Kenan Evren Kimdir
Kenan Evren Biyografisi
Kenan Evren, ilk ve orta eğitimine ilk olarak Manisa’da başladı ve sonrasında sırasıyla Balıkesir ile İstanbul’da devam etti. Lise eğitimini İstanbul’da okudu ve İstanbul’da Maltepe Askeri Lisesi’nden mezun oldu.
1938 yılında Kara Harp Okulunu bitirdikten sonra 1949 yılında Harp Akademisi’ni bitirdi. Eğitimi sırasında başarısıyla ön plana çıkan Evren, 1949 yılında kurmay yüzbaşı olurken, daha sonrasında Genelkurmay Eğitim Şubesi kısım amirliği ve 1. Ordu Harekat Dairesi başkan yardımcılığı yaptı. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde birçok bölümde görev aldı. Özellikle Kore Türk Tugayı’nda, Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü’nün yanı sıra Kurmay Başkanlığı’nı başarılı şekilde yürüttü.
Türkiye’ye döndükten sonra, her geçen zamanda kurum içerisinde yükselen Evren, 1964 yılında tuğgeneral, 1967'de tümgeneral oldu. 1970'te korgeneralliğe yükseldi. 2. Kolordu komutanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Denetleme Kurulu başkanlığı görevlerine getirildi.
1977 yılında ‘’Kanlı 1 Mayıs ‘’ olaylarından sonra dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun’un darbe yapacağı bilgisi üzerine Süleyman Demirel tarafından 200 asker ile beraber emekli edildi ve kariyerinde dönüm noktası olan bu olay sonucunda Kenan Evren’e Genelkurmay Başkanı olma yolu açıldı.
TSK’da yaşanan devre sırasında karışıklar bir dönem tavan yapsa da Orgeneral Kenan Evren, beklenmedik biçimde 5 Eylül 1977 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanı oldu. 1977-78 yıllarında Kara Kuvvetleri Komutanlığı yapan Evren, 6 Mart 1978'de Genelkurmay Başkanlığına atandı.
Genelkurmay Başkanı olan Evren, 1979 yılında ülkenin yönetilmesi adına dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e uyarı yazısı gönderdi. Ardından gelinen 2 yılda yaşanan karışıklıklar Kenan Evren’i Türkiye tarihini değiştirecek bir olaya imza attırdı.
12 Eylül Darbesi (1980)
Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya ve Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi, yönetime el koydu.
Kenan Evren, gerçekleştirdiği darbe sonrasında MGK ve Genelkurmay başkanlığının yanı sıra devlet başkanlığını da üstlendi. ‘’ Türkiye’nin iç ve dış düşmanları bulunmaktadır. Bunu yanında devletin başlıca organlarının işlemez duruma getirildi ve siyasal partilerin kısır çekişmeler içinde bulundu. Ülke savaş eşiğine geldi '' açıklamasını yaptı. Bunun üzerine TBMM ve hükümeti feshetti, bütün ülkede sıkıyönetim ilan etti.
1982 Anayasası, 7 Kasım 1982 tarihinde yapılan referandumda yüzde 91.37'lik 'evet' oyuyla kabul edildi. Evren, yeni anayasanın 1. geçici maddesi uyarınca, yedi yıllık bir süre için Türkiye'nin 7. cumhurbaşkanı sıfatını kazandı. Devlet Başkanlığı görevinin yanı sıra Milli Güvenli Konseyi ve Genelkurmay Başkanlığı görevini de devam ettirdi.
Görevlerinden zaman içerisinden istifa eden Evren, 9 Kasım 1989 tarihinde Cumhurbaşkanlığı görevinden de ayrılıp, koltuğunu Turgut Özal’a bıraktı.
Darbeden 32 yıl sonra dönemin kuvvet kademesinden hayatta kalan iki isim Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında dava açıldı. Tedavi gördüğü GATA'dan video konferansla savunma yapan Evren, "Biz o gün doğru olanı yaptık. Bugün de olsa aynı şekilde ihtilal yapardık" dedi. Evren ve Şahinkaya müebbet hapis cezasına çarptırıldı, rütbelerinin sökülmesine karar verildi.
9 Mayıs 2015 tarihinde beyin ölümünün gerçekleşmesiyle Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde (GATA) 98 yaşında hayatını kaybetti.
NeOldu.com / Enes Som