Otomobil Dünyasındaki Kısaltmalar Nelerdir?
Bu yazımızda, otomobil dünyasındaki diğer kısaltmalara odaklanacağız. Bu kısaltmalar, otomobilin iç tasarımından, güvenlik özelliklerine, sürüş yardımcılarından, multimedya sistemlerine kadar birçok farklı alanda karşımıza çıkar. Hangi kısaltmaların ne anlama geldiğini ve nasıl çalıştığını öğrenmek, araç alımı veya mevcut aracınızın özelliklerini değerlendirme sürecinde size büyük avantaj sağlayacaktır.
Hazırladığımız bu yazıda, sık kullanılan otomobil kısaltmaları hakkında size daha fazla bilgi vereceğiz. İster yeni bir otomobil arıyor olun, ister otomobil teknolojileri hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyin, bu yazı size yol gösterecektir.
Temel Otomobil Kısaltmaları
Otomobil dünyasında kullanılan kısaltmalar, araçların teknik özellikleri, performansı, yakıt verimliliği ve diğer önemli özellikleri hakkında hızlı ve kısa bilgi sağlar. Bu kısaltmaları anlamak, otomobil terminolojisini anlamak ve bir otomobilin sunduğu avantajları değerlendirmek açısından önemlidir. İşte temel otomobil kısaltmalarının birkaç örneği
HP: Beygir Gücü
HP (Horsepower), bir aracın motorunun gücünü ölçen bir birimdir. Beygir gücü, motorun gücünü ifade eder ve aracın performansını belirlemek için kullanılır. Genellikle araç broşürlerinde ve teknik özelliklerde HP olarak belirtilir. Daha yüksek bir beygir gücü, daha yüksek bir hız ve daha iyi bir ivmelenme anlamına gelebilir.
RPM: Dakikadaki Devir Sayısı
RPM (Revolutions Per Minute), bir motorun dakikada ne kadar devir yaptığını ifade eder. Bu kısaltma, motorun hızını ve performansını anlamak için kullanılır. Örneğin, daha yüksek RPM değerleri, daha fazla güç ve ivmelenme anlamına gelebilir. RPM değeri, vites değiştirme zamanını belirlemede ve motorun optimum performansta çalışmasını sağlamada önemlidir.
MPG: Yakıt Ekonomisi
MPG (Miles Per Gallon), aracın yakıt ekonomisini ölçmek için kullanılan bir birimdir. Bu kısaltma, bir aracın ne kadar yakıt tükettiğini ve ne kadar mesafe gidebileceğini belirtir. Örneğin, 30 MPG değeri, bir galon yakıtla 30 mil yol gidebileceğinizi gösterir. Daha yüksek MPG değerleri, daha yakıt verimli bir araca sahip olduğunuz anlamına gelir.
SUV: Sportif Bir Araba mı Yoksa Bir Arazi Aracı mı?
SUV (Sport Utility Vehicle), günümüzde popüler olan ve birçok otomobil üreticisi tarafından sunulan bir araç tipini ifade eder. SUV'lar, genellikle geniş iç mekanları, yüksek sürüş pozisyonu ve artan güvenlik özellikleri ile bilinir. Bu kısaltma, büyük bir otomobili veya bir arazi aracını tanımlarken kullanılır. SUV'lar, hem şehir içi kullanıma hem de hafif off-road koşullarına uygunluğuyla tercih edilen araçlardır.
Motor ve Teknik Kısaltmalar
Otomobil dünyasında kullanılan kısaltmalar sadece araçların teknik özelliklerini değil, aynı zamanda motor sistemleri ve diğer teknik detayları da ifade eder. Bu kısaltmaları bilmek, bir otomobilin performansını ve yeteneklerini anlamak için oldukça önemlidir. İşte motor ve teknik kısaltmaların bazıları:
1. DOHC: Çift Üstten Kumandalı Supaplar
DOHC (Double Overhead Camshaft), bir motorda kullanılan supap kontrol mekanizmasını ifade eder. Bu sistemde, motorun her bir silindirine iki adet üstten kumandalı supap yerleştirilir. DOHC kısaltması, motorun daha yüksek devirlerde daha iyi performans sağlamasına yardımcı olur ve genellikle performans odaklı spor araçlarda kullanılır.
