Koronavirüs Nedir, Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?
Koronavirüs (Covid-19) Nedir?
Coronavirüs ve Covid-19 diye de anılan koronavirüs, 2019 yılında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkileyen bir pandemiye dönüşen hastalıktır. Virüs kaynaklı bu hastalık, solunum yolu enfeksiyonuna neden olabilir ve insandan insana hava ve temas yoluyla bulaşabilmektedir.
Hastalığın adı Dünya Sağlık Örgütü tarafından SARS-CoV2 olarak belirlenmiştir. Örgüt, 11 Mart 2020'de hastalığı pandemi olarak ilan etmiştir. Hastalığın ana kaynağının hakkında yarasalardan geçtiği gibi birçok teori bulunmaktadır. Ancak bugüne kadar hiç bir teori doğrulanamamıştır.
Koronavirüs bugüne kadar Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın hemen her ülkesinde görüldü. Toplamda 600 milyondan fazla insana bulaşarak 6 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oldu. Farklı varyantlara dönüşen koronavirüs salgını, zaman zaman azalıp artarak hala devam ediyor.
Koronavirüs Belirtileri Nelerdir?
Koronavirüsün en yaygın belirtileri arasında ateş, öksürük, yorgunluk, tat ve koku kaybı bulunur. Hastalığın varyantına göre değişen belirtilerde boğaz ağrısı, baş ağrısı ve ishal de görülebilmektedir. Hastalık ilerlediğinde hafif belirtilere ek olarak nefes darlığı, bilinç bulanıklığı ve göğüs ağrısı da ortaya çıkmaktadır.
Koronavirüs vücuda girdikten sonraki 14 gün içinde belirti gösterir. Hafif belirti gösteren ya da temaslı olduğu halde belirti göstermeyen kişilerin hastalığı evde geçirmeleri gerekmektedir. Bu süreçte hastalığın yayılmaması için izolasyonun da önemi büyüktür. Eğer belirtiler ağırlaşırsa bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.
Koronavirüs Testi Nasıl Yapılır?
PCR testi de denen koronavirüs testi, hastalığın kesin teşhisi için başvurulan bir yoldur. Test çubuğu ile burun ve ağız içinden alınan salgılarla yapılır. Alınan örnekler laboratuvara gönderilerek incelenir. Eğer koronavirüs bulgusu varsa hastaya bu durum bildirilir ve eğer hafif belirtiler gösteriyorsa hastadan evde karantinada kalması istenir.
Bazı yerlerde hızlı koronavirüs test kitleri de satılmaktadır. Ancak bu kitler laboratuvarda incelenen PCR testleri kadar güvenilir değildir. Yine de hastalığı bazen tespit edebilmektedir. Yanılma payı olduğu için temaslıların ve koronavirüsten şüphelenenlerin hastanede test yaptırması önerilir.
Koronavirüs Tedavisi Nasıl Yapılır?
Koronavirüse karşı aşı geliştirilse de hastalığa yakalandıktan sonra tedavi için henüz kesin bir ilaç ya da yöntem bulunamamıştır. Hafif belirtiler gösterenler ile ağır belirtiler gösterenlere farklı tedavi yöntemleri uygulanır.
Evde koronavirüs tedavisi için bol bol dinlemek ve sıvı tüketmek çok önemlidir. Doktorunuzun koronavirüsün belirtilerini azaltmaya yönelik verdiği ilaçlar kullanılabilir. Ağrı kesici ve boğaz spreyleri bunlar arasındadır. Buna ek olarak bol meyve tüketmek, vitamin almak ve iyi beslenmek de koronavirüsü kısa sürede yenmek için işe yarar yöntemlerdir.
Koronavirüs nedeniyle hastaneye yatan hastalara ise oksijen tedavisi uygulanır. Durumu kritikleşen hastalar solunum cihazına da bağlanabilir. Aynı zamanda deksametazon adındanki anti enflamatuar yani iltihap giderici ilaçlar da destek tedavisi için kullanılmaktadır. Çok ileri vakalar yoğun bakımda tedavi görmektedir.
Koronavirüs Aşısı (Covid-19 Aşısı)
Koronavirüs aşıları hastalığa karşı bağışıklık geliştirilmesi ve hastalığın daha hafif seyretmesini amaçlayan aşılardır. Salgının başından beri araştırmaları yapılan birçok aşı çalışması bulunmaktadır. Bunlardan yalnızca bazıları onay almış ve kullanıma sunulmuştur.
