Aşil Tendiniti Nedir? Belirtileri, Egzersizleri ve Tedavisi
Vücuttaki en uzun tendonlardan biri olan aşil tendonunun ani gelişen travma ya da darbeler yüzünden yaralanmasına aşil tendinti denmektedir. Yürümeyle alakalı birçok görevi yerine getirmesi nedeniyle bir an önce tedavi edilmesi gereken aşil tendinti hakkında bilinmesi gerekenlere içeriğimizde yer verdik.
Aşil Tendinti Nedir?
Aşil tendiniti, Aşil tendonunda meydana gelen bir yaralanma veya inflamasyon durumudur. Aşil tendonu, topuğun arkasında bulunan kalın ve güçlü bir tendon olup, baldır kaslarını topuğa bağlar. Bu tendon, yürüme, koşma ve atlama gibi aktivitelerde önemli bir rol oynar.
Aşil tendiniti genellikle aşırı kullanım veya tekrarlayan stres sonucu ortaya çıkar. Uzun süreli koşma, ani hareketler, sıkı ayakkabılar, düz tabanlık gibi faktörler Aşil tendinitine katkıda bulunabilir. Sporcular, özellikle koşucular ve tenisçiler bu soruna daha yatkındır.
Aşil tendinitinin belirtileri genellikle topuğun arkasında hissedilen ağrı ve hassasiyetle kendini gösterir. İlk başlarda ağrı sadece aktivite sırasında ortaya çıkabilir, ancak zamanla dinlenirken de devam edebilir. Ağrı genellikle sabahları veya egzersizden sonra daha kötü olabilir. Aşil tendonunda şişlik, sertlik ve zonklama da görülebilir.
Bu durumun teşhisi genellikle fizik muayene ve hastanın semptomlarına dayanır. Doktorunuz muhtemelen topuğunuzu esnetmenizi, hareketlerinizi değerlendirmenizi ve ağrıya neden olan aktiviteleri sorgulayacaktır. Gerekirse, röntgen veya MRI gibi görüntüleme testleri de kullanılabilir.
Aşil tendiniti genellikle konservatif tedavi yöntemleriyle yönetilir. İlk adım genellikle istirahat, buz uygulama ve ağrıyı hafifletmek için ilaç kullanmaktır. Fizik tedavi ve egzersiz programları da ağrıyı azaltabilir, tendonun gücünü ve esnekliğini artırabilir. Ayrıca özel ayakkabılar, topuk yastıkları veya özel tabanlık kullanımı da destekleyici olabilir.
Aşil Tendiniti Neden Olur?
Aşil tendiniti, Aşil tendonunda yaralanma veya inflamasyon oluşmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum genellikle aşırı kullanım veya tekrarlayan stres sonucunda meydana gelir. Aşil tendonu, topuğun arkasında bulunan kalın ve güçlü bir tendon olup, baldır kaslarını topuğa bağlar. Aşil tendinitine neden olan faktörler arasında şunlar bulunabilir:
Aşırı aktivite ve yüklenme
Uzun süreli koşma, zıplama veya yüksek etkili sporlar gibi aktiviteler Aşil tendonuna fazla stres uygulayabilir. Özellikle ani ve şiddetli hareketlerle birlikte tendon üzerindeki yük artabilir ve yaralanmalara yol açabilir.
Yetersiz ısınma ve germe
Spor yapmadan önce yeterli ısınma ve germe yapmamak, kasları ve tendonları hazırlamadan yoğun aktivitelere başlamak Aşil tendinitine katkıda bulunabilir. Kasların esnekliği ve gücü, tendonların daha iyi korunmasına yardımcı olur.
Yanlış ayakkabı seçimi
Sıkı veya sert ayakkabılar, yanlış ayak tabanlıkları veya aşırı yüksek topuklu ayakkabılar, Aşil tendonunda sürtünmeye ve irritasyona neden olabilir. Ayakkabıların uygun şekilde destek sağlamaması da Aşil tendinitine yol açabilir.
Kas dengesizliği ve zayıflık
Vücuttaki kasların dengesiz şekilde çalışması veya zayıf olması, Aşil tendonuna fazladan baskı uygulayabilir. Özellikle baldır kasları zayıf veya esnek olmadığında, Aşil tendonu üzerindeki yük artabilir ve yaralanma riski artar.
Yaş ve aktivite düzeyi
Yaşlanma süreciyle birlikte tendonlar da zayıflar ve daha kolay yaralanabilir hale gelir. Ayrıca, yüksek aktivite düzeyine sahip sporcular, sürekli olarak tendonlarına yük bindirerek Aşil tendiniti riskini artırabilir.
Anatomik faktörler
Bazı kişilerde Aşil tendonu doğuştan daha zayıf veya kısa olabilir, bu da tendonun daha fazla yaralanma riski taşımasına neden olabilir.