2. ABS: Antiblokaj Fren Sistemi
ABS (Anti-lock Braking System), frenleme sırasında tekerleklerin kilitlenmesini önleyen bir fren sistemi teknolojisidir. ABS, aracın yolda daha iyi kontrol edilebilir olmasını sağlar ve sürücünün direksiyon hakimiyetini korumasına yardımcı olur. Bu kısaltma, güvenlik odaklı bir teknolojiyi ifade eder.
3. DCT: Çift Kavramalı Şanzıman
DCT (Dual Clutch Transmission), çift kavramalı şanzımanı ifade eder. Bu şanzıman türünde, iki ayrı kavrama ve vites seti bulunur. Birinci kavrama birinci, üçüncü ve beşinci vitesleri kontrol ederken, ikinci kavrama ikinci, dördüncü ve altıncı vitesleri kontrol eder. DCT, hızlı ve pürüzsüz vites değişimleri sağlarken yakıt verimliliğini artırır.
4. ECU: Elektronik Kontrol Ünitesi
ECU (Electronic Control Unit), otomobilin elektronik sistemlerini kontrol eden bir bilgisayar ünitesini ifade eder. ECU, motorun performansını, yakıt enjeksiyonunu, vites değişimini ve diğer önemli sistemleri yönetir. Modern araçlarda birden fazla ECU bulunabilir ve bu kısaltma genellikle otomobilin elektronik sistemlerini ifade eder.
5. AWD: Sürekli Dört Tekerlekten Çekiş
AWD (All-Wheel Drive), sürekli dört tekerlekten çekişi ifade eder. Bu sistemde, aracın gücü dört tekerleğe eşit olarak dağıtılır ve tekerleklerdeki tutunma kaybı durumunda gücün diğer tekerleklere yönlendirilmesi sağlanır. AWD, daha iyi yol tutuşu ve çekiş sağlar ve genellikle SUV'lar ve performans odaklı araçlarda tercih edilir.
Emisyon ve Çevre Kısaltmaları
Otomobil dünyasında kullanılan kısaltmalar, araçların çevresel etkileri ve emisyon düzeyleri hakkında bilgi verir. Bu kısaltmalar, otomobil endüstrisindeki çevre dostu teknolojileri ve emisyon standartlarını anlamamıza yardımcı olur. İşte emisyon ve çevre kısaltmalarının bazıları:
1. CO2: Karbondioksit Salınımı ve Çevresel Etkiler
CO2 (Carbon Dioxide), otomobillerin egzozundan atmosfere saldığı karbondioksit gazını ifade eder. Karbondioksit, sera etkisine yol açarak iklim değişikliğine katkıda bulunan bir sera gazıdır. CO2 salınımını düşürmek, çevresel sürdürülebilirlik için önemlidir. Otomobil üreticileri, daha az CO2 salınımına sahip araçlar üretmeye odaklanırken, birçok ülke de CO2 emisyonlarını düzenleyen yasalar ve standartlar getirmiştir.
2. Euro 6: Avrupa Emisyon Standartları
Euro 6, Avrupa Birliği tarafından belirlenen otomobil emisyon standartlarının en son sürümünü ifade eder. Bu standartlar, otomobillerin egzoz emisyonlarını sınırlar ve çevreye daha az zarar veren araçların üretimini teşvik eder. Euro 6 standartları, nitrojen oksit (NOx), partikül madde (PM) ve diğer zararlı emisyonların azaltılmasını hedefler. Bir otomobilin Euro 6 onayına sahip olması, çevresel açıdan daha temiz bir araç olduğunu gösterir.
3. EV: Elektrikli Araçların Geleceği
EV (Electric Vehicle), tamamen elektrikle çalışan araçları ifade eder. Elektrikli araçlar, içten yanmalı motorlar yerine elektrik motorları kullanır ve sıfır emisyonla çalışır. Bu araçlar, fosil yakıtlara bağımlılığı azaltır ve çevre dostu bir ulaşım seçeneği sunar. Elektrikli araçlar, gelişen teknoloji ve artan şarj altyapısıyla giderek daha popüler hale gelmektedir.
Otomobil Dünyasındaki Diğer Kısaltmalar
Yollarda gördüğümüz araçların arkasında yazan ya da araç alacağınız zaman teknik özellikleri arasında sıkça gördüğünüz kısaltmaların anlamlarını bir çoğumuz bilmiyoruz. Her firmanın da patent ya da telif hakları sebebiyle farklı isimler vermesiyle kafamız hepten karışıyor.
