COVID-19: Güvende Kalmak İçin Yapmanız Gerekenler
Sağlık çalışanları ve araştırmacılar, dünyada bugüne dek tüm ülkelerde 640 milyondan fazla SARS-CoV-2 (Covid-19) yani bir diğer adıyla koronavirüs vakasının yaşandığını rapor etmiştir. Solunum yoluna bağlı olarak gelişen bu enfeksiyon, ilk etapta Çin'in Vuhan kentinde başlamış olsa da kısa süre içerisinde korkunç bir pandemiye dönüşerek milyonlarca insanı öldürmüştür.
Bu durum, dünyanın dört bir yanındaki birçok insanın kendini huzursuz ve endişeli hissetmesine neden oldu. Şimdi endişe ve korkularınızı bir kenara bırakmanın vakti geldi geçiyor. Koronavirüs enfeksiyonuna karşı güvende kalmanız için neler yapmanız gerektiğini içeriğimizde anlattık. Belirteceğim durumlar Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan covid-19 salgınına karşı her vatandaşın uygulaması gereken önlemler ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından ön görülen durumları kapsıyor.
Koronavirüse Karşı Güvende Kalmanın Yolları
Yeni koronavirüs (COVID-19), 2019 yılının son çeyreğinde görülen ve 2020 yılının başında pandemik bir vakaya dönüşen corona virüsü, son zamanlarda gösterdiği yayılımla küresel bir endişe yaratıyor. Ülkemizin tüm birimleri bu konuda üzerine düşen görevleri tam anlamıyla yerine getiriyor olsa da, vatandaşların kendi sağlığı ve ülke geleceği için kendini güvene alması gerekiyor. Peki yaşadığımız yeri nasıl güvenli yapacağız?
Hastalığa dair bilgiler ışığında koronavirüs salgınına karşı almanız gereken bir takım önlemler bulunuyor. Bunları arasında hem Sağlık Bakanlımızın hem de diğer sağlık kuruluşlarının birbirinden basit önerileri bulunuyor. Her şeyden önce yaşadığınız çevreyi bu virüse karşı korumakla başlamalısınız.
İşte koronavirüse karşı güvende kalmanın yolları:
1. Ellerinizi Temiz Tutun
Bu virüsün havada dolaşan damlacıklar yani solunum yoluyla diğer insanlara bulaştığını belirtmiştik. Peki bu ne alma geliyor? Bu durumda enfekte bir kişiyle temasa girmeniz, onun soluduğu havayı solumanız, hapşırık ve öksürüğüne maruz kalmanı ve dokunduğu yüzeylere dokunmanız size virüsü bulaştırabilir.
Koronavirüse karşı her daim ellerinizi düzenli olarak alkol bazlı bir dezenfektanla temizleyin veya bol su ve sabunla yıkayın. Bu öneriyi uygularken kullanacağınız dezenfektanın "en az %60 alkol" içermesine ve ellerinizi "en az 20 saniye" yıkamaya özen gösterin.
2. Çevrede Hijyen Sağlayın
Öncelikle evinizde kalarak bu virüse karşı kendinizi izole edebileceğinizi söylemek istiyorum. Öte yandan evinizde almanız gereken bazı önlemler olacak. Bunlar arasında en önemlisi evinizde ki tüm alanların temiz tutulması! Özellikle sıkça kullanılan lambalar, tezgahlar, kapı kolları ve musluklar her daim dezenfekte edilmeli. Bunu yapmak için su ve beraberinde ev tipi deterjanlar kullanabilirsiniz.
3. Kişisel Eşyaları Ortak Kullanmayın
Koronavirüs temas yoluyla eşyalardan da bulaşabilir. Evinizde ve iş yerinizde tabak, bardak, diş fırçası gibi kişisel eşyalarınızı bir başkasıyla kesinlikle ortaklaşa kullanmayın. Eşyaları her kullanışınızda temizleyin ve özenle koruyun.
4. Tıbbi Yardım Alın
COVID-19 enfeksiyonuna sahip bireylerin çoğu, bu enfeksiyonu oldukça hafif bir şekilde ev ortamında tıbbi bakım olmadan atlatabilir ancak bunu gerçekleştirirken kesinlikle kendinizi izole etmeniz gerekiyor. Öte yandan diğer insanlara zarar vermemek için kesinlikle dışarı çıkmayın. Ortak alanları ziyaret etmeyin ve belirtileriniz ağırlaşırsa tıbbi yardım alın.
5. Hastaysanız İzolasyon Sağlayın
Ev izolasyonu olarak da adlandırılan bu durum, mümkün olduğunca başkalarından uzak durmanız anlamına geliyor. Başkası derken bu annenin, babanız, kardeşiniz, eşiniz veya arkadaşınız olabilir! Kişi her kim olursa olsun bu dönemi daha sağlıklı ve en az zararla atlatmak için ev içerisinde dağınık olarak yaşamayı tercih edin. Eğer birden fazla banyo veya tuvaletiniz varsa bunları da ayırın.
