Zeka Nedir? IQ Testleri Doğru Sonuç Veriyor mu?

Bilim adamları tarafından geçmişten beri araştırılan insan zekası, günümüzde hala gizemini koruyor. Düşünmeden harekete kadar beynin birçok fonksiyonun nasıl işlediğini ele veren insan zekası, belli başlı testlerle ölçülebiliyor. Genellikle tanı koymak için psikologlar tarafından sıkça yapılan zeka testlerinin doğruluğu ise birçok kişi tarafından merak ediliyor.

''Zeka nedir?'', ''Zeki olup olmadığım nasıl anlaşılır?'', ''Zeka testleri doğru sonuç verir mi?'' ve ''Zeka testi nasıl yapılır?'' gibi sorulara sahip olan kişiler için hazırladığımız içeriğimiz, zeka testleri hakkında merak edilenleri barındırıyor.

İşte zeka ve zeka testi hakkında bilmeniz gerekenler...

Zeka Nedir?

Zeka, insanın düşünme, akıl yürütme, nesneleri algılama, kavrama ve olaylar karşısında sonuç çıkarma becerilerin tümüne verilen bir isimdir. Birçok farklı tanıma sahip olan zeka, doğuştan gelen becerilerin çevresel faktörlerle şekillenmiş biçimi olarak aktarılabilir. Uzmanlara göre insan zekası, %75 doğuştan, %25 ise çevreden gelmiş olsa da zamanla geliştirilebilir. Zihinsel birçok yeteneğin kullanılmasında önemli rol oynayan zeka, olaylar arasında bağlantı kurma ve problem çözme konusunda etkilidir.

Soyut, mekanik ve sosyal olmak üzere üç bölüme ayrılan zeka, her konuda başarıyı oluşturur. Soyut zeka, fikir ve soyut simgeleri daha kolay algılarken; mekanik zeka ise aletlerin çalışma biçimini anlama, çalıştırma, icat etme gibi konularda devreye girmektedir. Sosyal zeka ise bu ikisinden farklı olarak toplum içinde bireyin insan ilişkilerini ve nasıl hareket ettiğini ele verir.

Zeka Testi Nedir?

İnsanın zeka düzeyini ölçen IQ testi, beyinsel işlevlerin nasıl çalıştığıyla ilgilenir. Zeka testi, kişide hangi bölgenin nasıl işlendiği ve hangisinin daha aktif çalıştığına dair yapılan bir araştırmadır. Hem Dünya'da hem de ülkemizde birden fazla zeka testi kullanılmaktadır. Zeka testleri kişinin yaşına, yapısına ve öncelikle bakılmak istenen bilişsel düzeyine göre ayarlanmaktadır. Test uygulanan kişinin içinde bulunduğu gruba göre skor analizi yapılır. Psikoloji, eğitim ve kariyer gibi alanlarda kişide tanı koymaya yardımcı olan zeka testleri, özellikle davranış bozukluğu gösteren kişilerde neyi neden yaptığını anlayabilmek için önemli rol oynamaktadır.

Zeka Testi Çeşitleri Nelerdir?

İnsanların beyinsel işlevini ölçen zeka testinin temel 3 farklı çeşidi bulunmaktadır. Bunlar; IQ (mantıksal zekayı ölçen testler), EQ (duygusal zekayı ölçen testler) ve SQ (ruhsal zekayı ölçen testler) olarak ayrılmaktadır. Bireyin zeka yaşını gerçek yaşına bölüp ardından 100 ile çarpımıyla elde edilen IQ testi, bireyin mantıksal zekasını ele verir. Kişinin mantıksal zekası yüksek çıkarsa bu durum, sol lobun beyinde daha çok kullanıldığına işarettir.

EQ testinde kişinin duygusal zekası ölçülür. Duygusal zekası yüksek olan kişiler insan ilişkilerinde gelişmiştir ve buna bağlı olarak da beynin sağ tarafını daha çok kullanırlar. SQ testi ise bireyin ruhsal zekasıyla ilgilenir. Ruhsal zekası yüksek olan kişiler, daha hayalperest olmakla birlikte sözel yetenekleriyle dikkat çekerler.

Bütün zeka testleri uygun ortam ve koşulda yapılmalıdır. Bazı zeka testleri bireysel yapılması gerekirken, bazıları ise grup çalışmasıyla doğru sonuç verir. Ayrıca günümüz teknolojileri ile evde basit düzeyde zeka testi yapabilmek de mümkündür.

Zeka Testi Nasıl Yapılır?

