Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Göz sağlığı açısından oldukça önemli olan gözyaşı, daha net bir görüş elde etmenizi sağlamaktadır. Net görüşün yanı sıra göz kırpma refleksiyle birlikte gözün tüm yüzeyine dağılan gözyaşı toz, kir ve duman gibi çevresel faktörler nedeniyle gözün yüzeyine bulaşan kirleri temizlemektedir. Gözün temizlenmesini sağlayan göz yaşı, aynı zamanda gözün nem dengesini koruyarak batma, yanma ve göz yüzeyinde kızarıklık gibi sorunları ortadan kaldırır.
Gözün koruma kalkanı olarak nitelendirilen gözyaşı, göz kapaklarının içinde bulunan gözyaşı bezinde üretilerek göz kapaklarımız aracılığıyla göz yüzeyine dağılmaktadır. Sürekli gözyaşı ve tepki gözyaşı olarak iki farklı şekilde meydana gelen gözyaşı söz konusudur. Sürekli gözyaşı, gözün nem dengesini sağlarken tepki gözyaşı rüzgar, toz ve ruhsal durumlar nedeniyle meydana gelmektedir.
Gözyaşının bir diğer önemi ise göz kapaklarının daha kolay açılıp kapanmasını sağlayarak göz yüzeyinin korunmasını sağlamaktadır. Aksi halde göz hastalıklarından biri olan göz kuruluğunda yetersiz gözyaşı nedeniyle gözün yüzeyi daha çok zarar görmektedir.
Kısaca özetlemek gerekirse gözün fonksiyonlarını tam anlamıyla yerine getirebilmesi adına gözyaşına ihtiyacı vardır. Gözü çevresel faktörlerden korurken aynı zamanda gözün nemli kalmasını sağlayarak daha net bir görüş elde etmenizi sağlamaktadır. Bu nedenle göz sağlığı açısından gözyaşı miktarı oldukça önemli bir yere sahiptir.
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Nedir?
Gözyaşı bezi tarafından salgılanan sıvı emilerek gözyaşı kesesine geçer ve oradan da gözyaşı kanalı ile burun boşluğuna akar. Gözyaşı kanalında oluşabilecek herhangi bir tıkanıklık gözde birikir, göz kapakları arasından yanağa kayar. Bu da göz yaşı yollarında enfeksiyona, ağrılara, şişmeye, kızarmaya ve çapaklanmaya yol açar.
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Neden Olur?
Halk arasında göz pınarı olarak adlandırılan, gözün iç kısmındaki bölümde bulunan gözyaşı bezinden salgılanan sıvı gözün nemlenmesini sağlar. Gözün ön ve arka kısmının nemlenmesini ve aynı zamanda temizlenmesini sağlar. Gözyaşı kanalından burunun içine doğru ilerleyen sıvı, oradan da boğazımıza akar. Gün içinde sürekli olarak tekrarlanan bu işlem göz sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Bebeklerde ve orta yaş sonrasında kadınlarda sıkça görülen gözyaşı kanalı tıkanıklığı, burun yapısına bağlı olarak enfeksiyonlara neden olabilir. Gözyaşı kanalı tıkanıklığı bulunan kişilerde göz enfeksiyonlarına sıkça rastlanılmaktadır. Aynı zamanda çapaklanma ve göz sulanması en sık görülen belirtilerdendir.
Göz sağlığını olumsuz yönde etkileyen gözyaşı kanalı tıkanıklığı, gün içinde gözde ağrı, kızarıklık, şişkinlik ve çapaklanma gibi sorunlara neden olur. Özellikle burun yapısı eğri olan kişilerde, 1 yaşındaki bebeklerde ve orta yaş üzerindeki kadınlarda sıkça görülen bir rahatsızlıktır.
Çoğunlukla 1 yaş ve civarındaki bebeklerde görülen ve doğuştan meydana gelen gözyaşı kanalı tıkanıklığı, aynı zamanda travma ve enfeksiyon gibi nedenlerden dolayı hemen hemen her yaşta meydana gelebilir.
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı hastalığının belirtileri arasında aşırı göz sulanması, sık sık çapaklanma sorunu, burun kökünde şişliğin meydana gelmesi ve köke basıldığında göze iltihap gelmesi, burun çevresinde ağrı hissedilmesi olarak açıklanabilir.
Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Kimlerde Görülür?
Gözyaşı kanal tıkanıklığı her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Yeni doğan bebeklerde menopoz sonrasında kadınlarda daha sık görülen gözyaşı kanalı tıkanıklığı ciddi bir hastalıktır. Yeni doğan bebeklerde görülen gözyaşı kanalı tıkanıklığı doğumsal olarak adlandırılırken, yetişkinlerde görülen gözyaşı kanal tıkanıklığı edinsel olarak adlandırılmaktadır.
Bebeklerde Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı
Doğuştan meydana gelen gözyaşı kanalı tıkanıklığı, bebeğin anne karnındayken gözyaşı kanallarının gelişememiş olmasından kaynaklanmaktadır. Gözyaşı kesesinin buruna açıldığı bölümde bulunan zarın yırtılmadan bebeğin doğması durumunda gözyaşı buruna boşalamaz ve doğuştan gözyaşı kanalı tıkanıklığı meydana gelir.
Bebekte sürekli olarak göz yaşarması, çapaklanma, burun kökünün yan tarafında şişme ve burun köküne basıldığında göze iltihap gelmesi en belirgin belirtilerdir. Bu durumda aile bir an önce doktora başvurmalı ve gerekli olarak tetkikleri yaptırmalılardır. Bebeklerde gözaltının şişmesi ve kızarması durumunda oldukça hassas olurlar.
