunmaktadır.

Her insanın farklı ağız yapısı ve diş yapısı bulunmaktadır. Bu nedenle ortodonti tedavi her hastada farklı sürede uygulanmaktadır. Bunun yanı sıra ortodonti uzmanının çalışma şekli de değişkenlik göstermektedir çünkü her doktorun kendine göre bir tekniği ve çalışma şekli bulunmaktadır. Bu durumda tedavinin süresini kısaltabilir ya da uzatabilir.

Ortodonti tedavisi kaç aşamada biter?

Ortodontik tedavi aşama aşama değişkenlik göstererek ilerlemektedir. Bazı hastalarda tek aşamalı tedavi yeterli olur iken bazı hastalarda ise üç dört aşamalı tedavi gerekmektedir. Kişiden kişiye değişiklik gösterir.

Ortodonti tedavisinde yapılmaması gereken şeyler nelerdir?

Tedavi sürecinde hasta randevularını aksatmamalıdır. Aynı zamanda doktorunun önerdiği ve önermediği durumları dikkate almalıdır. Hastalar tedavi boyunca tüketilmemesi gerekenleri tüketmemelidir. Dişleri ve diş telleri koruyarak özenli olmalıdır. Tedavide uygulanan apareyleri düzgün şekilde doktorun önerdiği bir biçimde kullanmaya özen göstermelidir. 

Ortodonti tedavisi acıtır mı?

Ortodonti tedavisinin acıyıp acımaması hastanın ağız durumuna bağlıdır. Eğer dişler çok kötü durumdaysa hasta tedavi boyunca acıları sık sık yaşar. Problemin türüne ve şiddetine göre acı derecesi farklılık gösterir.

Ortodonti tedavisi doğru uygulanmazsa ne olur?

Dişlerin ve çenenin doğru konumlanabilmesi ve tedavinin hedeflenen sürede başarılı olabilmesi için ortodonti uzmanının verdiği talimatlar ve öneriler uygulanmalıdır. Uygulanmadığı taktirde tedavi çok uzun sürer.

Ortodonti tedavisi neleri kapsar?

Ortodonti tedavisi braketlerin diş yüzeylewrine takılması ile ilerlemektedir. Metal braketler, seramik braketler, damon metal braket, şeffaf braket, lingual braket, safir braket gibi birçok türü vardır.

Ortodonti tedavisi kimlere uygulanmaz?

Ortodonti tedavisi için herhangi bir yaş sınırı yoktur. Her insana uygulanabilir. Bu nedenle her yaştan hastaya tedavi yapılır. Dişlerin kötülüğüne göre ortodonti tedavisi kısa veya uzun sürebilmektedir.