Zeka testi yaptırmak isteyen birçok kişi, IQ testinin nasıl yapıldığını merak etmektedir. Oldukça basit bir şekilde yapılan bu test, belli bir formüle dayanır. Zeka yaşının gerçek yaşa bölünüp, 100 ile çarpılmasıyla elde edilen IQ testi sonucu, bireyin eğitim ve kariyer gibi alanlarla nasıl ilerlemesi gerektiğine yol gösterici olur. Bu sayede kişi bilişsel düzeyine göre değişiklikler yaparak kaliteli bir hayat seçmiş olur.

Zeka testinin nasıl yapıldığı dışında, doğru yorumlanmış olması da oldukça önemlidir. Doğru yapılan ve yorumlanan zeka testi, bireyin hayatını olumlu yönde etkilemektedir. Genellikle yapılan testin sonucunu yorumlamak için bakılan skor tablosu ise şu şekilde oluyor;

90 altı: Ortanın altında

90-109: Orta

110-119: Zeki

120-129: Süper

130 ve üstü: Dahi

Zeka Testi Nerede Yapılır?

Zeka testleri, konu hakkında yeterli bilgi ve donanıma sahip olan psikologlar tarafından yapılmaktadır. Her bir test çeşidi için farklı sertifikaya sahip olması gereken psikologların, tek bir sertifika ile bütün testleri uygulamaları yasaktır. IQ testleri kişinin yaşına ve fiziksel şartlarına uygun sakin ortamlarda yapılmalıdır. Kişinin yorgun, mutsuz, aç veya korktuğu durumlarda yapılan zeka testleri yanlış sonuçlar vereceğinden bireyin hem fiziksel hem de ruhsal durumu testten önce gözlemlenmelidir.

Zeka testleri; rehberlik araştırma merkezlerinde, hastanelerde, rehabilitasyon merkezlerinde, özel psikiyatri ve psikoterapi kliniklerinde, belediyelerin aile sağlığı merkezlerinde uzmanlar tarafından yapılmaktadır.

Zeka Testi (IQ Testi) Doğru Sonuç Veriyor mu?

Zeka testi yaptırmak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan bir tanesi e, testin doğru sonuç verip vermemesiyle alakalı. Test yapılacak ortamın fiziksel şartları, bireyin ruhsal ve fizyolojik şartları IQ testinin sonuçlarını etkilemektedir. Bu sebeple test yapmadan önce kişinin, yorgun, mutsuz ve aç olmaması sonuçların doğru çıkması için son derece önemlidir. Test esnasında heyecan ve benzeri gibi durumlardan dolayı tek bir test yapılması güvenilirliği düşürecektir. Bu sebeple en az iki testin uygulanması daha doğru sonuç elde etmeye yardımcı olacaktır.

Zeka testlerinin doğruluğu birçok uzman tarafından hala tartışılan bir konudur. %100 doğru demek uygun olmasa da, beynin işleyişi hakkında büyük oranda gerçek bilgiler sunmaktadır. Yaşa ve duruma göre uygun zeka testinin uygulanması doğru sonuçların elde edilmesi için önemlidir.

Zeka testleri doğru mu?

İnternette yapılan zeka testleri doğru sonuçlar vermemektedir. Uzmanlar, üç farklı aşamada, uygun ortam ve alanında profesyonel kişiler tarafından yapılmayan zeka testlerinin doğru sonuçlar vermediğini söylüyor.

Zeka tanımı nedir?

Zeka, insanın düşünme, akıl yürütme, nesneleri algılama, kavrama ve olaylar karşısında sonuç çıkarma becerilerin tümüne verilen bir isimdir. Bireyin günlük hayatta nasıl davrandığı ve durumlar karşısında nasıl yol izlediğini belirleyen bilişsel yetenektir.

Zeka ölçülebilir bir şey mi?

Zeka çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilen yetenek olduğu için tek seferde ölçülmesi mümkün değildir.

En güvenilir zeka testi hangisi?

Türkiye'de uygulanan en geçerli ve güvenilir test, WISC-R Zekâ testidir.

Psikolog zeka testi yapar mı?

Psikologların zeka testi yapabilmesi için eğitimlerini tamamlamış olması öncelikli koşuldur. Yapılacak testin sertifikasına sahip olan psikologlar uygulama yapabilmektedir.

Zeka testi sonucu kaç günde çıkmaktadır?

Zeka testi genellikle 1 saat içinde tamamlanmaktadır. Sonuçlar ise testin hemen bitiminde çıktığından dolayı günlerce beklemeye gerek duyulmamaktadır.

Zeka seviyesi düşer mi?

Zeka, %75 genetik olarak alınsa da çevresel ve fiziksel faktörler zeka seviyesinin düşmesini sağlamaktadır. Bu durum özellikle yaşlanan kişilerin IQ seviyelerinde yaşa bağlı olarak düşüşlerin olduğunu göstermektedir. Ayrıca zeka, kullanım alanına göre ve çalıştırılmasıyla alakalı olarak da seviye değişikliğine gidebiliyor.