Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nelerdir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun cinsiyetle ilgili beklentilerini ve normlarını ifade eder. Ancak, bu roller zamanla değişebilir ve cinsiyet eşitliği için çalışmak, kadınların ve erkeklerin yetenekleri, ilgi alanları ve kişiliklerine göre eşit fırsatlar ve davranış beklentileri sağlamak önemlidir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri

Cinsiyet bizi kadın veya erkek yapan belli fiziksel veya biyolojik özelliklerdir. Toplumsal cinsiyet ise kültürel ve sosyal olarak belirlenen cinsiyet rollerine karşılık gelir. Bu roller davranış kalıplarını, sorumlulukları, paylaşım düzenlerini, kaynaklara ve ayrıcalıklara erişimimizi de belirler.

İşte sıkça duyduğumuz toplumsal cinsiyet rolleri hakkında bilgi;

Toplumsal Cinsiyet ile Cinsiyet Arasındaki Fark

Toplumsal cinsiyet (gender) kavramı, ilk başlarda cinsiyet (sex) kavramı ile karşıtlık ilişkisi içinde tanımlanmıştı ve cinsiyet kadın ile erkek arasındaki biyolojik-anatomik farklara işaret ederken, toplumsal cinsiyet cinsel kimliklerin kuruluşunun ve aralarındaki ilişkinin toplumsal, kültürel olduğuna işaret ediyordu.

Toplumsal cinsiyet toplumsal, kültürel, coğrafi farklılıklara göre bu ‘kadın’ ve ‘erkek’ bireylere yüklenen rolleri, sorumlulukları içerir. Yani doğuştan gelmez, fizyolojik değildir. Kişinin bu rollere göre davranışsal olarak ‘kadınsılık’ ve ‘erkeksilik’ ile ne kadar aidiyet kurduğuyla ilgilidir. Biyolojik cinsiyet doğuştan gelen, toplumsal cinsiyet ise sonradan edinilen özelliklerdir. Kadınsı cinsiyet rolleri sıklıkla hassasiyet, anlayış, duygusallık, bağımlılık özellikleriyle; erkeksi cinsiyet rolleri ise liderlik, baskınlık, bağımsızlık gibi özelliklerle karakterizedir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun bireylere yüklediği cinsiyete bağlı davranış kalıplarıdır. Yani, bir kişinin toplumda hangi davranışları sergilemesi bekleniyorsa, bu davranışlar cinsiyetine göre belirlenir. Toplumsal cinsiyet rolleri, bireylerin kişiliklerini, tutumlarını ve davranışlarını etkiler.

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumda kadın ve erkeklere yüklenen farklı rolleri ifade eder. Kadınlar genellikle bakım verici, duygusal ve evdeki işlerle ilgilenen kişiler olarak görülürken, erkekler ise güçlü, kararlı ve liderlik rolleriyle özdeşleştirilir. Bu roller, toplumun kültürel ve sosyal yapısından kaynaklanır.

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet kimliklerinin de oluşmasına yol açar. Toplumda kadınlar ve erkeklerin beklenen davranış kalıpları, insanların cinsiyet kimliklerini oluşturur. Kadınlar ve erkekler, toplumsal cinsiyet rollerine uygun davrandıklarında, "doğru" bir şekilde cinsiyet kimliklerini ifade ettikleri kabul edilir.

Toplumsal cinsiyet rolleri, zamanla değişebilir. Örneğin, geçmişte erkeklerin yüksek pozisyonlarda çalışması beklenirken, günümüzde kadınlar da yüksek pozisyonlarda çalışabilir hale geldi. Bu değişiklikler, toplumsal yapıların, rollerin ve beklentilerin değişmesiyle gerçekleşir.

Toplumsal cinsiyet rolleri, cinsiyet eşitliği ve toplumsal cinsiyet normlarının tartışılmasını da beraberinde getirir. Toplumda kadın ve erkeklerin farklı rolleri olması, cinsiyet eşitliği konusunda tartışmalara neden olabilir. Ayrıca, bazı toplumsal cinsiyet rolleri, ayrımcılık ve eşitsizlik gibi sorunlara da yol açabilir.

Çocuklarda Toplumsal Cinsiyet Yaklaşımı

Bebek doğduğu andan itibaren kültürel ve sosyal koşullanmalar da devreye girer. Kız ve erkek bebeklere verilen farklı isimler, kızların pembe erkeklerin mavi renk giydirilmesiyle toplumsal cinsiyet oluşmaya başlar. Bunu çocukların cinsiyetine göre alınan farklı oyuncaklar devam ettirir. Büyüdükçe roller iyice belirlenir.

Bebek doğduğunda herkesin ilk sorduğu soru “Erkek mi, Kız mı?” sorusudur. Derhal iki cinsiyetin o andan itibaren farklı kişilikler geliştirdiği varsayılarak uygun tebrik kartları ve armağanlar alınır. Küçük kız için “pembe”, oğlan için “mavi”, farklı renkteki giysi ve eşyalardan çok daha fazlasını ifade eder. Varsayılan biyolojik ve psikolojik farklar temelinde yeni bebekte aranan ve sonunda “keşfedilen” bütün bir ideal özellikler dizisini önceler.

