UNESCO Hakkında Hiç Duymadığınız 15 İlginç Gerçek

UNESCO, Birleşmiş Milletler'e bağlı bir ajansdır ve eğitim, bilim, kültür, iletişim alanlarında faaliyet gösterir. Kuruluş amacı, dünya genelinde eğitim, bilim, kültür ve iletişim alanlarında işbirliği ve koordinasyonu sağlamaktır. İşte UNESCO ile ilgili ayrıntılı bilgiler.

UNESCO Hakkında Duyulmamış Bilgiler

UNESCO, 1946 yılından bu yana eğitim, doğa bilimleri, bilgi, kültür ve iletişim, sosyal ve beşeri bilimler olmak üzere beş ana dalda çalışmalarını yürütmektedir. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü, toplam 195 üyesiyle dünya üzerindeki adalet, hukuk üstünlüğü ve insan haklarını temel alan evrensel barış ve güvenliğe sağlamayı hedeflemektedir. Türkiye'nin de arasında bulunduğu ve birbirinden değerli sayısız kültürel mirasın korumacısı UNESCO hakkında ilginç gerçekleri sıraladık.

Evrensel mirasın bekçisi UNESCO hakkında bilgiler...

1. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO), 16 Kasım 1945 tarihinde İngiltere'nin Londra kentinde kurulmuştur.

2. Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde 1945 yılında kurulan UNESCO, resmi olarak 1946 yılından faaliyete geçmiştir. Toplamda 44 ülkenin imzasını alan UNESCO, 9 ortak üyenin birlikteliğiyle yürürlüğe girmiştir. 

3. UNESCO'nun temel amacı: eğitim, bilim, adalet, doğa, insan hakları ve kültürü teşvik ederek dünyadaki barış ve güvenliğe katkıda bulunmaktır. Türkiye UNESCO sözleşmesini imzalayan ilk 22 devlet arasındaki 10. ülkedir.

4. 1946 yılından 44 üyeyle yola çıkan UNESCO, günümüzde Türkiye'de dahil olmak üzere 195 üyeye sahiptir. Ülkemizdeki UNESCO çalışmaları, Milli Eğitim Bakanlığı'nın desteğiyle UNESCO Türkiye Milli Komisyonu tarafından gerçekleştirilmektedir.

5. UNESCO genel merkezi Fransa'nın Paris şehrinde yer almaktadır. Saha ofisleri genellikle 3 veya daha fazla ülkeyi kapsayan "küme" ofisler olarak bilinmektedir. Ulusal ve bölgesel ofislerede sahip olan UNESCO'nun Türkiye kolu başkent Ankara'da yer almaktadır.

6. UNESCO, 1951 yılında Paris'te gerçekleştirilen hükümetler toplantısıyla Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi'nin kurulmasına ön ayak olmuştur. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulan CERN, İsviçre ve Fransa sınırları arasında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır.

7. 1982 yılında UNESCO'ya katılma kararı alan Türkiye, resmi olarak 1983 yılında UNESCO üyesi olmuştur. Ülkemizde UNESCO bünyesinde 18 kültürel miras, 78 geçici kültürel miras bulunmaktadır. Bunların 2'si karma, 3'ü doğal miras özelliği taşımaktadır.

8. Günümüzde UNESCO bünyesinde 1.092 dünya mirası bulunmaktadır. Bunların 845'i kültürel, 209'u doğal ve 38 karma olarak bölünmüştür.

9. Dünyanın en büyük UNESCO miras alanı, Kiribati'deki 408.250 km²'lik Phoenix Adaları'dır. Çoğunlukla okyanuslarla çevrili olan bölge, 811 km²'lik arazisiyle Paraguay'dan daha büyüktür. 

10. Dünyanın en küçük UNESCO miras alanı, Çek Cumhuriyeti'nin Olomouc şehrinde yer alan 200 m²'lik Kutsal Üçlü Sütun (Holy Trinity Column)'dur. Bölge yalnızca 50 saniye içerisinde gezilebilmektedir.