Aşil Tendiniti Atağını Tetikleyen Unsurlar
Aşil tendiniti, Aşil tendonunda yaralanma veya inflamasyon oluşmasıyla karakterize edilen bir durumdur. Bu rahatsızlık genellikle aşırı kullanım veya tekrarlayan stres nedeniyle ortaya çıkar. Aşil tendonu, baldır kaslarını topuğa bağlayan kalın ve güçlü bir tendon olup, yürüme, koşma ve atlama gibi aktivitelerde önemli bir rol oynar. Aşil tendiniti atağını tetikleyen bazı unsurlar şunlardır:
Yoğun Egzersiz veya Aktivite
Aşırı egzersiz veya yoğun aktivite, Aşil tendonunda stres ve yaralanma riskini artırır. Özellikle ani ve yüksek etkili sporlar, uzun mesafe koşuları veya sıkı antrenman programları, Aşil tendiniti atağını tetikleyebilir. Aşırı yüklenme, tendonun zorlanmasına ve tahriş olmasına neden olabilir.
Hızlı ve Sert Hareketler
Ani ve sert hareketler, Aşil tendonunda yüksek gerilime neden olabilir. Hızlı hızlanma, ani durma veya sıçrama gibi hareketler, Aşil tendinitini tetikleyebilir. Bu tip hareketlerde tendon üzerindeki yük artar ve tendonun tahrip olma riski artar.
Yetersiz Isınma ve Germe
Egzersiz öncesi yeterli ısınma ve germe yapmamak, Aşil tendiniti atağını tetikleyebilir. Isınma ve germe, kasların ve tendonların esnekliğini artırır ve yaralanma riskini azaltır. Bu nedenle, herhangi bir fiziksel aktiviteye başlamadan önce kasları hazırlamak için uygun ısınma ve germe rutinleri yapmak önemlidir.
Ayakkabı Seçimi
Yanlış ayakkabı seçimi de Aşil tendiniti atağını tetikleyebilir. Ayakkabıların yeterli destek sağlamaması, uygun olmayan tabanlık veya topuk yüksekliği, Aşil tendonunda sürtünme ve tahrişe neden olabilir. Ayakkabıların uygun şekilde seçilmesi ve spor aktiviteleri için uygun ayakkabıların tercih edilmesi önemlidir.
Kas Dengesizliği ve Zayıflık
Kasların dengesiz şekilde çalışması veya zayıf olması, Aşil tendonunda dengesiz yük dağılımına ve yaralanma riskinin artmasına yol açabilir. Özellikle baldır kaslarının zayıf veya esnek olması, Aşil tendiniti atağını tetikleyebilir. Düzenli olarak kas güçlendirme ve esnetme egzersizleri yapmak, kasların denge ve gücünü artırabilir.
Anatomik Faktörler
Bireyin anatomik yapısı da Aşil tendiniti atağını etkileyebilir. Örneğin, Aşil tendonunun doğuştan zayıf veya kısa olması, tendonun daha fazla stres altında kalmasına ve yaralanma riskinin artmasına neden olabilir.
Aşil Tendiniti Belirtileri Nelerdir?
Aşil tendiniti, Aşil tendonunda meydana gelen bir yaralanma veya inflamasyon durumudur. Aşil tendonu, topuğun arkasında bulunan kalın ve güçlü bir tendon olup, baldır kaslarını topuğa bağlar. Aşil tendiniti, belirli semptomlarla kendini gösterir. İşte Aşil tendinitinin yaygın belirtileri:
Ağrı ve Hassasiyet
Aşil tendiniti genellikle topuğun arkasında hissedilen ağrı ve hassasiyetle kendini gösterir. Ağrı genellikle Aşil tendonunun yakınında veya doğrudan tendon üzerinde yoğunlaşır. Başlangıçta, ağrı sadece aktivite sırasında ortaya çıkabilir, ancak zamanla dinlenirken de devam edebilir. Ağrı genellikle topuğun arkasında hissedilir, ancak bazen baldır kasında veya tendonun üst kısmında da yayılabilir.
Şişlik
Aşil tendinitinde, Aşil tendonu etrafında şişlik görülebilir. Şişlik, genellikle ağrılı bölgede hissedilen sertlik ve dolgunluk hissiyle birlikte ortaya çıkar. Tendonun etrafındaki dokularda inflamasyon olduğunda, şişme belirgin hale gelir.
Zonklama ve Sertlik
Aşil tendiniti olan kişilerde topukta veya tendonun üzerinde zonklama hissi olabilir. Aynı zamanda tendonun sert ve gerilmiş hissedilmesi de yaygın bir belirtidir. Bu durum, hareket sırasında ve dinlenme halinde iken de hissedilebilir.