En çok bilinen ve kullanılan koronavirüs aşıları arasında Biontech, Moderna, Astrazeneca, Sputnik V ve Sinovac bulunur. Bu aşılardan bazıları inaktive, bazıları RNA yöntemiyle yapılan aşılardır. Hiç bir aşının koruyuculuk oranı yüzde yüz değildir ancak ölümleri ve ağır hastalıkları azalttığı görülmüştür.
Koronavirüsten Korunma Yolları Nelerdir?
Koronavirüs temas ve hava yoluyla geçen bir hastalık olduğu için hastalıktan korunma yolu gerekli önlemleri almaktır. Koronavirüsten korunmak için dışarı çıkıldığında ellerin sık sık dezekfekte edilmesi ya da yıkanması, insanlarla yakın temastan kaçınılması, maske takılması, kalabalık alanlara girilmemesi ve etrafa çok fazla dokunulmaması gereklidir.
Özellikle tuvalete gittikten sonra, yemekten önce ve sonra, öksürdüğünüz veya hapşırdıktan sonra ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabunlu suyla yıkamanız gerekmektedir. Eğer sabun ve su yoksa en az %60 alkol içeren alkol bazlı el dezenfektanları kullanmanız gerekmektedir. Ellerinizi ağzınıza, burnunuza ve gözlerinize dokunmaktan her daim kaçının.
Salgını daha da büyütmemek ve başkalarının ölümüne sebep olmamak için hasta olduğunuzda da yapmanız gerekenler bulunur. Hastalık geçene kadar evinizde kalmalı, yakınlarınızla temas kurmamalı, koronavirüslü biriyle temas ettikten sonra gerekli önlemleri almalı ve test yaptırarak hastalığı erken dönemde teşhis etmelisiniz. Böylece hastalığı çevrenize yaymayabilirsiniz.
Coronavirüsü kaç gün sürer?
Koronavirüsün iyileşme süresi kişiden kişiye göre değişir. Kimi hasta 2 günde düzelirken, kimileri ise bir haftada iyileşme göstermektedir. Ciddi belirtiler gösterenlerin iyileşme süreci daha fazla uzayabilmektedir. Bu süreçte karantinada kalmak ve izolasyonu sağlamak önemlidir.
Korona ağrısına ne iyi gelir?
Koronavirüs ağrıları için ağrı kesiciler kullanılabilir. Bunun yanı sıra bolca dinlemek ve sıvı tüketmek de çok önemlidir. Tüm bunlara rağmen şiddetli ağrılar varsa ve buna göğüs ağrıları da eşlik ediyorsa kısa sürede hastaneye başvurmak ve vücudun durumunu gözlemlemek önemlidir.
Koronavirüs karantinası kaç gün sürer?
Koronavirüs karantinası ilk zamanlarda 14 gün sürerken artık bu süre 7'ye kadar düşmüştür. Koronavirüslü bir kişi 7 günün sonunda hastaneye giderek test yaptırabilir ancak bu zorunlu değildir. Eğer belirtileriniz yoksa karantinanız sona erer. Hastalığın 5. günü yapılan test negatif çıkarsa bu da karantinayı sona erdirebilri.
Evde virüs testi yapılır mı?
Evde koronavirüs testi görevli ekiplerce yapılmamaktadır. Hızlı test kitleriyle evde koronavirüs testi yapılabilir ancak bu test kitlerinin yanılma payı yüksektir. Emin olmak için hastaneye giderek PCR testi yaptırmanız gerekir. Bir kişinin koronavirüs olduğunu kesin olarak belirlemek için laboratuvar testleri şarttır.
2 pozitif hasta aynı odada kalabilir mi?
Koronavirüslü 2 hasta aynı odada kalabilmektedir. Ancak bazı koronavirüs varyantları farklı sonuçlara yol açabilir. Çünkü iki koronavirüs hastasının bulunduğu ortamda virüs salınımı daha fazla olur ve bu durum viral yükü artırabilir. Bu yüzden özel varyantlara sahip hastaların tek kişilik odalarda kalması daha sağlıklı olur.
Bir insan ikinci kez Korona olur mu?
Bir kişi ikinci kez koronavirüse yakalanabilir. Tekrar hastalığa yakalanma süresi diğer önceki hastalığın bitiminden 3 ile 4 ay sonra olabilmektedir. Çünkü bu süreye kadar vücutta antikorlar fazlaca bulunur. Aylar geçtikçe vücuttaki antikor miktarı azalır. Bu yüzden kişi tekrar hastalığa yakalanabilir.