Nefrit Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Kişilerde şiddetli şikayetlere neden olan ve günlük yaşantıyı etkileyebilecek duruma gelebilen nefrit hastalığı hakkında bilinmesi gerekenleri bir araya getirdik. İçeriğimizde nefrit nedir, neden olur, türleri nelerdir ve belirtileri nelerdir, tanısı ve tedavisi nasıl yapılır gibi soruları yanıtladık.
Nefrit Nedir?
Nefrit, böbreklerin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir böbrek hastalığıdır. Böbrekler, vücuttan atık maddeleri ve fazla suyu süzerek idrar oluşumunu sağlar. Nefrit, böbreklerin bu temel fonksiyonlarını etkileyerek çeşitli belirtiler ve komplikasyonlara neden olur.
Nefrit, genellikle bir enfeksiyon, otoimmün bir reaksiyon veya bazı ilaçların yan etkisi gibi faktörler sonucunda gelişebilir. En yaygın nefrit türleri arasında akut nefrit, kronik nefrit ve glomerülonefrit bulunur.
Akut nefrit, ani başlayan ve genellikle bir enfeksiyon sonrasında ortaya çıkan bir böbrek iltihabıdır. Ayrıca streptokok enfeksiyonları, özellikle boğaz enfeksiyonları, akut nefrite yol açabilen yaygın bir neden olarak bilinir. Belirtileri arasında idrarda kan, yorgunluk, yüz ve bacaklarda şişlik, yüksek kan basıncı ve idrar miktarında azalma yer alır.
Kronik nefrit, böbreklerde uzun süreli ve ilerleyici bir iltihaplanmadır. Genellikle yavaş ilerleyen bir hastalıktır ve semptomlar zamanla kötüleşebilir. Kronik nefritin yaygın nedenleri arasında yüksek kan basıncı, diyabet, böbrek enfeksiyonları ve bazı otoimmün hastalıklar yer alır.
Glomerülonefrit, böbreklerin filtrasyon birimleri olan glomerüllerin iltihaplandığı bir hastalıktır. Glomerülonefrit, bağışıklık sistemi problemleri, enfeksiyonlar, otoimmün reaksiyonlar veya bazı ilaçların neden olduğu hasarlar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bu tür nefrit, idrar renginde değişiklikler, idrar miktarında azalma, yüksek tansiyon, şişlik ve yorgunluk gibi belirtilere yol açabilir.
Nefrit Çeşitleri
Nefrit üç farklı türe sahiptir. Bunlar akut nefrit, kronik nefrit ve nefrotik sendromdur. Akut nefrit streptokok mikrobunun neden olduğu enfeksiyonlar sebebiyle oluşmaktadır. Doğru zaman kullanılan antibiyotikler sayesinde bu enfeksiyonlar yalnızca boğaz ağrısına ve iltihabına neden olurlar.
Kronik nefrit ise akut nefritin iyileştirilememesi durumuna denmektedir. Çok fazla belirti vermeyen bu tür, kişinin günlük yaşantısını sürdürmesine engel olmaz. Tansiyon yükselmesi gibi durumlarda ise gereken ilaçlar alınarak belirtilerin önüne geçilir.
Nefrotik sendrom da idrarda aşırı miktarda albümin oluşmasına denmektedir. Özellikle çocuklarda ortaya çıkan bu tür, 2-4 yaş aralığında daha sık görülmektedir. Bu türün tedavisi ise hastalığı oluşturan nedenlerin ortadan kaldırılmasıyla yapılır.
Nefrit Riski Olan Kişiler
Nefrit, böbreklerin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır ve çeşitli faktörler nefrit riskini artırabilir. Bazı insanlar, belirli durumlar veya alışkanlıklar nedeniyle nefrit geliştirme konusunda daha yüksek bir risk altındadır. İşte nefrit riski olan bazı kişiler:
1. Enfeksiyon Geçirenler
Nefrit genellikle bir enfeksiyon sonucunda ortaya çıkabilir. Özellikle streptokok enfeksiyonları, boğaz enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonları nefrit riskini artırabilir. Enfeksiyonları sık sık yaşayan veya tekrarlayan enfeksiyonlar geçiren kişiler, nefrit geliştirme riski altında olabilirler.
2. Otoimmün Hastalığı Olanlar
Nefritin bazı tipleri otoimmün hastalıklarla ilişkilidir. Otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin vücut hücrelerine saldırması sonucu oluşan hastalıklardır. Sistemik lupus eritematozus (SLE) ve IgA nefropatisi gibi otoimmün hastalıklara sahip olanlar, nefrit geliştirme riski taşırlar.
3. Diyabet Hastaları
Diyabet, böbreklerde hasara ve iltihaba neden olabilen bir durumdur. Diyabetik nefropati olarak adlandırılan bir durum, uzun süreli yüksek kan şekeri seviyelerine bağlı olarak böbreklerde hasara yol açabilir ve nefrit gelişimini tetikleyebilir. Diyabet hastaları, bu nedenle nefrit riski altındadır.
