Epilepsi Nedir, Neden Olur, Belirtileri Nasıldır? Tedavisi

 Epilepsi Nedir?

Halk arasında “sara” olarak bilinen epilepsi, beynimizdeki sinir hücrelerinin işlevinde gelişen bozukluklar sonucunda oluşan nörolojik bir rahatsızlıktır. Beyinde bulunan sinir sistemi hücrelerinin beklenmedik bir anda meydana gelen elektriksel boşalması epilepsi nöbetlerine neden olmaktadır.

Geçirilen nöbetlerle kendini gösteren epilepsi nadiren de olsa bazı kişilerde kendini hissettirmeyen nöbetler şeklinde de meydana gelmektedir. Bayılma ve titreme şeklinde meydana gelen nöbetler kişiden kişiye değişkenlik göstermektedir. Epilepsi nöbetlerinde kişinin ağzından köpük gelebilir. Nöbetler, birkaç saniye sürebilirken nöbetin türüne göre birkaç dakika da sürebilir.

Epilepsi Nedenleri Nelerdir?

Birçok hastalıkta olduğu gibi epilepside de genetik etkenler kendini gösteriyor. Yapılan araştırmalarda yaklaşık 500 genin farklı epilepsi türleriyle bağlantılı olduğu görülmüştür. Ailesinde epilepsi hastası olan herkes tehdit altında değildir.

Çevresel koşullar ile birlikte genetik yatkınlıklar sara nöbetlerini tetiklemektedir. Epilepsinin genlerle olan bağlantısının yanı sıra doğum öncesinde anne karnında yaşanan sorunlarla da bağlantılı olduğu görülmüştür.

Anne karnında yetersiz beslenme, yaşanan enfeksiyonel hastalıklar ve oksijen yetersizliği gibi sorunlar epilepsi sorunuyla karşı karşıya bırakmaktadır. Otizm ve down sendromu ve çeşitli beyin hastalıkları epilepsi riskini tetiklemektedir.

Epilepsi her yaş grubunda ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Genetik durum ve doğum öncesinde bebekte meydana gelen hasarların yanı sıra araba kazası, başa alınan darbe ve travmalar epilepsinin ortaya çıkmasında etkili bir rol oynamaktadır.

Beyin fonksiyonlarına hasar veren ve doğrudan etkileyen her olay epilepsi hastalığının oluşumunu tetiklemektedir. Ancak kısa süreli bayılma ve bilinç kaybına neden olan kazalar epilepsi oluşumunu kesin olarak tetiklemeyebilir. 

Beyin zarı iltihabı olarak bilinen menenjit, bakteriyal ve mantar enfeksiyonları epilepsi oluşumunda etkili bir rol oynamaktadır. Aynı zamanda beyin tümörleri epilepsi oluşumunu tetiklemektedir. Bu tür rahatsızlıklar beyinde kalıcı hasarlara neden olmakla birlikte çeşitli nörolojik hastalıklara kapı açmaktadır.

Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Epilepsinin belirtileri arasında; bayılma, titreme, bilinç kaybı, uzun uzun dalma, idrar kaçırma, aşırı tükürük salgılanması, nefes darlığı, cilt morarması, hareketleri kontrol edememe, halüsinasyon, sürekli korku yer alır.

Epilepsi Nöbeti Geçiren Kişiye Ne Yapılmalıdır?

Sara nöbeti geçiren birinde öncelikle yapılması gereken hastayı nefes alabileceği bir yere almak. Etrafında tehlike oluşturabilecek ve kafasını çarpmasına neden olabilecek eşyaları uzaklaştırın. Sakin olmanız çok önemlidir.

Normal bayılmalarda uygulandığı üzere soğan ve kolonya kesinlikle koklatmayınız. Kişinin hareketlerini sürekli olarak engellemeye çalışmayın ancak kontrol altında tutmaya çalışın. Hastanın nefes yolunun kapanmaması için sert ve temiz bir cisim ile solunum yolunun kapanması engellenmelidir. Nöbet sırasında hasta sürekli olarak dişlerini sıkabilir.