6. Maske Kullanın
Dışarı çıkarken maske takmak önemli. Bunun yanı sıra eğer ki grip veya soğuk algınlığı gibi bir enfeksiyonun belirtilerini yaşıyorsanız, kesinlikle maske kullanmanız gerekiyor. Hasta olan bireyin maske kullanmaması durumunda virüs diğer insanlara kolaylıkla geçebilir. Bu kapsamda başkalarının sağlığını önemseyen her bireyin bu konuda dikkat etmesi gerekiyor.
Ayrıca maskeyi doğru kullanmak da önemli. Maskenin yüze tam oturması ve burun kenarlarını iyice sarması gerekiyor. Aksi halde dışarıdan alınan hava direkt olarak ağza ve buruna girer ve sizi virüse karşı açık hale getirir.
7. Evi Sık Sık Havalandırın
Koronavirüs hava yoluyla geçen bir hastalık olduğu için temiz hava çok önemlidir. Bu sebeple bulunduğunuz ortamları sıklıkla havalandırmak işe yarayabilir. Bir kafede veya restoranda açık alanları tercih etmek, araba ve evi sık sık havalandırmak gereklidir.
8. Belirtiler Varsa Test Yaptırın
Koronavirüs testi yaptırmak salgının yayılmaması için çok önemli. Eğer hasta olduğu ortaya çıkan biriyle görüştüyseniz ve kendinizde koronavirüs belirtileri görüyorsanız mutlaka test yaptırın. Sonuca göre izolasyon sağlayabilir, çevrenizi hastalıktan koruyabilirsiniz.
9. Kalabalıktan Kaçının
Kalabalık alanlar virüsün en çok yayıldığı yerlerdir. Bu alanlara girilince maske dahil tüm önlemler yetersiz kalabilir. Bunun için çok fazla kalabalığın olduğu alanlardan uzak durulmalı, toplu taşımalarda dikkatli olunmalı ve kalabalık yeme içme işletmelerine gidilmemelidir.
10. Moralinizi Yüksek Tutun, Panik Yapmayın
Aldığınız tüm önlemlere rağmen grip benzeri belirtiler yaşamaya başladığınızı düşünüyorsanız asla panik yapmayın! Alacağınız her önlem, hem sizin sağlığınızı hem de ülke sağlığını koruyacak. Ayrıca moral çok önemli. Moralinizi yüksek tutarak hastalığı daha kolay ve sakin atlatabilirsiniz.
Koronavirüs için eller kaç dakika yıkanmalı?
Koronavirüsten korunmak ve elinizdeki tüm bakteri ve mikropları yok etmek için elinizi akan su altında 20 saniye boyunca yıkamalısınız. Bunu yaparken bolca sabun kullanmalı, sabunu parmak aralarınız ve avuç içlerinizde iyice gezdirmelisiniz. Ellerinizi yıkarken tırnak aralarını da ihmal etmemelisiniz.
Sadece su ile el temizlenir mi?
Sadece su ile el yıkamak sizi bakterilerden korumaz. Çünkü su bakteri ve mikropları parçalayabilen bir şey değildir. Bunun için sabun gerekir. Sabun bakteri, mikrop ve virüslerin bağını çözer ve onları etkisiz hale getirir. Bunun için mutlaka elinizi yıkarken sabun kullanmalı ve ellerinizi iyice ovuşturmalısınız.
Çift maske takmak daha fazla korur mu?
Birçok uzmana göre çift maske kullanmak koronavirüse karşı daha fazla koruma sağlamıyor. Tek maske kullanmanın yeterli korumayı sağladığı belirtiliyor. Burada önemli olan maskenin burun kenarlarını iyice sarması ve yüze tam oturması. Eğer maske burnu kapatamıyor ve yüze bol geliyorsa bu durum hastalığın yayılma riskini oluşturabilir.
Maskeyle burunu kapatmak şart mı?
Bazı kişiler daha rahat nefes alabilmek için maskeyi sadece ağızlarını kapatacak şekilde takar. Bu son derece yanlış bir maske kullanım şeklidir. Çünkü öksürüldüğünce ve hapşırıldığında birçok damlacık burundan yayılır ve bu da virüs yaymak demektir. Aynı şekilde dışarıdaki hava ve virüs damlacıkları burun yoluyla da vücuda geçebilmektedir.
Dezenfektan el temizliği için yeterli mi?
Dezenfektan ve kolonya gibi koronavirüse karşı kullanılan ürünler sadece el yıkamak mümkün olmadığında kullanılmalıdır. Çünkü hiç bir yöntem el yıkamanın yerine geçmez. Ayrıca çok fazla dezenfektan ve kolonya kullanmak elleri tahriş edebilmektedir. Bunun için mümkün olduğunca eller sabunla yıkanmalı eğer su ve sabun bulunamıyorsa dezenfektan kullanılmalıdır.
İki kişi karantinada kalabilir mi?
Karantinalarda birden fazla kişi aynı odada kalabilir, birçok uzmana göre kişilerin pozitif olması durumunda bunda hiç bir sakınca yoktur. Ancak bazı tehlikeli varyantlara sahip kişilerin tek kişilik odalarda kalması daha uygundur. Çünkü bu durum odadaki virüs miktarını artırır. Birden fazla hastanın bulunduğu odalar sık sık havalandırılmalıdır.