11. UNESCO, Kudüs'te yer alan Tapınak Dağı ve Batı Duvarı'nın Filistin halkına ait olduğunu belirtmiştir. İsrail'in Kudüs ve Batı Şeria'da gerçekleştirmekte olduğu katliam sonrasında sahip olmak istediği bu büyük miras, üç büyük semavi dinin başkenti olarak bilinmektedir. Kudüs, 610 yılında ilk Kıble ve Kur'ana göre Hz. Muhammed'in Miraç'a yükseldiği yer olarak kabul edilmektedir.

12. Fransa, Amerika, Türkiye ve İtalya dünya üzerinde en çok ziyaret edilen UNESCO mirasına sahip ülkeler arasında yer almaktadır. Fransa'da Paris, Amerika'da Hawaii, İtalya'da Vatikan ve Türkiye'de İstanbul şehirleri yılda milyonlarca yerli ve yabancı turistin akınına uğramaktadır.

13. UNESCO kapsamında koruma altına alınan 18 büyük Türk mirası bulunmaktadır. Tarihe ışık tutan mimarisiyle Divriği Ulu Camii, İstanbul Tarihi Alanları, Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, Hattuşaş, Nemrut Dağı, Hieropolis, Xanthos-Letoon, Safranbolu, Truva, Edirne Camii ve Külliyesi, Çatalhöyük, Bursa ve Cumalıkızık, Bergama, Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri, Efes, Ani, Aphrodisias, Göbekli Tepe en önemli kültürel miraslarımızdandır.

14. UNESCO yalnızca kültürel ve doğal alanları değil, insanlık tarihine ışık tutan bilgi ve belgeleri de koruma altına almaktadır. UNESCO'nun bu kapsamda koruma altına aldığı bilgi ve belgeler arasında: "Boğazköy Hitit Tabletleri, Kandilli Rasathanesi El Yazmaları, Piri Reis Haritası, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi İbn-i Sina Yazmaları, Kültepe Tabletleri, Divan-ı Lügati't-Türk ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi" yer almaktadır.

15. Dünya mirasına sahip olmadan UNESCO üyeliğine sahip 26 ülke bulunmaktadır. Bu ülkeler: Bahamalar, Butan, Brunei Sultanlığı, Burundi, Komor Adaları, Cook Adaları, Cibuti, Ekvator Ginesi, Eswatini (eski adıyla Svaziland), Grenada, Gine-Bissau, Kuveyt, Liberya, Maldivler, Monako, Niue, Saint Vincent ve Grenadinler, Samoa, Sao Tome ve Principe, Sierra Leone, Güney Sudan, Tonga ve Triinidad, Timor-Leste'dir.

UNESCO'nun amacı nedir?

UNESCO'nun amacı, dünya genelinde eğitim, bilim, kültür ve iletişim alanlarında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak ve böylece dünya çapında barışı ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmektir.

UNESCO'nun çalışma alanları nelerdir?

UNESCO'nun çalışma alanları arasında eğitim, bilim, kültür, iletişim, tarihi ve kültürel mirasın korunması, dil çeşitliliğinin desteklenmesi, yenilikçilik, bilimsel araştırma, su kaynaklarının yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma yer almaktadır.

UNESCO'nun Dünya Miras Listesi nedir?

UNESCO'nun Dünya Miras Listesi, dünya genelinde tarihi ve kültürel öneme sahip yerlerin korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu liste, dünya kültür mirasının korunması için önemli bir araçtır.

UNESCO nasıl finanse edilir?

UNESCO, üye ülkelerin bütçe katkıları ve özel fonlarla finanse edilir. Ayrıca, sponsorlar ve bağışçılar da ajansa maddi destek sağlayabilirler.

UNESCO'nun çalışmaları hangi şekillerde görünür?

UNESCO, dünya genelinde birçok program, proje, araştırma ve etkinlik düzenlemektedir. Bunlar arasında eğitim projeleri, kültür mirası koruma çalışmaları, su kaynakları yönetimi, bilimsel araştırmalar ve kültürler arası diyalog etkinlikleri yer almaktadır.