Kullanılan kısaltmalar o kadar falza ki hepsini yazmaya sayfalar yetmez. Biz de en çok karşılaştığımız kısaltmaların anlamlarını derlemeye çalıştık. Aşağıda alfabetik sıraya göre bu kısaltmalarınızı bulabilir ve açılımlarının ne demek olduğunu görebilirsiniz.
İşte Arabalarda En Çok Kullanılan Kısaltmalar
- AAS – (Auto Adjusting Suspension) Otomatik Ayarlı Süspansiyon
- ABS - (Antilock Brake System) Kilitlenmeyen ve kızaklanmayan fren sistemi
- A/C - (Air Conditioning) Klima
- ACC - (Automatic Climate Control) Otomatik iklimlendirme kontrolü
- ASR – ( Anti slip regulation ) Patinaj önleyici sistem. ASR sistemi ani gaza basmalarda, tahrik tekerleklerinin aşırı dönmesini engelleyerek, aracın patinaj yapmasına engel olur.
- AWD - (All Wheel Drive) Tüm tekerleklerden tahrikli.
- BAS – ( Brake Assist System ) Ani frenlemede fren hidroliği içindeki basıncı arttıran ve her tekerde eşit fren gücü dağılımı sağlayan sistem.
- CC - (Cruise Control) Hız sabitleyici
- CD - Hava direnci katsayısı demektir. Aracın sürtünme kuvvetine gösterdiği değerdir. Bu değer düştükçe sürtünme az olur ve yakıt tüketimini olumlu etkiler.
- CDI – ( Common rail Direkt Injektion )( capacitive discharge ignition ) Ortak yakıt hatlı dizel sisteminin Mercedes’ te kullanılan ismidir. Dizel motorunun yüksek devirlerde düşen yakıt pompası basıncı problemine karşı geliştirilmiş, dizel yakıtının her enjektör için ayrı bir pompayla püskürtüldüğü klasik sisteme karşılık, ortak bir kanala pompalanarak, basınç kaybı olmadan enjektörlere aktarıldığı yakıt besleme sistemidir. Dizel motorunun daha yüksek devirlere çıkmasını sağlar.
- CDTi – ( Common Rail Diesel Turbo injection ) Opel firmasının common rail sistemini kullanan Ecotec motoruna verdiği isimdir.
- CO2 - (Carbon Dioxide) Karbondioksit
- CRDI- ( Common Rail Direkt Injektion ) Common rail sisteminin Hyundai ve Kia da kullanılan versiyonudur.
- CVT - (Continuously Variable Transmission) Sürekli değişken transmisyon. Bu sistemde dişli çemberleri birbirlerine bir çelik bantla bağlı bulunurlar böylece kademesiz bir vites kontrolü sağlanır. Konvansiyonel şanzımanlarda geçişler dişlilerle sağlanır. Honda, Subaru, Nissan gibi markaların kullandığı otomatik şanzıman çeşididir.
- CVVT-Elektronik olarak değişken supap zamanlaması ile çalışan motor.
- d / d – devir / dakika. Motor pistonlarının 1 dakikada yaptığı devir sayısıdır.
- DSC - ( Dynamic stability Control ) ESP ile aynı şekilde, 4 tekerleğin yola en iyi şekilde tutunmasını sağlayan sistem.
- DSG – Volkswagen üretimi çift kavramalı otomatik olarak vites değiştirmeye olanak sağlayan sıralı manuel şanzıman
- EAS – ( Electronic Active Steering ) Ön tekerleklerin ani direksiyon hareketleri sebebiyle yol tutuşu kaybını engelleyen aktif direksiyon sistemi.
- EASY GO – Anahtarsız sürüş sistemi ( Fiat)
- EBD – (Electronic brake distribütör ) Elektronik fren dağılımı. Fren gücünün 4 tekerlekte eşit olmasını sağlayan hidrolik dağılımlı destek sistemi.
- ECOTEC - General Motors 'un geliştirdiği çevreci ve ekonomik özelliklerde teknoloji sağlayan motor.
- ECS - (Emission Control System) Emisyon kontrol sistemi
- EDS (Elektronik diferansiyel kilidi) Çekiş sağlayan tekerleklerden biri boşa döndüğünde diğer tekerleklere verilen gücü artıran ve yol tutuşunu sağlayan sistem.
- EPS – (Electronic power steering) Elektronik kumandalı hidrolik direksiyon Hidrolik destekli ve hıza duyarlı elektrik motorlu direksiyon sistemi. Düşük hızlarda daha yumuşak, hızlandıkça sertleşen direksiyon.