Sabah Tutukluğu
Aşil tendiniti olan kişilerde sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra topuğun arkasında tutukluk hissi olabilir. Sabahları ilk adımları atmaya çalışırken ağrı ve sertlik daha belirgin olabilir. Bu durum, tendonun dinlenme sırasında sertleşmesi ve hareket etmeye başladığında açılmasıyla ilişkilidir.
İncinme ve Zayıflık
Aşil tendinitinde, Aşil tendonu etkilenir ve zayıflar. Bu durumda, yürüme veya koşma gibi aktiviteler sırasında topuğun arkasında incinme veya güçsüzlük hissedilebilir. İnme, tendonun zayıflığından kaynaklanır ve normal aktivitelerin gerçekleştirilmesini etkileyebilir.
Aşil Tendiniti Tedavisi Nasıldır?
Aşil tendiniti tedavisinde öncelikle hastalığın şiddeti düzeyi belirlenir ve buna uygun olan bir tedavi süreci hazırlanır. Tedavide öncelikle ağrı ve hassasiyet azaltılmaya çalışılır. Bunun için istirahat ve soğuk uygulama yapılır.
Daha sonra hastanın yüksek efor gerektiren spor aktivitelerinden kaçınması önerilir. Bu süreçte ilaç tedavisinden de faydalanılabilir. Gerek ağrının dindirilmesi gerekse iltihabın azaltılması için çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
Tedavi sürecinde hastanın kullandığı ayakkabılar da oldukça önemlidir. Ayak topuğunu sabit tutmak için çizme, destek bağı veya alçı tabanı kullanmak faydalı olabilir. Ayrıca topuk basıncını azaltan topuk bağları veya ayakkabıları kullanarak ağrının ve şişliğin azalmasını sağlayabilirsiniz.
Hastanın başlangıç tedavisinden fayda görmemesi durumunda ise alçı veya breys tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi yöntemi sayesinde tendonların düzelmesi amaçlanır. Ayrıca bu süreçte fizik tedavi de uygulanabilir.
Aşil Tendiniti Ameliyatı
Hastaya cerrahi müdahale uygulanması için ortalama 3-6 ay boyunca cerrahi dışı tedavi uygulanmış olması gerekmektedir. Eğer hastadan olumlu geri dönüşler alınmıyor ve ağrılar devam ediyorsa ameliyat en son çözümdür.
Cerrahi müdahale ile aşil tendonun gerginliğini azaltmak için gastroknemius kasına uzatma ameliyatı yapılabilir. Ancak tedendo %50’den az hasar varsa hasarlı yerler temizlenir. Bu işlem sonrasında ise bot veya alçı tedavisi uygulanır. Hasarın %50’den fazla olması durumunda ise tendon transferi yapılır.
Aşil tendiniti ne demek?
Aşil tendiniti, vücudumuzun en uzun tondunu olan aşil tendonunda yaralanmaya bağlı olarak oluşan iltihaplanmaya denmektedir. Bu iltihaplanma temel yürüme fonksiyonlarımızda zorlanmaya ve bozulmaya neden olabilmektedir.
Aşil tendiniti nasıl tedavi edilir?
Aşil tendiniti rahatsızlığının tedavisinde birkaç yöntem kullanılmaktadır. Bunlar soğuk uygulama, antinflamatuvar tedavi, istirahat, alçı ve breys tedavisi, fizik tedavi, ilaç tedavisi ve ameliyattır.
Aşil tendiniti ne kadar sürede iyileşir?
Aşil tendinitinin toplam iyileşme süresi 6 ile 12 hafta arasında değişmektedir. Hastanın durumuna ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Aşil tendiniti tanısı nasıl konur?
Aşil tendiniti tanısının koyulabilmesi için ilk olarak hastanın hikayesi dinlenmektedir. Daha sonra fizik muayene yapılır ve tanı koyulur. Doktor yapacağı muayenede ise hassasiyet, şişlik ve ısı artışı var mı yok mu kontrol eder.
Aşil tendiniti neden iltihaplanır?
Aşil tendiniti rahatsızlığı tendonların ani bir şekilde zorlanması ya da tendonun aşırı kullanımı sonucunda oluşmaktadır. Özellikle sıçrama gerektiren sporlarda bu iltihaplanma daha çok karşımıza çıkmaktadır.
Aşil tendiniti hangi doktora gidilir?
Bu rahatsızlığın sizde var olduğunu düşünüyorsanız bir an önce doktora başvurmalısınız. Bekleyecek vaktin olmadığı durumlarda acil servise başvurabilirsiniz. Ağrı çok yoksa ve belirtiler de hafifse alanında uzman bir ortopediste görünmelisiniz.
Aşil tendonu için nasıl ayakkabı gerekir?
Aşil tendiniti rahatsızlığı için topuk için yeterli oranda destek sağlayan bir ayakkabı seçilmesi gerekiyor. Bu ayakkabının aynı zamanda spor ya da egzersiz yaparken aşil tendonunda oluşan gerginliği azaltması da şarttır.