Hakan: Muhafız Dizisindeki Tılsımlı Gömleğin Gerçek Hikayesi
Tarihteki Tılsımlı Gömlekler Hakkında Bilgi
Osmanlı döneminde ortaya çıkan ve günümüze kadar gelen tılsımlı gömlekler, ilk olarak karşımıza “Dede Korkut Hikayeleri” ile çıkmıştır. Anlatılan hikayelerde, Tılsımlı Gömlekler için “kılıç kesmeyen, kurşun geçirmeyen ve mutluluk getiren” ifadeleri kullanılmaktadır. Peki, Tılsımlı Gömlekler hakkında söylenenler doğru mu ve Hakan Muhafız dizisi gerçek mi? Osmanlı döneminde padişahlar neden tılsımlı gömlek giyerdi? O, dönem padişahlara güven veren tılsımlı gömleğin içerisinde hangi özellikler yer almaktadır?
İşte tarihin gizemli eşyaları tılsımlı gömlekler hakkında bilgiler;
Tarihte Kullanılan Tılsımlı Gömlekler
1. Aziz Mahmut Hüdai’ye Ait Gömlek
Aziz Mahmut Hüdai’ye ait olan bu tılsımlı gömlek örneği, şu an Aziz Mahmut Hüdai Türbesi’nde bulunmaktadır. Tılsımlı gömleklerin nerelerde sergilendiği, bu gömleklerin kimlere verildiğine dair bizlere fikir verebilmektedir. Şehir müzelerinde sergilenen gömlekler halktan kişilere, askeri müzede sergilenen gömlekler komutanlara, türbede sergilenen gömlekler ise din adamlarına ait olduğu bilinmektedir.
2. Cem Sultan’a Ait Tılsımlı Gömlek
Topkapı Sarayı’nda yer alan 87 adet Tılsımlı Gömlekten, hangisinin kime ait olduğunun bilinmesi oldukça zordur. Ancak bazı tılsımlı gömlekler vardır ki kime ait olduğu belgelerle ortaya çıkmaktadır. Bunlardan bir tanesi de Cem Sultan’a aittir. BU tılsımlı gömlek üzerinde yer alan Farsça kitabesinden 3 yılda tamamlandığı öğrenilmektedir. 127 cm boyunda olan bu gömlek üzerinde Nasr, İhlas, Felak, Âl-i İmran, İbrahim, Şura, Maide, A’raf, Tevbe, Feth, Saf, Kamer sureleri, Esma-i Hüsna, ha-mim ayn-sin-kaf ve çeşitli rakamsal şifromenler ve Allah’ın sıfatları yer almaktadır.
3. II. Selim’e Ait Gömlek
Şehzadelik döneminde ağırbaşlı ve sade olarak tasarlanan bu gömlek II. Selim’e aittir ve 1564/65 yıllarına tarihlenir. Derviş Ahmet tarafından yapılan gömleğin üzerinde Ayete’l Kürsi ve İnşirah sureleri yazılmış olup, kitabesi arkasında yer almaktadır. Bu gömleğin II. Selim’e ait olduğu yakanın altında üçgen içindeki ibareden anlaşılmıştır.
4. III. Mehmet’e Ait Gömlek
1595 yılına tarihlenen bu gömleğin üzerinde besmele, nasrun minallahi ve fethün karibün başta olmak üzere birçok yazı ve motif işlenmiştir. En sık kullanılan renkler siyah, kırmızı, mavi, yeşil, altın ve gümüş yaldızdır.
Şaman Gelenekleri, İslamiyet ve Tılsımlı Gömlek
Yukarıda da belirttiğimiz üzere Tılsımlı Gömlek geleneği, Türklerin ilk tarihlerine kadar dayanmaktadır. Şaman geleneklerine bağlı olan Türkler, uğur getiren tılsımlı gömlek inancını yaşamaya başladı. İslamiyet’in kabul olmasıyla beraber ilk olarak Selçuklu Devleti, sonrasında ise Osmanlı Devleti’nde gömlekler üzerinde duaların ve ayetleri yazılığı olduğu bir şeye dönüştü.
Osmanlı Devleti Padişahları’nda Tılsımlı Gömlek Geleneği
Osmanlı Devleti’nin başına geçen padişahların savaşlarda özellikle giydiği tılsımlı gömlekler bulunmaktaydı. Bu gömleklerin Türk tarihini çeşitli dönemlerinde de kullanıldığı görülmektedir. Tarih kaynaklarında yer alan bilgilere göre; Tılsımlı gömleğin özellikleri arasında her türlü kötülüklerden koruma, savaşta giyildiği esnada galip kılma ve giyen kişiyi mutlu etmek yer almaktadır. O dönem, hükümdarlar, komutanlar, din adamları ve yöneticiler buna inandığı için bu gömlekleri giydikleri tarih sayfalarında yer almaktadır.
Tılsımlı Gömleklerin üstlerinde genel olarak Kuran-ı Kerim’den 55 sure yazılırdı. Onlar; Fatiha, Bakara, Ali-İmran, Nisa, Maide, A’raf, Enfal, Tevbe, Yunus, Yusuf, İbrahim, En’am, Hicr, İsra, Kehf, Meryem, Taha, Kasas, Ahzab, Yasin, Sad gibi ayetler olup bunlar dışında Ayete’l Kürsi muhakkak yer almaktaydı.
Tılsımlı Gömlekler Şu An Nerede?
Osmanlı Padişahlarının giydiği Tılsımlı Gömlekler, İstanbul’da bulunan Topkapı Sarayı’nda bulunmaktadır. Elde edilen bilgilere göre Topkapı Sarayı’nda toplamda 87 Tılsımlı Gömlek yer almaktadır. 7 gün 24 saat bu gömleklerin korunduğu bilinmektedir.
