Antidepresan Nedir? Yan Etkileri Hakkında Bilgiler
Antidepresanların yan etkileri vardır, ancak genellikle hafif ve geçicidir. Antidepresanların faydaları, yan etkilerine göre çok daha önemlidir. Ancak, herhangi bir yan etki durumunda, doktorunuzla iletişim kurmanız önemlidir.
Antidepresan Nedir?
Antidepresanlar, depresyon ve diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Depresyon, hayatın zorlukları, kayıplar, travmalar veya kimyasal dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkan bir ruh halidir. Depresyon semptomları arasında üzüntü, çaresizlik, umutsuzluk, enerji eksikliği, kaygı, uyku sorunları, iştah değişiklikleri ve konsantrasyon bozuklukları yer alabilir.
Antidepresan ilaçlar, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olur. Beyindeki nörotransmitterlerin, özellikle serotonin, norepinefrin ve dopamin gibi beyin kimyasallarının, düzgün çalışması depresyonun önlenmesinde ve tedavisinde önemlidir. Antidepresanlar, bu kimyasalların beyindeki dengesini değiştirerek, depresyonun belirtilerini hafifletir.
Antidepresanlar, farklı sınıflara ayrılır ve farklı şekillerde çalışır. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar), beyindeki serotonin seviyelerini arttırarak çalışır. Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI'lar), serotonin ve norepinefrin seviyelerini arttırır. Trisiklik antidepresanlar (TCA'lar) serotonin ve norepinefrin seviyelerini arttırırken, diğer kimyasalların etkisini değiştirerek çalışır. Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI'lar), beyindeki monoamin oksidaz enzimini inhibe ederek norepinefrin, serotonin ve dopamin seviyelerini arttırır.
Antidepresanların etkisi genellikle birkaç hafta içinde hissedilir. Ancak, herkesin tepkisi farklı olabilir ve antidepresan dozajı ve tipi, bireysel durum ve semptomlara göre değişebilir. Ayrıca, antidepresanlar tek başına yeterli değildir ve genellikle psikoterapi, egzersiz ve diğer yaşam tarzı değişiklikleri ile birlikte kullanılır.
Antidepresan Kullanırken Bilmeniz Gerekenler
Antidepresan ilaçları artık insanların ev oturmalarında birbirlerine tavsiye ettikleri bir ilaç haline geldi. Özellikle kendi isteğine göre tamamen bir doktor kontrolünden bağımsız eczanelerden bu ilaçları satın alan insanların sayısı oldukça fazlalaştı. En basit bir baş ağrısı için bile nöroloji bölümleri antidepresan reçete vermektedir. Ancak takip te edilmedikleri için sorunlu bir kullanım periyodu ortaya çıkmaktadır.
1. Bu İlaçlar Denemelik Olamaz
Madde kullanımı, kaygı, psikolojik rahatsızlıklar, dürtü kontrol bozukluğunda kullanılan antidepresan ilaçlarını kullanırken çok dikkat etmeliyiz. Aşırı doz da alınması yan etkileri arttırılır. Hastalığın gerektirdiğinden az yani yetersiz doz da alınması ise hastalığa bir fayda sağlamaz. Bu yüzden bir psikiyatrist kontrolünde, sürekli takip halinde bu ilaçlar kullanılmalıdır. Bu ilaçların doktor kontrolünde bir süresi olup insanların tercihine göre kullanılmaması gerekir. Yani antidepresanları 2 ay kullanıp bırakıp daha sonra tekrar istediğimiz zaman başlayamayız.
2. Bağımlılık Yapmaz
Antidepresan ilaçlar çok sayıda ilaca göre güvenilirdir. Uygun doz ve sürede kullanıldığında yararlıdır. Bilinenin aksine bağımlılık yapmazlar. İçmediğinizde içmek için istek duymazsınız. Madde kullanımı gibi hemen keyif alamazsınız. İlacı almayı aniden kestiğinizde beyin buna adapte olamaz ve bunun adı kesinlikle bağımlılık değildir. Tıpta "kesilme belirtisi" olarak adlandırılan durumdur. İlacı birden değil azaltarak bırakmalısınız.