Öncelikle her gün düzenli olarak ılık su ile gözkapakları temizlenmeli ve masaj yapılmalıdır. Gözyaşı kanallarının tıkanması nedeniyle meydana gelen enfeksiyonu önlemek adına göz doktorunun muayene sonrasında önerdiği antibakteriyel göz damlaları kullanılabilir.
Bebeklerde meydana gelen gözyaşı kanalı tıkanıklığında öncelikle başvurulan tedavi yöntemi masajdır. Ebeveynlerin gün içinde düzenli olarak 15’er defadan 4 kez tekrarlanan masaj uygulaması ile gözyaşı kanalı tıkanıklığında %95 oranında iyileşme görülür.
Burun kökünden başlayarak aşağı doğru uygulanan masaj oldukça etkili sonuçlar almanıza yardımcı olacaktır. Kendiliğinden açılmayan gözyaşı kanalı tıkanıklığında bebek 1 yaşını geçmiş ise sondalama işlemi uygulanır. İyileşme sağlanamaması durumunda 2 ay sonra 2. kez tekrarlanan sondalama işleminden de sonuç alınamazsa 3 yaş sonrasında “dakriyosistorinostomi” işlemi uygulanır.
Yetişkinlerde Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı Tedavisi
Gözyaşı kanalı tıkanıklığında tedavi oldukça önemlidir. Tedavi edilmeyen gözyaşı kanalı tıkanıklığı gözde sürekli olarak enfeksiyon oluşumuna neden olmaktadır. Enfeksiyonların uzun süre devam etmesi durumunda menenjit ve sinüzit gibi hastalıklar kaçınılmaz olmaktadır.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının tedavi yöntemi ameliyattır. Dakriyosistorinostomi adı verilen cerrahi yöntem ile kapalı olan kanal açılmaz. Bunun yerine yeni kanal açılarak %95 oranında iyileşme sağlanır. Ancak bu ameliyatın uygulanması sırasında yeni açılan kanalın iyileşme sürecinde kapanmayacak şekilde yapılması gereklidir. Aksi halde 3 ile 6 aylık iyileşme sürecinde kanalın yeniden kapanması söz konusu olabilir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığında tercih edilen bir diğer tedavi yöntemi ise silikon tüp kullanımıdır. Ancak sondalama işleminde olduğu gibi başarı oranının düşük olması bu tedavi yöntemini ikinci planda bırakmaktadır.
Uygulanan cerrahi tedavinin kanamasız ve dikişsiz olmasını isteyenler multidiode lazer olarak adlandırılan işlemi tercih edebilir. 8-10 dakika süren işlemde herhangi bir dikiş izi veya kanama söz konusu değildir. Kişi uygulamanın ertesi günü günlük yaşamına kaldığı yerden devam edebilir.
Bu tedavi yöntemi aynı zamanda daha önce gözyaşı kanalından ameliyat olmuş ancak sonuç alamamış kişiler için oldukça uygundur. Cilt yüzenin kesilmemesi nedeniyle burun çevresindeki kasların zarar görmesi söz konusu değildir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı nasıl açılır?
Gözyaşı kanal tıkanıklığı tedavisinin tek bir yolu vardır. O da cerrahi operasyon geçirmektir. Ameliyatla gözyaşı kesesi ile burun boşluğu arasında yeni bir geçiş yolu açılır. Bu durumlarda iyileşme sırasında geçişin tıkanmasını engellemek için gözyaşı kanalına yerleştirilen silikon bir tüp ameliyattan iki ay sonra çıkarılır.
Gözyaşı kanalının tıkalı olduğu nasıl anlaşılır?
Gözyaşı yollarına sıvı verilerek gözyaşı kanalının tıkalı olup olmadığı anlaşılabilir. Bunun için bir kanülden yardım alınır. Eğer hastanın boğazına sıvı gelirse gözyaşı kanalları açık demektir. Sıvı gelmezse gözyaşı kanalları kapalıdır.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı kendiliğinden geçer mi?
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının sebebi enfeksiyonlar, travma, tümör veya sinüzit olabilir. Doğuştan gelen kanal tıkanıklığı problemi çocuklarda kendiliğinden açılabilmektedir. Yetişkinlerde kendiliğinden geçme gibi bir durum söz konusu değildir.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı tedavi edilmezse ne olur?
Salgılanmış olan gözyaşı, kanala doğru ilerler. Kanaldan burun boşluğuna ulaşır. Bu kanallar tıkalı olursa gözyaşı dışarıya akar. Gözyaşı kanlı tıkanıklığı tedavi edilmediği taktirde hasta rahatsız olur. Gözyaşı kesesi ve kanalı mikropla dolar.
Göz kanalı tıkanıklığına ne iyi gelir?
Göz yaşı tıkanıklığına iyi gelen bazı materyaller vardır. Kanalı genişletme amacıyla silikon materyaller takılır, ortası delik silikon tıkaçlar çıkarılır. Kanalın açıklığı bu sayede sağlanır. Genişleme sonrasında gözyaşı tıkanıklığı ortadan kalkar.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı ameliyatı ne kadar sürer?
Anestezi sonrasında gözyaşı yollarına sokulan sonda ile açılmamış olan zar patlatılır. Ameliyat süresi ortalama 5 dakika kadar sürmektedir. Herhangi bir kesi yapılmaz, ağrısız ve kansız bir ameliyattır. 1 hafta damla
Gözyaşı tıkanıklığı masajı nasıl yapılır?
Gözyaşı kanalı tıkanıklığının giderilmesi için masaj yapılabilir. Günde 4 ile 5 kez 10'ar defa olmak üzere 5 dakikalık masajlar yapılmalıdır. Gözyaşı kesesinden itibaren aşağıya doğru burun duvarına hafifçe bastırılarak masaj uygulanmalıdır.