Kızlar “nazik, yumuşak başlı, duyarlı, evcimen ve bağımlıdırlar, başka bir deyişle pasiftirler. Erkek çocuklar ise “saldırgan, egemen, hırslı, güçlü ve bağımsızdırlar yani aktiftirler. Toplumsal cinsiyetin belirlediği bu ideal özelliklerin, öncelikle anne ve baba tarafından çocuğa kazandırılması beklenir. Kadın, anne rolüyle, erkek ise baba rolüyle bu sürecin öznesi olarak karşımıza çıkar.

Kız çocuklarına bebek, oyuncak mutfak eşyaları alınırken erkek çocuklarına araba, tamir araç ve gereçlerin oyuncakları alınırken aslında çocukların bilişsel sürecine de yön verdiği söylenebilir. Bu nedenle çocukların oyun çağından itibaren kesin kalıplara yerleştirerek ebeveyn tarafından bir rol atfedilmemesi gerekir, çocukların önüne hem pembe hem yeşil hem de mavi araba, bebek, ayıcık, top koyarak oyun tercihini ona bırakmalısınız. Ailedeki kız ve erkek çocuklarının eşit davranılarak yetiştirmelisiniz

Toplumda Kadın ve Erkeğe Dayatılan Davranış-Tutumlar

Cinsler arasındaki tavır farklılıkları, bir bakıma toplum olarak onlardan nelerin beklendiğini gösterir. Örneğin reklamlarda kadınlar hep mutfaktadır, çocukla ilgilenir, yemek yapar, komşularla oturmuş tek derdi yan komşunun koltuk takımı olarak gösterilir. Erkekler ise çok yoğun çalışırlar, eve parayı erkek getirir, arabayı en iyi erkek kullanır, sert , çocukların çekindiği ebeveyn tutumu sergilenir.

Kadınsı cinsiyet rolleri sıklıkla hassasiyet, anlayış, duygusallık, bağımlılık özellikleriyle; erkeksi cinsiyet rolleri ise liderlik, baskınlık, bağımsızlık gibi özelliklerle karakterizedir.

Erkeklik, genç erkeklerin mentalitesine bir çok farklı şekilde işlenir. Üzerlerinde hislerini reddetmelerine, fiziksel açıdan güçlü olmaya, diğerlerini baskılayarak ya da onlarla yarışarak üstünlüklerini ispat etmelerini isteyen sosyal baskı vardır. Kontrol, diğerleri üzerinde güç kullanımı ve şiddet erkekliğin sembolleri olarak görülebilir. Bu tür bir sosyalleşme, her birimizdeki insanlığı küçültmektedir. Erkekler ve genç oğlanlar, onları askerliğe hazırlamak için sert davranışlara maruz bırakılır. Savaşın kendisi, erkeklere karşı toplumsal cinsiyet şiddetidir, erkekler ve oğlanlar olarak öldürmeye zorlanırlar.

Kızlar ise sıklıkla, zekalarını yok saymaya, iyi dinleyici olmaya, düzgün ve boyun eğen olmaya ve diğerlerinin ihtiyaçlarını kendininkinden önce tutarak değerli olduklarını kanıtlamaya dönük biçimde sosyalleşir. Edilgenlik ve adaletsizlik karşısında sessiz kalarak onaylama kadınlık işareti olarak görülebilir. Bu tür bir sosyalleştirme ise insanı değerleri yok sayarak kurbanlığı öne çıkarır. Kadınları ve çocukları koruma, savaş nedeni veya savaşı haklı çıkarmak için kullanılan propaganda aracıdır. Savaşın kendisi, kadınlara karşı toplumsal cinsiyet şiddetidir, kadınlara tecavüz ve cinsel şiddet bir savaş silahı olarak kullanılır.

Sonuç olarak toplumsal cinsiyet bilinci eğitimi çok erken yaşlarda verilmeli, bireyler kalıplara sokup şekillendirilmemelidir.

Toplumsal cinsiyet rolleri nedir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun bireylere yüklediği cinsiyete bağlı davranış kalıplarıdır. Bu davranış kalıpları, kadın ve erkeklerin toplumsal rollerini ve beklentilerini ifade eder.

Toplumsal cinsiyet rolleri nasıl oluşur?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun kültürel ve sosyal yapısından kaynaklanır. Kadın ve erkeklerin toplumsal rolleri ve beklentileri, bu yapının bir sonucu olarak şekillenir.

Toplumsal cinsiyet rolleri neden önemlidir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, insanların kişiliklerini, tutumlarını ve davranışlarını etkiler. Bu roller, insanların cinsiyet kimliklerini ve cinsiyete bağlı algılarını da oluşturur. Toplumsal cinsiyet rolleri, ayrıca cinsiyet eşitliği ve toplumsal cinsiyet normlarının tartışılmasını da beraberinde getirir.

Toplumsal cinsiyet rolleri değişebilir mi?

Evet, toplumsal cinsiyet rolleri zamanla değişebilir. Örneğin, kadınların yüksek pozisyonlarda çalışması geçmişte beklenmezken, günümüzde bu durumun değiştiği görülmektedir. Bu değişiklikler, toplumsal yapıların, rollerin ve beklentilerin değişmesiyle gerçekleşir.