Hastaya herhangi bir ilaç vermeyiniz. Hasta kendine gelir gelmez kaldırılmamalıdır. Biraz dinlendirilmeli ve sonrasında mutlaka doktora götürülmelidir.

Epilepsi Tedavisi Nasıl Olur?

Epilepsinin ilaç ile tedavi edilir. Tamamen iyileşme beklenmez. İlaç tedavisinde amaç nöbetlerin olabildiğince azaltılmasıdır. Ancak bazı epilepsi türlerinde belli bir yaştan sonra nöbet geçirme görülmez.

Bu durumda ilaç tedavisi kesilir. Uygulanan ilaç tedavisi aksatılmamalı ve düzenli olarak doktor kontrolünde devam etmelidir. Bir süre epilepsi nöbeti görülmemesi durumunda ilaç kullanımına ara verilmemelidir.

Epilepsi nöbetinin ne zaman meydana geleceği tespit edilemez ve aniden oluşur. Epilepsi tedavisi kesinlikle doktor kontrolünde olmalıdır. Kullanılan ilacın dozu hastadan hastaya değişkenlik gösterir.

Hastanın yaşı, kilosu ve boyu gibi özellikler ilaç kullanımda farklıklar gösterir. İlaç kullanımında bazı yan etkiler meydana gelebilir. Bu yan etkiler doktor ile paylaşılmalı ve gerekirse doktor onayında değişiklikler uygulanmalıdır.

Epilepsi bulaşıcı mıdır? 

Sinir sistemi hastalığı olan epilepsi, dünyada yaklaşık 40 milyon kişide görülürken, Türkiye’de 700 bin epilepsi hastası bulunmaktadır. Epilepsi hastalığının zeka gelişimi ile hiçbir alakası yoktur. Epilepsi hastalığı bulaşıcı bir hastalık değildir.

Epilepsi tedavi edilebilir mi?

Epilepsinin kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Nöbetlerin olabildiğince azaltılmasını hedefleyen ilaç kullanımına başvurulur. Birçok çeşidi olan epilepsinin yalnızca bir kaçında kesin iyileşme görülmektedir. Uygulanan ilaç tedavisi nöbetlerin daha hafif geçirilmesi ve olabildiğince azalmasını hedeflenmektedir.

Epilepsi hastalığı neden olur?

Epilepsi hastalığının oluşmasına neden olacak birçok durum  vardır. Tümör, genetik hastalıklar, kafa travmaları, anne karnında yaşanan enfeksiyonlar, doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması, menenjit gibi beyin fonksiyonları, gelişimsel beyin malformasyonları epilepsiye neden olur.

Epilepsi belirtileri nelerdir?

Vücutta meydana gelen ani kasılmalar, kol ve bacaklarda kontrol edilemeyen sallantılar, seri bir şekilde baş sallamak, bilinci kaybetmek, sabit bir yere odaklanmak, kısa süreli seslere tepki verememek, hızlı bir şekilde göz kırpmak epilepsi belirtileri arasındadır.

Epilepsi hastalığı kimlerde görülür?

Epilepsi her iki cinste, her yaşta ve her bölgede görülebilen bir hastalıktır. Çoğu insanın ömründe bir kez epileptik nöbet geçirme riski vardır. Birden fazla kez epilepsi nöbeti olan kişiler epilepsi hastası olarak kabul edilir ve uygun ilaçlarla tedavi edilmelidir.

Epilepsi hastalığını ne tetikler?

Epilepsi hastalığını tetikleyen şeyler; aşırı alkol tüketimi, enfeksiyon, yüksek ateş, uykusuzluk,  beyin kanaması, sinir sistemi enfeksiyonları, doğum önce enfeksiyon, beynin oksijensiz kalması, kazalar ve beyin tümörlerdir.