4. Yüksek Tansiyon Hastaları
Yüksek tansiyon, böbreklerin uzun süreli olarak yüksek basınca maruz kalmasına neden olabilir ve böbrek hasarına yol açabilir. Hipertansiyonu olan kişilerde böbreklerdeki kan damarları zarar görebilir ve nefrit gelişebilir. Bu nedenle, yüksek tansiyon hastaları nefrit riski taşırlar.
5. Aile Geçmişi
Ailesinde nefrit öyküsü bulunan kişiler, nefrit geliştirme riski altındadır. Genetik faktörler, böbrek hastalıklarının gelişiminde rol oynayabilir ve aile geçmişi olan kişilerde nefrit riski artabilir.
6. İlaç Kullanımı
Bazı ilaçlar, uzun süreli kullanımlarda böbrekler üzerinde zararlı etkilere sahip olabilir ve nefrit gelişimine katkıda bulunabilir. Özellikle bazı antibiyotikler, ağrı kesiciler ve tansiyon ilaçları nefrite yol açabilir. Bu ilaçları sürekli kullanan kişiler, nefrit riski taşırlar.
Nefrit Belirtileri Nelerdir?
Nefrit, böbreklerin iltihaplanması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır ve çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Nefrit belirtileri, hastalığın tipine, şiddetine ve bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte, aşağıda nefritin yaygın belirtilerini bulabilirsiniz:
İdrarda Değişiklikler
Nefrit hastalarında idrarda çeşitli değişiklikler görülebilir. İdrarda kan görülebilir, bu da idrarın kırmızı, kahverengi veya pembe renkte olmasına neden olabilir. Ayrıca idrar miktarında azalma veya idrar yapma sıklığında artış görülebilir.
Yorgunluk ve Halsizlik
Nefrit, vücutta iltihaplanmaya neden olduğu için enerji düzeyinde düşüşe yol açabilir. Bu da hastada sürekli yorgunluk, halsizlik ve bitkinlik hissi yaratabilir.
Yüksek Tansiyon
Nefrit, böbreklerin iltihaplanması sonucu kan basıncının yükselmesine neden olabilir. Yüksek tansiyon, baş ağrısı, baş dönmesi, bulanık görme ve burun kanaması gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Şişlik
Nefrit hastalarında vücutta özellikle yüz, eller, ayaklar ve bacaklarda şişlik oluşabilir. Bu şişlik genellikle idrarın vücuttan yeterince atılamaması nedeniyle ortaya çıkar.
İştah Kaybı ve Bulantı
Nefrit, mide bulantısı, kusma ve iştah kaybına neden olabilir. Böbreklerin işlevini yerine getirememesi, vücutta toksinlerin birikmesine ve mide-bağırsak sistemi sorunlarına yol açabilir.
İştahsızlık ve Kilo Kaybı
Nefrit hastalarında iştahsızlık ve kilo kaybı sık görülen belirtilerdir. İltihaplanma, metabolizmayı etkileyebilir ve iştahı azaltabilir, bu da kilo kaybına neden olabilir.
Kaşıntı
Nefrit, vücutta toksinlerin birikmesine neden olabilir. Bu toksinler ciltte kaşıntıya neden olabilir. Özellikle böbreklerin işlevini yerine getiremediği durumlarda kaşıntı sıkça görülebilir.
Nefrit Tanısı
Hastalığın belirtilerini gördükten sonra bir an önce doktora başvurulması gerekiyor. Doktor hastanın ilk olarak şikayetlerini dinleyecektir. Daha sonra ise muayene yapılır ve belirli olan tetkiklerin yapılması istenir.
İdrar tahlili, bilgisayarlı tomografi, ultrason ve biyopsi doktorunuzun isteyebileceği tetkiklerdir. Doktor bu tetkiklerin sonuçlarına göre hastalığın teşhisini yapacaktır. Hangi tür olduğunun tanısını koyacak ve buna göre de tedavi sürecini başlatacaktır.
Nefrit Tedavisi
Nefrit, böbreklerin iltihaplanması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır ve tedavi edilmesi önemlidir. Nefrit tedavisi, hastalığın tipine, şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İşte nefrit tedavisinde sıkça kullanılan yöntemler:
İlaç Tedavisi
Nefrit tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri ilaç tedavisidir. Doktorunuz, nefritin tipine ve şiddetine bağlı olarak uygun ilaçları reçeteleyecektir. Antibiyotikler, kortikosteroidler, immünosüpresanlar ve diğer anti-enflamatuar ilaçlar nefritin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Bu ilaçlar, böbrek iltihabını azaltmak, bağışıklık sistemini düzenlemek ve semptomları hafifletmek için kullanılır.
Diyet Değişiklikleri
Bazı nefrit tiplerinde diyet değişiklikleri tedaviye yardımcı olabilir. Örneğin, böbrek hasarı ile ilişkili olan nefritlerde, sodyum (tuz) ve protein alımının sınırlanması gerekebilir. Doktor veya diyetisyen, böbrek sağlığını korumak ve böbrek işlevini desteklemek için uygun bir diyet planı önerir.
