Cengiz Aytmatov Kimdir?
Cengiz Aytmatov Biyografisi
Kırgızistan’ın önemli yazarlarından olan Aytmatov, aynı zamanda çevirmen, gazeteci ve politikacı kimliğiyle de bilinir. 12 Aralık 1928'de Kırgızistan’da doğan Cengiz Aytmatov, Talas eyaletindeki Şekeş köyünde hayatını sürdürdü. Daha sonra Bişkek’te Veteriner Fakültesi’nden mezun oldu.
Cengiz Aytmatov, 1952 yılında yazarlığa başladı. Yedi yıl içerisinde Kırgız Pradası gazetesinde muhabir olarak işe başlayan Aytmatov, kendisine büyük bir ün kazandıracak olan “Povesti Gori Stepey” adlı öykü kitabını kaleme aldı. Bu kitap ile 1963’te Lenin Ödülü alan Aytmatov, en genç yaşta alınan Lenin Ödülü sahibi oldu.
Cengiz Aytmatov eserlerinde daha çok aşk, dostluk, geçirmiş olduğu savaş dönemlerinin acıları ve kahramanlıkları işlemiştir ve çoğunlukla Kırgızca ile Rusça dilini kullanmıştır. Aytmatov, Kırgız gelenek ve göreneklerine sadık kalmıştır. Bu yüzden eserlerinde milletinin tarihi boyunca kazandığı, sosyal, ahlaki, edebi, kültürel ve askeri ne kadar yönü varsa maddi ve manevi zenginlikleri ile beraber eserlerine aktarmıştır.
Eserlerinde kendisinin de söylediği gibi ‘tipik insanı’ ortaya koymuştur. Uluslararası bir unvan kazanan Cengiz Aytmatov’un eserleri, 150’den fazla dile çevrilmiştir. Bu ünü ile, Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine ve Kırgız sinematografi işçileri birliği birinci sekreterliğine getirilen Aytmatov, 1968’de “Sovyet Devlet Edebiyat Ödülü” kazandı.
Cengiz Aytmatov hayatının son zamanlarında politikaya atılmıştı. Kırgızistan’ın Talas bölge milletvekilliğini yapan ve Benelux Devletleri büyükelçiliği görevini de üstlenen Aytmatov, daha sonra Diyalog Arasya dergisinin yayın kurulu üyeliğinde bulundu.
Bir Rus televizyon kanalı için belgesel çekimlerine gittiği Tataristan’da böbrek yetmezliği rahatsızlığı geçiren Aytmatov, Almanya’ya nakledilse de kurtarılamadı. 10 Haziran 2008'de hayatını kaybetti. Kırgızlar, 2008 yılını Cengiz Aytmatov yılı olarak ilan etti.
Eserleri
- Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı
- Darağacı – Dişi kurdun Rüyaları
- Gün Olur Asra Bedel
- Fuji-Yama
- Beyaz Gemi
- Selvi Boylum Al Yazmalım
- Elveda, Gülsarı
- Dağlar ve Steplerden Masallar
- İlk Öğretmenim
- Cemile
- Yüzyüze
- Zorlu Geçit
- Toprak Ana
- Cengiz Han’a Küsen Bulut
- Çocukluğum
- Kızıl Elma
- Hiroşimalar Olmasın
- İlk Turnalar
- GülSarı
- Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
- Sultan Murat
- Dişi Kurdun Rüyaları