3. Kafa Yapsın Diye İçilmez
Kafa yapan, mutluluk veren ilaçlar değildir. Ancak mutsuz olan veya kaygılı kişilerde hastalık belirtilerini yatıştırarak kendilerini daha rahat hissetmelerine yardımcı olur. Ruhsal olarak problemi olmayan kişilerin kullandığında kendilerini iyi hissetmek yerine Antidepresanların yan etkilerini yaşadıkları görülen bir gerçek!
4. Uyuşturmaz Tedavi Eder
Uyuşturan bir ilaç değildir. Uyuşturucu maddeler gibi anında etki göstermezler, düzelme için birkaç hafta beklemek gerekir. Antidepresanlar beyin kimyasını olumlu biçimde değiştirir ve kişinin hastalığını tedavi eder. Ama her zaman iyileştirecek diye bir şey yok. Bu durum bedensel hastalıklarla aynıdır. Mesela grip olduğunuzda içeceğiniz soğuk algınlığı ilacının gribinizi geçirmemesi veya başınız ağrıdığında içtiğiniz ağrı kesicinin fayda etmemesi v.s Antidepresan tedavisi de aynı şekildedir.
5. Kişiliğinizi Değiştirmez
Antidepresanlar kişiliğinizi değiştiren bir şey yapmaz. Ancak bu ilaçlar mizaç üzerinde olumlu etkiler yaparak depresyonu ve kaygılarınızı yatıştırarak paniğinizi azaltabilir. Ruhsal olarak rahatladığınızda strese bile girebileceğiniz bedensel belirtiler de meydana gelebilmektedir.
Antidepresan Nasıl Çalışır?
Antidepresanlar, depresyon gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Antidepresanlar beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olarak depresyonun semptomlarını hafifletirler. Antidepresanların nasıl çalıştığına dair tam bir açıklama henüz yapılamamıştır. Ancak, araştırmalar, antidepresanların beyindeki sinir hücrelerindeki nörotransmitterlerin seviyelerini değiştirerek depresyonun semptomlarını hafiflettiğini göstermektedir.
Nörotransmitterler, beyindeki sinir hücrelerinin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan kimyasal maddelerdir. Serotonin, norepinefrin ve dopamin gibi nörotransmitterler, insan ruh halini ve davranışlarını etkileyen önemli nörotransmitterlerdir. Depresyon, bu nörotransmitterlerin dengesizliği nedeniyle ortaya çıkabilir. Antidepresanlar, beyindeki nörotransmitterlerin seviyelerini artırarak veya azaltarak depresyonun semptomlarını hafifletirler.
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar), beyindeki serotonin seviyelerini artırarak çalışır. Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI'lar), hem serotonin hem de norepinefrin seviyelerini artırır. Trisiklik antidepresanlar (TCA'lar), serotonin ve norepinefrin seviyelerini arttırırken, diğer kimyasalların etkisini değiştirerek çalışır. Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI'lar), beyindeki monoamin oksidaz enzimini inhibe ederek norepinefrin, serotonin ve dopamin seviyelerini arttırır.
Antidepresanların Yan Etkileri Nelerdir?
Antidepresanlar, depresyon gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Antidepresanların, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzelterek depresyonun semptomlarını hafiflettiği bilinmektedir. Ancak, antidepresanlar bazı yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanların yan etkileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde hiçbir yan etki görülmezken, bazı kişilerde hafif veya şiddetli yan etkiler ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, genellikle antidepresanların yan etkileri, tedavinin faydalarına göre daha az önemlidir.
Antidepresanların yan etkileri arasında en sık görülenler arasında mide bulantısı, kusma, ishal, kabızlık, baş ağrısı, baş dönmesi, uykusuzluk, halsizlik, ağız kuruluğu, terleme ve titreme yer alır. Ayrıca, antidepresanlar nedeniyle cinsel işlev bozukluğu, kilo alımı veya kaybı, hafıza sorunları, görme bulanıklığı, kalp çarpıntısı, kan basıncı değişiklikleri, anksiyete ve ajitasyon da görülebilir.