Semptom Yönetimi
Nefrit hastalarında görülen semptomlar, tedavinin bir parçası olarak yönetilir. Örneğin, yüksek tansiyon varsa, antihipertansif ilaçlar reçete edilebilir. Şişlik veya ödem varsa, sıvı ve tuz alımı kontrol altına alınabilir ve diüretikler (idrar söktürücü ilaçlar) kullanılabilir. Semptomlara yönelik tedaviler, hastanın rahatlamasına ve yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olabilir.
Altta Yatan Nedenlerin Tedavisi
Nefritin altta yatan nedenleri tedavi edilmelidir. Örneğin, enfeksiyonlara bağlı nefrit durumunda enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekmektedir. Otoimmün bir hastalık nefrite neden olduysa, otoimmün reaksiyonları baskılayan ilaçlar kullanılabilir. Altta yatan nedenlerin tedavi edilmesi, nefritin ilerlemesini durdurabilir veya yavaşlatabilir.
Diyaliz ve Böbrek Nakli
Nefrit, böbreklerde ciddi hasara neden olduğunda ve böbrek işlevi önemli ölçüde azaldığında diyaliz veya böbrek nakli gerekebilir. Diyaliz, böbreklerin işlevini geçici olarak yerine getirmek için kullanılan bir yöntemdir. Böbrek nakli ise böbrek yetmezliği olan hastalara yeni bir böbreğin aktarılmasıdır. Bu yöntemler, ileri evre nefrit hastalarında tedavi seçenekleri olarak değerlendirilebilir.
Kronik Nefrit Olan Kişiler Nelere Dikkat Etmelidir?
Kronik nefrit olan kişilerin birçok konuda dikkat etmesi gereken hususlar vardır. Bu durum olan kişiler için doktorların önerileri vardır. Bu yüzden kronik nefriti olan kişiler doktor önerilerine özen göstermelidir. Bu aşamada amaç hastanın yaşam kalitesini arttırmaktır. Bu nedenle hastalar gerektiği şekilde yaşamalıdır.
Kronik nefrit hastalığı olan kişilerin bir beslenme düzeni olması gerekmektedir. Sıvı tüketimi de böbrek hastalığında önemli bir yere sahiptir. Bu yüzden sıvı tüketimine özen göstererek yeterli miktarda sıvı alınmalıdır.
Nefrit hastası kişiler tuz kullanımında tedbirli olmalıdır. Bu nedenle tuzlu yiyeceklerden kaçınmalıdır. Kronik nefrit hastaları her ilacı kullanmamalıdır. Doktorlarının önerdiği ilaçların dışında ilaç kullanımı kişiye zarar vermektedir.
Nefrit ne demektir?
Nefrit, böbreğin fonksiyonel birimi olan nefronlarının iltihaplanması durumudur. Böbrek fonksiyonlarında azalmaya sebebiyet veren hastalık, farklı nedenlere bağlı olarak gelişebileceğinden mutlaka uzman gözetiminde tedavi edilmelidir.
Nefrit tehlikeli mi?
Gün geçtikçe daha fazla kişide görülmeye başlanan nefrit hastalığı oldukça tehlikeli bir rahatsızlıktır. Bu hastalık taşıdığı riskler sebebiyle bir an önce tedavi edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde böbrek yetmezliği gibi ciddi durumlara yol açabilir.
Nefrit kendiliğinden geçer mi?
Nefrit hastalığının kendiliğinden geçmesi türlerine göre değişmektedir. Akut nefritin semptomları bazen kendiliğinden geçebilmektedir. Ancak kronik nefritte böyle bir durum söz konusu değildir. Bu rahatsızlığa sahip olan hastaların düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi gerekiyor.
Nefrit hastalığı nasıl geçer?
Nefritin tedavisi hastalığın türlerine göre değişmektedir. Bu yüzden ilk olarak hastalığın hangi çeşitte olduğu tespit edilmelidir. Daha sonra da ilaç tedavisi sayesinde hastalığın etkileri azaltılır.
Nefrit tedavi edilmezse ne olur?
Nefrit hastalığının alt türü olan nefrotik sendrom tedavi edilmediği takdirde git gide ilerlemektedir. Bunun sonucunda da böbreklerde kalıcı hasar oluşmasına neden olur ve böbrek yetmezliğine yol açar. Diğer nefrit türleri de benzer sonuçlara sahiptir.
Nefrit hastaları ne yemeli?
Nefrit hastalarının beslenmelerine dikkat etmesi gerekiyor. Bu hastaların potasyum açsısından zengin besinleri tüketmesi oldukça önemlidir. Tam tahıllı ürünler, kuruyemiş, üzüm, avokado, kuru meyveler, muz, ıspanak, domates, patates, brokoli ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler nefrit hastalarına önerilmektedir.
Nefrit genetik mi?
Tubolointertisyel nefrit ve pyelonefrit genetik geçişe sahip değillerdir. Bu rahatsızlıkların genetik yoluyla geçtiğine dair herhangi bir delil bulunmamaktadır.