Keratokonus Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Keratokonus Nedir?

Kornea hastalıklarından biri olan keratokonus, korneanın incelmesi ve sivrilmesiyle oluşmaktadır. Kornea olarak adlandırılan gözün en önünde bulunan saydam tabaka gözün kırpma derecesini belirlemekle birlikte daha net bir görüş sağlamamıza yardımcı olur. 

Kadınlarda görülme olasılığı daha yüksek olan keratokonus, kornea dokusunun bozulması olarak nitelendirilebilir. Hafif kubbe şeklinde olan kornea, keratokonus nedeniyle sivrileşerek öne doğru uzar. Korneanın gelen ışınlarını kırma gücünün değişmesine neden olan keratokonus, yüksek dereceli astigmata ve görme kayıplarına neden olur.

Keratokonus Neden Ortaya Çıkar?

Keratonusun oluşma nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik olarak oldukça etkili olduğu bilinmektedir. Ailesinde keratonus bulunan kişilerin çocuklarında yüksek dereceli miyop astigmat ve keratonusa rastlanılmaktadır.

Bu nedenle ailesinde keratonusun hastası olan kişilerin çocuklarını düzenli olarak göz muayenesine götürmeleri ve göz sağlıklarını ihmal etmemeleri önerilmektedir. Genetik etkilerin yanı sıra alerjik bünyeye sahip olan kişilerin alerji nedeniyle sürekli olarak gözlerini kaşımaları keratokonus riskini arttırmaktadır.

Alerjinin yanı sıra alışkanlık ve farklı nedenlere bağlı olarak gözlerin sürekli olarak kaşınması ve ovalanması keratonokus riskini arttırmaktadır. Keratokonosa neden olan bir diğer faktör ise sert kontakt lens kullanımıdır.

Genetik faktörlerin yanı sıra sürekli olarak gözü kaşıma ve sert kontakt lens kullanımı gibi faktörler de keratokonus riskini arttıran başlıca faktörlerdendir. Keratokonus hastalığında erken teşhis ve tedavi büyük önem taşımaktadır.

Hastalığın ileriki zamanlarda ciddi görme kaybına yol açmasını önlemek ve hastalık nedeniyle meydana gelebilecek sorunları engellemek adına erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir.

Keratokonus Belirtileri

Yüksek ve düzensiz astigmatın yanı sıra aynı zamanda miyopi ile kendini gösteren keratokonus, sık sık göz numarasının değişimine neden olmaktadır. Keratokonusu ilerlemesi durumunda gözlük kullanımının yetersiz kalmasının yanı sıra görme kayıpları da söz konusu olabilir. 

Göz numarasında sürekli olarak meydana gelen numara değişimi nedeniyle düzenli olarak göz muayenesi ve erken tedavi oldukça önemlidir. Tedavi edilmeyen ve kontrol altına alınmayan keratokonus, korneanın aşırı incelmesine ve ödem oluşmasına neden olacaktır.

Keratokonusun belirtileri arasında; sürekli değişen miyop ve astigmat, ışığa karşı artan hassasiyet, göz kamaşması, gözlük kullanımının yetersiz kalması, gözün sürekli olarak kaşınması, göz numarasının her muayenede değişmesi yer alır.

Keratokonus Tanısı ve Teşhisi

Teşhisi oldukça zor hastalıklardan biri olan keratokonus, tedavi edilmemesi durumunda körlüğe varan ciddi görme kayıplarına neden olabilir. Birçok hastada lazer tedavisi öncesinde yapılan incelemeler sırasında fark edilebilen keratokonus, topografik tetkikler sonucunda belirlenmektedir. 

Ailesinde kornea hastası olanların düzenli olarak göz muayenesi olmaları ve belirli dönemlerde detaylı tetkikleri yaptırmaları önerilmektedir. Aksi halde hastalığın ilerlemesi ve tedavi edilmemesi durumunda ciddi görme kayıplarına varan sonuçlar elde edilebilir.

Keratokonus Tedavisi

Kornea hastalıkları uzmanı tarafından yönetilen tedavi sürecinde öncelikle hastalığın derecesi belirlenmeli ve keratokonusun ilerleme oranına bağlı olarak bir tedavi yöntemi belirlenmelidir.

Sert lens, kornea içi halkaları ve korea nakli ile keratokonus tedavisi uygulanır. Keratokonus tedavisinde kullanılan sert lens kullanımı astigmatın dengelenmesine yardımcı olarak daha net görüş elde edilmesini sağlamaktadır.