Özellikle, seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) olarak bilinen antidepresanların, cinsel işlev bozukluğu, kilo alımı veya kaybı, hafıza sorunları ve uyku bozuklukları gibi yan etkileri daha sık görülür. Ancak, yan etkilerin şiddeti ve süresi, ilacın dozuna, süresine ve kişisel faktörlere bağlıdır.
Antidepresanlar Kimler İçin Uygundur?
Antidepresanlar, depresyon ve diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Ancak, antidepresanlar herkes için uygun değildir. Antidepresan tedavisine başlamadan önce, bir doktorla konuşmak önemlidir.
Antidepresanlar genellikle, ağır veya orta dereceli depresyon semptomları yaşayan kişiler için önerilir. Antidepresanlar, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzelterek depresyonun semptomlarını hafifletir. Bununla birlikte, antidepresanların sadece semptomları hafiflettiği, altta yatan problemleri çözmediği unutulmamalıdır.
Antidepresanların kullanımı için bazı durumlar, koşullar veya ilaçlar mevcutken, antidepresanlar kullanımı önerilmemektedir. Antidepresanlar, aşağıdaki kişiler için uygun değildir:
- Hamile veya emziren kadınlar: Antidepresanlar, fetüs veya emziren bebek üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Bu nedenle, hamile veya emziren kadınlar antidepresan kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
- 18 yaşın altındaki gençler: Antidepresanlar, 18 yaşın altındaki gençlerde intihar riskini artırabilir. Bu nedenle, antidepresan kullanımı ancak diğer tedaviler başarısız olursa veya semptomlar ağır ise düşünülmelidir.
- Bazı ilaçları kullananlar: Antidepresanlar, bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve ciddi yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, antidepresan kullanmadan önce doktorunuzun bilgisi dahilinde mevcut tüm ilaçlarınızı bildirmeniz önemlidir.
- Bazı tıbbi durumları olanlar: Antidepresanlar, bazı tıbbi durumların semptomlarını kötüleştirebilir veya tedaviyi etkileyebilir. Örneğin, antidepresanlar, kalp hastalığı veya epilepsi gibi bazı durumlarda kullanılmamalıdır.
Antidepresan tedavisinin uygunluğunu belirlemek için bir doktorla görüşmek önemlidir. Doktor, hastanın semptomlarını değerlendirecek, sağlık geçmişini gözden geçirecek ve diğer ilaçlarla etkileşimleri kontrol edecektir.
Kırmızı Reçeteli İlaçlar Nelerdir? | Çocuk ve Ergenlerde Depresyon |
---|
Antidepresanlar hangi durumlarda kullanılır?
Antidepresanlar, depresyon, kaygı bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk, panik bozukluğu, yeme bozuklukları, post-travmatik stres bozukluğu ve diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılır.
Antidepresanlar ne kadar sürede etki gösterir?
Antidepresanların etki gösterme süresi kişiden kişiye değişebilir. Genellikle, antidepresanların tam etkisi 4 ila 6 hafta arasında ortaya çıkar. Ancak, bazı kişilerde etki daha hızlı veya daha yavaş olabilir.
Antidepresanlar hangi yan etkilere neden olabilir?
Antidepresanların yan etkileri kişiden kişiye değişebilir. En yaygın yan etkiler arasında uykusuzluk, ağız kuruluğu, mide bulantısı, baş dönmesi ve cinsel işlev bozuklukları sayılabilir. Ancak, ciddi yan etkiler nadirdir.
Antidepresanların uzun süreli kullanımı güvenli midir?
Antidepresanların uzun süreli kullanımının güvenliği hakkında kesin bir bilgi yoktur. Ancak, doktorlar genellikle semptomların kontrol altına alındığından emin olmak için antidepresanların düzenli kullanımını önerirler. Antidepresanların uzun süreli kullanımı ile ilgili herhangi bir endişeniz varsa, doktorunuzla konuşmanız önerilir.