Alışveriş Bağımlılığı Nedir? Onyomani Nedenleri ve Tedavisi

Ciddiye alınması gereken psikolojik rahatsızlıklardan birisi olan alışveriş bağımlılığı, kişiyi çevresinden uzaklaştıran bir problemdir. Bu içeriğimizde alışveriş bağımlılığı hakkında bilinmesi gerekenlere yer verdik. Yazımızda alışveriş bağımlılığı nedir, neden olur, belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıldır gibi soruların cevabını vereceğiz.

İşte alışveriş bağımlılığı hakkında bilinmesi gerekenler...

Alışveriş Bağımlılığı Nedir?

Onyomani olarak bilinen alışveriş bağımlılığı psikolojik bir rahatsızlıktır. Takıntılı ve dürtüsel bir davranış olan onyomani, kişinin kontrolsüz şekilde para harcamasına neden olmaktadır. Kişinin ruh haliyle alakalı bir durumdur.

Kişi kızgın, üzgün ve mutsuz ise daha kontrolsüz şekilde para harcamaktadır. Bu durumlarda kişi alışveriş yaparak kendini daha güçlü ve daha mutlu hissetmektedir. Uzun vadede ise kişilerde utanç, üzüntü ve pişmanlık yaşamaktadır.

Alışveriş Bağımlılığı Belirtileri

Alışveriş bağımlılığı olan kişiler kısa süre içinde anlaşılmamaktadır. Genellikle hastalığın başlangıcı ve hastalığın anlaşılması arasında 6 ile 12 yıl olmaktadır. Bu nedenle belirtiler ve bulgular dikkate alınmalıdır.

Alışveriş bağımlılığı olan kişiler bazı belirtilerle kendini göstermektedir. Bunlar kişinin kendini iyi hissetmediği zamanlarda alışveriş yapması, hayatında olan sorunları ortadan kaldırmak için alışveriş yapması, alışveriş yapınca mutlu ve rahatlamış hissetmesi, sürekli olarak alışveriş yapma ihtiyacı hissetmesi ve harcamaya başladıktan sonra kendini durdurmakta zorluk çekmesidir.

Alışveriş Bağımlılığı Nedenleri

Alışveriş bağımlılığı farklı nedenlerden dolayı meydana gelmektedir. Genellikle ruhsal, sosyal ve biyolojik nedenlerden ötürü alışveriş bağımlılığı görülmektedir. Bu faktörler kişide alışveriş bağımlılığı oluşmasında önemli rol oynamaktadır.

Ruhsal nedenler genellikle kişide olan fakat kişinin bilemediği, fark etmediği ruhsal bozukluklardan dolayı kaynaklamaktadır. Bipolar bozukluğu olanlarda ve depresyona yatkın kişilerde bu neden daha çok görülmektedir.

Toplumun tüketimine verdiği değer bu konuda en büyük faktördür. Bununla birlikte hızlıca yapılan internet alışverişi, kredi kartları ve kredi çekme imkanları kişileri alışveriş bağımlılığına itmektedir. Son faktör ise biyolojik faktörlerdir. Alışveriş bireydeki ödül sistemini aktive etmektedir. Bu nedenle kişi kendini mutlu ve iyi hisseder. Bu hissi yoğun olarak yaşayan kişiler, alışverişe daha da yönelmektedir.

Alışveriş Bağımlılığı Tedavisi

Alışveriş bağımlılığı kolaylıkla anlaşılan bir hastalık değildir. Hastalığın anlaşılması çoğu zaman oldukça uzun süreler aldığı için belirti ve bulguları fark eden kişiler uzman doktora başvurmalıdır. Eğer kişinin yakın çevresinden kişiler bu durumu fark etmiş ise bireyin doktor kontrolüne ikna edilmesi gerekiyor.

Alışveriş bağımlılığında tedavi olarak psikoterapi ve ilaç tedavisi uygulanmaktadır. İlaç tedavisinde bir takım ilaçlar düzenli ve süreli olarak kullanılmaktadır. Bu ilaçlar zihinsel meşguliyetlerinin azalmasında yardımcı olmaktadır. Psikoterapi tedavisi ise alışveriş bağımlığına neden olan öz güven problemini çözmek amaçlanmaktadır.

Alışveriş bağımlılığından nasıl kurtulunur?

Alışveriş bağımlılığından kurtulmak istiyorsanız birkaç öneriyi uygulayabilirsiniz. Bunlar alışverişe çıkarken yanınıza kredi kartı almamak, bir şeyi almadan önce gerçekten ihtiyacınız var mı onu sorgulamak, alışveriş bütçesi hazırlamak, sizi mutlu eden aktivitelere yönelmek ve ani alışverişlerden kaçınmaktır.

Alışveriş bağımlılığı sebepleri nelerdir?

Alışveriş bağımlılığının altında yatan birçok sebep bulunuyor. Bunlardan en çok görülenleri ise olumsuz duyguların ortadan kaldırılması, duygusal boşluğun bastırılması ve kendini değerli hissetmesidir.

Alışveriş bağımlılığı bir hastalık mıdır?

Alışveriş bağımlılığı mutlaka tedavi edilmesi gereken bir psikolojik rahatsızlıktır. Oldukça ciddi bir bağımlılık çeşidi olan bu rahatsızlık sonucunda hem maddi hem de manevi birçok problemle karşılaşırsınız. Sosyal yaşamınızı da doğrudan etkileyen bu problem çevrenizdekileri sizden uzaklaştırmaktadır.

Alışveriş takıntısı nedir?

Alışveriş takıntısı bir şeyler almadığında kötü şeyler olacağını düşünmektir. Bu kişilere göre alışveriş yapılırsa olabilecek bu kötü şeyler engellenmiş olur. Kişi kendini zorlantılı olarak alışveriş yapmak zorunda hissediyorsa buna alışveriş takıntısı denmektedir.

Onyomani nasıl tedavi edilir?

Alışveriş bağımlılığı bilişsel davranışçı terapi ve EMDR uygulanarak tedavi edilmektedir. Bu psikoterapi yöntemler kullanılarak kişideki rahatsızlık ortadan kaldırılmaktadır. Bazı durumlarda doktor ilaç kullanımını da önerebilir.

Alışveriş yapmak neden rahatlatır?

Yapılan araştırmalara göre alışveriş yapmak beynin mutluluk hormonu salgılanan bölgesini çalıştırmaktadır. Bunun sonucunda da alışveriş yaptığımızda rahatlama ve mutluluk duygularını yoğun olarak hissederiz.