- ESC - (Electronic Spark Control) Elektronik kıvılcım kontrolü. Yangın riskine karşı kontrol sağlar.
- ESP – ( Electronic stabilty program ) Elektronik denge programı. Savrulma, ani direksiyon kırma gibi araç dengesinin bozulduğu durumlarında devreye girerek dört tekerleğin her birine farklı fren kuvveti uygular. Gerektiğinde bir tekerleğe fren yaptırabilen ve amortisörlerin hareketini de kontrol eden sistem.
- ETC: (Electronic Traction Control) Elektronik çekiş kontrol ve düzeltme sistemi.
- Euro NCAP – ( European New Car Assesment Programme ) Avrupa yeni araç değerlendirme programı. Piyasaya sürülecek her yeni arabanın önden ve yandan çarpışma testlerini yapar. Bunun yanında yaya güvenliği ve çocuk güvenliği alanlarında da değerlendirme yapan bağımsız kuruluş. Yapılan test sonuçları kamuoyuyla paylaşılır. En yüksek puan 5 yıldızdır. Yüksek puan almak otomotiv firmaları için önemli bir saygınlık öğesidir. Testleri geçemeyen araçlar trafiğe sürülemez. Testlerden elde edilen veriler ışığında üretilen her yeni model bir öncekinden daha güvenli olmaktadır.
- FPS – Çarpışma anında benzin deposunun otomobilin içi ile bağlantısını kesen sistemdir.
- FSI – (Fuel stratified injection) Doğrudan enjeksiyon gerçekleştiren, fakat yüksek oktanlı benzinlerle çalışan motor. VW tarafından geliştirilen sistemde yakıt, ateşlemeden hemen önce direkt silindire püskürtülür ve daha hızlı yanma sağlanır.
- FWD - (Front Wheel Drive) Önden çekişli
- GDI - (Gasoline Direct Injection) Direkt benzin enjeksiyonlu motor. Mitsubishi’nin kullandığı sistemdir.
- GTi- (grand touring injection) Performansı yükseltilmiş araçlardır. (Peugeot, VW vs.)
- GTC – ( Gran turismo compact ) Opel Astra’ nın tek kapılı performans modeli
- HDC (Hill descent control) Arazi araçlarında kullanılan elektronik ayarlı fren ile kontrollü tırmanma sağlayan sistem.
- HDI - (High Pressure Diesel Injection) Yüksek basınçlı dizel yakıt enjeksiyonu. Peugeot firması tarafından geliştirilmiştir
- Hill Holder – Yokuş yukarı kalkışlar sırasında aracın geriye kaymasını engelleyen sistem. Freni bıraktığınızda 2 saniye süreyle sizin yerinize frenleme yapmaya devam eder. Yokuş yukarı ve yokuş aşağı iki şekilde de çalışır.
- JTD – (Unijet turbo dizel) Fiat ve Alfa Romeo’nun dizel araçlar için kullandığı direkt enjeksiyonlu dizel yakıt siztemi.
- PDC (Parktronic; Park Distance Control): Araçtaki park sensörlerinin çalışma sistemine verilen isim.
- PS- ( Pferde Starke ) Beygir gücü. Motorun ürettiği güç katsayısı
- RDC (Lastik basınç kontrolü) Tekerleklerdeki basınç ve sıcaklığı ölçen sistem. Basınç azalmasını durumunda uyarı verir.
- RPM - (Revolutions Per Minute) Motor pistonlarının dakikadaki devir sayısı
- SAV (Sports Activity Vehicle): Sportif özellikleri olan, arazi tipli binek araç. Bu terim BMW tarafından arazi aracı X5 için özel olarak kullanılmış. Nedeni ise, X5'in gerçek bir arazi aracı ile konforlu bir otomobil karışımı olması
- SDI (Saugdiesel Direct Injection): VW' nin turbosu bulunmayan direkt enjeksiyonlu dizel motor sistemi. SDI (Emmeli dizel direct enjeksiyon diye de geçer)
- SRS - (Supplemental Restraint System) Yardımcı emniyet Sistemi. Olası bir kazada hava yastığı ve aktif gergili emniyet kemerlerinin birlikte çalışmasını, pedallarının ileriye doğru katlanmasını sağlayan tüm ek güvenlik sisteminin ismi. Emniyet kemeri ve hava yastıklarının birlikte çalıştığı sistemdir.
