Sivas'ta 750 Yıllık Çiniler Asitle Kazındı!
Selçuklu döneminin önemli eserlerinden biri olan 750 yıllık Sivas Gök Medrese’nin minarelerinde ve minare kaidesinde bulunan mozaik yöntemiyle işlenmiş geometrik motifli Selçuklu çinilerinin asitle temizlenerek yok olmasının sonrasında maviye boyandığı öğrenildi.
Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, yaklaşık 20 yıldır restorasyonu devam eden Sivas Gök Medrese Camisi’ni gören sanat tarihçisi Şennur Şentürk, çinilerin kötü restorasyondan dolayı tamamen yok olduğunu söyledi. Şentürk, “Zaman içinde bakımsızlık, kötü restorasyonlar nedeniyle de çiniler tamamen yok olmuş, en son da hâlâ sürmekte olan restorasyonda da bu alanlar asitle temizlenerek mavi boya ile boyanmış ve içler acısı bir görünüm almış” ifadelerini kullandı.
Şentürk, onarımının çini restorasyonu yapan uzmanlarca yapılmasını, bünyesinde uzman restoratör olmayan herhangi bir inşaat şirketinin böyle değerli bir yapının restorasyonunu yapamayacağının da altını çizdi.
GÖK MEDRESE CAMİİ'NE YANLIŞ RESTORASYON
Şentürk, Sivas Gök Medrese Camisi’nin, taç kapısının, çifte minarelerinin ve dönemin firuze renkli Selçuklu çinileriyle, kabartma taş süslemeleriyle kült mimarilerinden biri olduğunu vurgulayarak Türk sanatında, dünya kültürel mirasta önemli bir yerinin olduğunu söyledi. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 1271 yılında vezir Sahip Ata tarafından yaptırılan ve zamanla büyük yıkıma uğrayan Sivas Gök Medrese Camii uzun süredir kötü bir şekilde restore ediliyor.
KAYIP OLAN ÇİNİLERİN ASLI ÜRETİLECEK
Yapının restorasyonundan sorumlu olan Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından ise şu şekilde bir açıklama yapıldı:
“Şu anda restorasyonu devam etmekte olan Sivas Gök Medrese daha önce 2006’da bir onarım geçirmiştir. Bu onarımda, Bilim Kurulu'nu oluşturan danışman akademisyenlerin önerileri doğrultusunda ve ilgili Koruma Kurulu’nun onayı çini kaplı alanların restorasyonu yapılırken, çini kaybı olan alanlar renkli dolgu tekniği ile tamamlanmıştır. 2014’te başlayan son restorasyon çalışması ise şu an devam etmektedir. Gök Medresenin en önemli özelliğini oluşturan çinilerinin restore edilebilmesi için ise ayrı bir çalışma başlatılmıştır. Kayıp olan çinilerin yerleri, el imalatı ile atölyede aslına uygun olarak yeniden üretilen çiniler ile doldurulacaktır.”
TARİHİ GÖK MEDRESE RENGİNİ...
1399 yılında kenti istila eden Timur'un büyük hayranlıkla baktığı eser olarak bilinen, astronomi bilimi derslerinin verildiği Gökmedrese, Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde de yer alır. Portal süslemeleri ile geleneksel özellik kazanan, dönemin ve bugünün en önemli eserlerinden biri olan eserde kapı kemerinin her iki tarafından 12 hayvan başı kabartması bulunuyor. Bununla birlikte birçok motifin yer aldığı kapıda, iri yıldız motifleri, hayat ağacı, küçük kuşlar, kartallar, çeşitli bitkisel motifler görülüyor. Ön cephedeki kabartma bezeli kulelerin gövdeleri yivli olup, birer şerefeli iki minaresi yer alıyor. Mimari yapının muhteşem bir görüntüye sahip olmasını sağlayan minarelerde kabartmalar, geometrik ve bitkisel motifler bulunuyor. 'Gök medrese' adını bu bezemelerin içinde bulunan ancak günümüze kadar gelmeyen mavi renklerdeki mozaik çinilerin rengi olan gök renginden almıştır.