Ancak tedavi sürecinde iyileşme sağlamayan sert lens kullanımı hastalığın ilerlemesini önlememektedir. Intra korneal ring (intacs) ile korneaya yeni bir halka yerleştirilerek kısmen de olsa hastalığın ilerlemesini durdurulabilir.

Aynı zamanda pahalı olması nedeniyle çok fazla tercih edilmeyen kornea nakli, son aşamada tercih edilmektedir. Kornea naklinin çok sık kullanılmamasının başlıca nedenleri kornea nakillerinin yetersiz kalması ve vücudun kornea naklini %20 oranında reddetme ihtimalinin olmasıdır.

Keratokonus tedavisinde sıkça kullanılan bir diğer yöntem ise CCL (corneal cross linking) tedavisidir. Bu tedavi yöntemi ile korneal kolojenin direnci arttırılarak keratokonusun ilerlemesi durudurulabilmektedir.

Tedavide kullanılan ultraviole A ve damla formundaki riboflavin ile kornea liflerinin bağları arttırılarak korneanın daha da güçlenmesi amaçlanmaktadır. CCL tedavi yöntemi ile korne nakli ihtiyacı ortadan kaldırılarak hastalığın ilerlenmesi engellenir.

Tedavinin uygulanması için hastalığın ilerleyici olup olmadığı belirlenmeli ve yapılan tetkiklerden elde edilen sonuca göre tedavinin uygulanıp uygulanmayacağına karar verilir. 

Keratokonus düzelir mi?

Hızlı bir şekilde ilerleme kaydedebilen keratokonus erken teşhisin büyük önem taşıdığı hastalıklardan birisidir. Tedavi edilmezse kornea nakline dahi sebep olabilir. Keratokonusun ilerlemesi cross linking adı verilen tedavi yöntemiyle durdurulur. Kendiliğinden düzelebilecek bir hastalık değildir.

Keratokonus hastaları gözlük takabilir mi?

Keratokonus hastaları gözlük taksa dahi net görmez. Bunun yanı sıra gözlerde kaşıntı, alerji, ışığa hassasiyet gibi durumlar görülür. Gözlük ile yeterli görme sağlanamadığında keratokonus hastasına özel yumuşak kontakt lensler veya sert kontakt lensler önerilir.

Keratokonus hastaları nasıl görür?

Keratokonus hastalarında miyopi ve düzensiz astigmat gelişir. Hastalar hem uzağı hem de yakını çok net göremez. Göz dereceleri sürekli olarak yükselir. Okuma, yazma, araba kullanma, televizyon izleme ve bilgisayar başında çalışma gibi faaliyetleri doğrudan etkileyerek kişinin yaşamını sınırlamaktadır. 

Keratokonus kimlerde görülür?

Genellikle her iki gözde de meydana gelen bir hastalık olan keratokonus, bir gözde diğerinden daha şiddetlidir. Aynı zamanda tek gözde görülmesi de söz konusu olabilir. Ailesinde keratokonus olan kişilerde görülme riski daha fazladır.

Genetik özelliğinin yanı sıra keratokonus hastalarının yakınlarında ve çocuklarında yüksek astigmat görülme riski oldukça yüksektir. 

Keratokonus hastalığı kör eder mi?

Hastalık nedeniyle sürekli artan düzensiz astigmatın yanı sıra hastada miyopi görülmektir. Genellikle miyopi ve astigmat ile kendini gösteren keratokonus, sürekli göz numarasında değişikliğe neden olarak 40 yaşına kadar artış ve değişkenlik göstermektedir. Tedavi edilmediği taktirde kör edebilir.

Keratokonus gözlükle görebilir mi?

Keratokonüs hastalarının ilk evrelerinde görüş gözlük veya kontakt lens ile sağlanabilir. Hastalık ilerlemeye başladıkça gözlükle ya da lenslerle görüşün düzeltilmesi zorlaşır. İlerleyen evrelerde gaz geçiren özel keratokonus lensleri kullanılmalıdır.

Keratokonus hangi yaşta ortaya çıkar?

Korneanın dikleşmesi ve kornea tepesinin incelmesi ile ortaya çıkan keratokonus, genellikle 20’li yaşlarda başlayan ve 40’lı yaşlarda durağanlaşan bir kronik kornea hastalığıdır. Kişide görme kayıplarına neden olan bu hastalık, yaşam kalitesini de doğrudan etkilemektedir.