- SUV (Sport utility vehicle) Sportif zevk aracı. Yüksekliği artırılmış araç diye de kısaltılabilir.
- SW - (Station Wagon) Bagaj kısmı daha geniş, arkası daha uzun araç.
- TAS (Travel Assist System): Bu sistem araç içindeki dahili GSM hattı sayesinde kaza ve arıza hallinde markanın merkezine aracın konum bilgisini ve yardım mesajını gönderiyor.
- TC (Traction Control): Opel'in ASR sisteminin adıdır. Tekerleklerin çekiş kontrolünü yapar ve tutunmayı arttırır.
- TCS - (Traction Control System) Çekiş kontrolünün diğer bir ismidir.
- TDCI – (turbo diesel common rail injection) Ford’un kullandığı common rail motor sistemi.
- TDI - (Turbo Direct Injection) Direkt enjeksiyonlu turbo motor ( Audi, VW, Seat, Skoda’nın kullandığı CRDi sistemi )
- TFSI – FSI motorun turbo eklenmiş performansı artırılmış halidir.
- TIR – ( Transport international Routiel ) Uluslararası karayolu taşımacılığı
- TPM - (Tire Pressure Monitor) Lastik basıncını gösteren bir diğer sistem.
- TSI – VW grubun FSI motora turbonun yanında aşırı besleme sağlayan kompresör ile güçlendirdiği motordur. Düşük hacimli fakat yüksek beygir ve tork gücü üretirler.
- VSA – Honda’ nın araç denge kontrol sistemi
- VSC – ( Vehicle stability control system ) Toyota'nın ESP sistemine verdiği isim
- VTEC - (Variable-valve timing and electronic-lift control) Honda tarafından geliştirilen değişken zamanlamalı supap kontrol sistemli motor teknolojisi. Düşük devirde az yakıt tüketir, yüksek devirde de performans sunabilir.
- 4WD - (Four Wheel Drive) Dört tekerlekten tahrikli, dört çekerli
- 4MATIC - Mercedes'in dört tekerlekten çekiş sistemi
- 7GTRONIC- Mercedes'in 7 ileri otomatik vites sistem.
Otomobil kısaltmaları neden önemlidir?
Otomobil kısaltmaları, araçların teknik özelliklerini, performansını, yakıt ekonomisini ve diğer önemli detayları hızlı ve kısa bir şekilde ifade etmek için kullanılan kısaltmalardır. Bu kısaltmaları bilmek, otomobil terminolojisini anlamak ve bir aracın sunduğu avantajları değerlendirmek açısından önemlidir. Ayrıca, bir araç satın alırken veya karşılaştırma yaparken bu kısaltmaları bilmek, size daha bilinçli bir karar verme süreci sağlar.
Hangi otomobil kısaltmaları sürücüler için önemlidir?
Birkaç otomobil kısaltması sürücüler için önemlidir. İşte bazıları:
- HP (Beygir Gücü): Motor gücünü ifade eder. Performans açısından önemlidir ve aracın hızını ve ivmelenme yeteneğini etkiler.
- MPG (Yakıt Ekonomisi): Aracın yakıt verimliliğini ifade eder. Daha yüksek MPG değerleri, daha az yakıt tüketimi ve daha uzun mesafe kat edebilme anlamına gelir.
- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi): Frenleme sırasında tekerleklerin kilitlenmesini önleyen bir sistemdir. Sürüş güvenliği açısından önemlidir.
- ECU (Elektronik Kontrol Ünitesi): Otomobilin elektronik sistemlerini kontrol eden bir bilgisayar ünitesidir. Aracın performansı ve verimliliği üzerinde etkisi vardır.
- AWD (Sürekli Dört Tekerlekten Çekiş): Gücün dört tekerleğe eşit olarak dağıtıldığı bir çekiş sistemidir. Yol tutuşu ve çekiş açısından önemlidir, özellikle zorlu yol koşullarında.
Euro emisyon standartları nelerdir?
Euro emisyon standartları, Avrupa Birliği tarafından belirlenen ve otomobillerin egzoz emisyonlarını sınırlayan standartlardır. Farklı Euro seviyeleri bulunur ve her seviye, belirli bir dizi emisyon parametresini kapsar. Örneğin, Euro 6 standartları, nitrojen oksit (NOx), partikül madde (PM) ve diğer zararlı emisyonların azaltılmasını hedefler.