İnsanların vajina olarak bildiği aslında vulvadır. Vulva, gözle görülebilen idrar kanalı kısımlarını kaplayan ve dışa doğru olan etli kısımdır. Vajina, vajinal deliğin içerisindeki, görülmeyen ve vulva gölyatağı boyuna bağlı olan kaslı yapıdır.
Vajina ve vulva kişide kişiye göre değişmektedir. Standart bir vajina yoktur. Vulvanın, vücuttaki diğer renkler gibi olmaması çok doğaldır. Daha koyu veya daha açık bir renkte olabilir. Telaşa kapılacak bir durum yoktur.
Vajinanın uyarılmamış derinliği ortama 7.5-10 cm aralığındadır. Uyarıldıktan sonra, rahim yukarı çekilir ve cinsel ilişki sırasında bu derinlik 2 katına çıkar. İlişkiye girdikten sonra, vajina derinliği eski haline geri döner.
Her kadın, inanışının aksine kızlık zarı ile dünyaya gelmez. Zarın kalınlığı ve koruma miktarı bünyeden bünyeye değişiklik göstermektedir. Kadınlarda sıkça görülen durumlardan biri de yırtılmayan, esnek kızlık zarıdır. Zar, normal doğum sırasında yırtılır.
Vajinada bulunan salgılar, bakterileri öldürmektedir. Böylece vajina kendi kendini sürekli temizlemektedir. Vajina, hiç temizlenmediği zaman da kendi kendini temizler. Kozmetik ürünler ile vajinayı temizlememek bazı pelvik inflamatuvar bozukluğuna ve başka sağlık sorunlarına da yol açmaktadır.
Klitoriste 8 bin sinir hucu, peniste ise 4 bin sinir ucu bulunmaktadır. Klitoris uyarılınca sinirler aşamalı olarak uyarılır ve bu durumda bazı kadınların canı acıyabilir. Kadınların sinir ucunun fazla olmasından dolayı, erkeklerin orgazmından daha yoğun yaşanmaktadır.
Seks sırasında vajinanın derinliği iki katına çıkar ve sonrasında eski haline döner. Erkeklerin penisinin boyu, fazla seks yapılınca vajinanın şeklini değiştirmez. Yaşın ilerlemesinden dolayı veya doğumdan sonra, bazı kadınlarda eskisi kadar sıkı görülmemektedir. Bu durumu engellemek için kegel egzersizleri veya lazerle vajina daraltma operasyonları yapılabilir.
Vajinanın içerisinde seks oyuncakları veya prezervatifler kaybolması, sık duyulan sorunlardandır fakat böyle bir şey mümkün değildir. Mikroskobik boyutlarında olmayan bir şeyin vajinanın duvarından geçmesi kesinlikle imkansızdır. Rahmin derinliklerine girebilir fakat vücudun içerisine giremez. Kondom veya tamponların vajinaya sıkışması olabilir ama kolay şekilde çıkarılabilir.
Vajinal bir rahatsızlık yaşanıyorsa, anlaşılması zor değildir. Kaşınma, rahatsızlık hissi, kötü koku veya seks sırasında fazla can acıması gibi sorunlarla belli etmektedir. Bu durumlarda mutlaka jinekolağa başvurulması gerekir.
Vajinanın kokusu kişiden kişiye göre değişiklik göstermektedir. Regl döneminden önce, vajinadaki koku çok daha kesin ve asidik bir hale gelmektedir. Sürekli rahatsız edici kokular varsa hastalığın habercisi olabilir. Mutlaka uzmanlara görünülmelidir.