Etkili İletişim Nedir? Etkili İletişim Ögeleri ve Teknikleri
Sağlıklı bir iletişimin kurulabilmesi için, ilgili tarafların üzerinde anlaştıkları ve bu sayede aralarında bilgi alış verişini sağlayabilecekleri ortak bir dilin paylaşılmasına ihtiyaç vardır. Etkili iletişim, insanların sosyalleşebilmesinde büyük rol oynar. İşte etkili iletişim hakkında ayrıntılı bilgiler.
Etkili İletişimin İnsan Hayatındaki Önemi
İnsanoğlu, var olduğu günden bugüne kadar iletişim kurmak için çeşitli araçlara başvurmuştur. İletişim geçmişten bugüne kadar sürekli gelişerek ilerlemiştir. İlk başta beden diliyle, el- kol hareketleriyle, jest ve mimiklerle, ateş yakarak, duman çıkararak, mağaralara resimler çizerek, kralların sarayına çeşitli figürler yaparak iletişim kurulurken, daha sonra teknolojinin gelişimine paralel olarak iletişim araçlarının da modern iletişime katkısı olmuştur.
Postanın icadıyla başlayan bu yeni süreç, telgraf, telefon, gazete, radyo, televizyon ve internet gibi yazılı ve görsel araçların buluşuyla iletişim baş döndürücü bir hızla gelişim göstermiştir. Her iletişim aracının etki alanı bir öncekinden çok daha fazla olmuştur. Yeni iletişim araçlarının devreye girmesi neticesinde bireylerle, gruplarla ve kitlelerle iletişim kurma çok daha pratik ve hızlı gerçekleştirilmiştir.
Etkili İletişim Nedir?
Etkili iletişim, insanlar arasında bilgi, duygu ve düşünce paylaşımını oluşturur. Doğası gereği iletişim kurmak insanın temel ihtiyaçları arasındadır. İnsanların bir araya gelmeleri ya da birlikte yaşayabilmelerinin olmazsa olmazı iletişimdir. Aile, okul, iş, arkadaş, eş, kurumlar hatta devlet bile bireyin iletişim kurduğu birimlerdir.
Birey, sosyal çevrede sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürmek için iletişim kurmak zorundadır. Ayrıca ruhsal, bedensel ihtiyaçları gidermek için de iletişim oldukça gereklidir. Toplum düzeninin sağlanması ya da kanun ve kuralları sağlıklı bir biçimde işletilmesi için yine iletişim gereklidir.
Ancak kurulan bütün iletişimler olumlu değildir. Birisiyle yumruklaşmak, ağız dalaşına girmek de bir iletişim şeklidir.
Olması gereken, her alanda her birimle sağlıklı iletişim kurmayı başarmaktır. Sağlıklı iletişim kurmanın temel doğruları vardır.
- Doğal olmak
- Kabul etmek ve saygılı olmak
- Empatik olmak
- Tutarlı olmak
- Güven verici olmak
- Yargılayıcı olmamak
- Ortak ihtiyaçlara yönelir olmak
- Açık olmak
- Uzlaşmacı olmak
- Gerçeği doğru dille aktarmak
- Kişileri değil problemi eleştirebilmek
- İlgili ve farkındalıklı olmak
Etkili İletişimde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İletişim sürecini hazırlayan, başlatan ve ileten kişiye genel olarak gönderici (kaynak) adı verilmektedir. Gönderici iletişimin en önemli öğesidir. İletişim göndericisiz gerçekleşemez. İletişimde en önemli sorumluluk göndericiye aittir.
Kaynak algılama, seçme, düşünme, yorumlama süreçlerinde ürettiği anlamlı iletileri simgeler aracılığı ile gönderen kişi ya da kişilerdir. Göndericinin dikkat etmesi gereken özellikleri beş ana başlık altında sıralamak mümkündür.
- Gönderici konu hakkında bilgi ve tecrübe sahip olmalıdır.
- Belli bir düşünceyi formüle ederek en uygun sembol ve kanalı seçmelidir.
- Elverişli zaman ve mekanı belirleyerek İleti göndermelidir.
- İyi bir kodlama özelliğine sahip olmalıdır.
- Alıcının zihinsel algı yeteneğini dikkate alarak iletiyi göndermelidir.
- Bu hususlara dikkat etmediği takdirde başarılı olması mümkün değildir.
Etkili İletişim Becerileri
İletişim süreçleri insan psikolojik gereksinmelerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Sosyal bir varlık olan insanın kendisini tanıması, geliştirmesi ve geri bildirim alarak kendini değerlendirmesinde geliştirilen iletişim teknikleri önemli katkılarda bulunmuştur.
Kişilerin etkili bir şekilde iletişim kurabilmeleri için bazı önemli noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir.
- Kendini tanımak
- Kendini açmak ve kendini doğru ifade etmek
- Karşımızdakini etkin ve ilgili dinlemek
- Empati kurabilmek (kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyabilmek)
- Hoşgörülü ve önyargısız olmak
- Eleştirilere karşı açık olmak
- Beden dili, göz kontağı, hitap, ses düzeyi vb. kurabilmek.
İyi Bir Dinleyicinin Özellikleri
İletişimde iyi bir dinleyici olabilmek de oldukça önemlidir. Kişiler arası iletişimin etkili olabilmesi için gönderinin iyi anlatması kadar alıcının da iyi bir şekilde dinlemesi gerekmektedir. İyi bir dinleyicinin etkili bir iletişimde yapması gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
- Konuşmacıyı sözünü kesmeden dinler.
- Göz teması kurar.
- Son sözü söylemek için çabalamaz.
- Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
- Yargılamadan, suçlamadan dinler (önyargılı değildir).
- Duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
- Dinlerken başka bir işle meşgul olmaz.
- Konuşmacının sözlerine olduğu kadar sözsüz mesajlarına da dikkat eder.
- Konuşmacının duygu ve düşüncelerine anladığını gösteren sözlü ifadelerde bulunur.
İletişimde Yapılan Hatalar
Kişiler iletişim kurarken bazen isteyerek bazen ise istemsiz olarak bazı hatalar yapabilmektedir. Bunlar iletişim sürecini genellikle olumsuz şekilde etkileyecek hatalar olabilmektedir. Bu nedenle iletişim kurarken bazı tutum ve davranışlardan uzak durmak gerekmektedir.
Genel olarak iletişimde yapılan hatalar şunlardır;
- Emir vermek
- Tehdit etmek
- Uyarmak
- Konuyu saptırmak
- İsim takmak
- Sınamak
- Öğüt vermek
- Eleştirmek
- Yargılamak
- Nutuk çekmek
- Suçlamak
- Alay etmek
| İletişimin Dinamikleri | Empati Neden Önemlidir? |
|---|
Etkili iletişimin önemi nedir?
Etkili iletişim, iş veya kişisel hayatta başarı için önemli bir faktördür çünkü insanlar arasındaki anlaşmazlıkları çözmekte, fikirlerin ve düşüncelerin doğru bir şekilde iletilmesini sağlamakta ve işbirliği yapmakta yardımcı olur.
Etkili iletişim nasıl sağlanır?
Etkili iletişim, aktif dinleme, net ve doğru ifade, empatik yaklaşım ve doğru zaman ve yerde iletmek gibi faktörlerle sağlanabilir.
Etkili iletişim için gerekli beceriler nelerdir?
Etkili iletişim için gerekli olan beceriler arasında empatik yaklaşım, göz teması ile dinleme, konuşma ve yazma becerileri yer alır.
