Pamukçuk Nedir, Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir?

Pamukçuk Nedir?

Pamukçuk, Candida Albicans adı verilen mantar türünden kaynaklanan, ağız ve dilde enfeksiyonlara neden olan bir hastalıktır. Ağızda beyaz bir tabaka oluşturarak ortaya çıkar. Oral kandidiyaz da denilen bu rahatsızlık, bağışıklık sistemi düşüklüğü nedeniyle genelde yeni doğan bebeklerde ve yaşlılarda görülmektedir.

Ağız içinde oluşan bir hastalık türü olan pamukçuk, çok sık rastlanan bir hastalıktır. Yeni doğan hemen her bebekte görülen bir hastalıktır. Genelde ciddi komplikasyonlara neden olmaz hatta ağız içindeki belirtiler dışında belirti vermez. Bu nedenle zor anlaşılır. Ancak bağışıklığı düşük çocukları çok etkileyebilir.

Vücut direnci normal seviyelerde olmayan bebeklerde hastalık kana karışarak farklı sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir ve ağır enfeksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle aileler bu durumu ciddiye almalıdır. Hafif bir hastalık olarak bilinse de kişiler bebeklerinde ağızda, dilde pamukçuk görüldüğünde doktora başvurulmalıdır. Doktor tarafından uygun tedavi uygulanmalıdır.

Pamukçuk Neden Olur?

Pamukçuk nedenleri arasında bağışıklık sisteminin düşmesi ve henüz gelişmemiş olması, bağışıklığı baskılayan ilaç ve hastalıklar, vücudu sarsan kanser tedavileri ve şeker hastalığı bulunur. Genelde bağışıklık sisteminin düşüklüğüne bağlanan pamukçuğun yeni doğan bebeklerde ve yaşlılarda sık görülmesinin nedeni de budur.

Bağışıklık sistemi vücuttaki virüs, bakteri ve mantarlarla savaşarak çoğalmalarını önler. Ancak bağışıklık sistemi düştüğünde mantar tipi organizmalar çoğalarak vücuda yerleşmeye başlar. Pamukçuğa neden olan mantar türü de böyle gelişir. Bağışıklık düştüğünde dilde, ağızda pamukçuk olarak çoğalırlar. Bu sebeple hastalığın ana nedeni bağışıklık sisteminin zayıflığıdır.

Birçok kişi "Bebeklerde pamukçuk neden olur?" gibi soruları merak etmektedir. Pamukçuğa neden olan candida mantarları genital bölge, bağırsak ve ağızda doğal olarak bulunur. Bebekler doğarken anne rahminde bulunan bu mantarları kapabilirler. Bağışıklıkları düşük olduğu için mantarlar çoğalır ve pamukçuk ortaya çıkar. Yeni doğan bebeklerde sıklıkla pamukçuk görülmesinin nedenlerinden biri de budur.

Pamukçuk Belirtileri Nelerdir?

Pamukçuk belirtileri genel olarak bebeğin ağız bölgesinde beyaz lezyonlar görülme ile başlamaktadır. Bu beyaz kremsi yapılar dokunulduğunda temizlenebilir. Altında kızarıklıklar görülebilir. Beyaz lezyonlar ağız içinde, dilde, yanaklarda, sert damaklarda ve yumuşak damaklarda görülmektedir. Dudak kenarları çatlayabilir, bir şey yiyip içilirken acı hissedilebilir.

Bebeklerde pamukçuk görüldüğünde emme güçlüğü ortaya çıkabilir. Sık sık ağlama, huzursuzluk ve hafif ateş görülebilir. Bu belirtilerden bebeğin pamukçuk hastalığı yaşadığını çoğunlukla anlaşılamamaktadır. Ailelerin kesin ve net bu durumu algılaması için bebeğin ağzını kontrol etmeleri gerekir. Bebeklerde dilde beyazlık Beyaz lezyonlar varsa aileler kısa süre içinde doktora başvurabilir.

Aynı zamanda bebekteki mantar emzirme yoluyla anneye de bulaşabilir. Göğüs ucunda kaşıntı, hassaslık ve kızarıklık şikayetleri ortaya çıkabilir.

Pamukçuk Tedavisi Nasıl Olur?

Pamukçuk tedavisinde hastanın yaşına ve hastalığın durumuna göre damla, krem, antibiyotik ilaçlar ve antifungal mantar önleyici ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlarla mantarın yayılması ve mantarın sebep olduğu yaralar önlenir. Anne göğsünde yaşanan mantar için ise mantar önleyici kremler kullanılabilir. Bu sayede mantarın tekrar etmesi önlenebilir.

Bebeklerde pamukçuk ilacı olarak damla ve krem gibi ilaçlar kullanılır. Çünkü bebeğin pastil alması ve tablet kullanması mümkün değildir. Bebeğin ağız hijyeni sağlanarak mantarın azaltılması amaçlanır. Tedavi düzenli yapıldığında mantarın oluşturduğu yaralar da iyileşme gösterir.

Antifungal ilaçlar gargara ve pastil gibi basit tüketilebilen formlarda satılmaktadır. Mantar önleyen bu ilaçlar direkt olarak ağıza etki yapar ve kısa sürede mantar oluşumunu iyileştirebilir. Eğer bu ilaçlar yeterli gelmezse ve bağışıklık sistemini baskılayan durumlar varsa antibiyotik ilaçlarla daha etkili tedaviler uygulanabilir.

Pamukçuk hastalığı hafif bir hastalık olarak görülse de dikkate alınması gereken bir hastalıktır. Eğer bebek doktor kontrolü altına alınmaz ve tedavi uygulanmaz ise farklı hastalıkların oluşumuna neden olunabilir. Bu yüzden pamukçuk belirtileri görülen bebek uzman kişinin muayenesine alınmalıdır. Tedavi de önemli olan doktorun önerdiği tedavi şeklinin düzenli olarak uygulanmasıdır.

Bebekte görülen pamukçuk bulguları olan lezyonların kazınması tedavi sürecini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle aileler dikkatli olmalı ve lezyonları kazılamamalıdır. Tedavi yönteminde annenin göğsüne de bebeğe uygulanan tedavi uygulanmaktadır. Yani hem bebeğin tedavisi hem de annenin tedavisi bu şekilde uygulanmaktadır. Mantarın kaybolması sonucunda tedavi süreci de sonlanmaktadır.

Pamukçuk evde nasıl tedavi edilir?

Pamukçuğu evde tedavi etmek ve önlemek için ağız bakımına dikkat edilebilir. Sık sık diş fırçalamak, ağız gargaraları kullanmak, dil ve ağız yaralarını tahriş edecek tuz ve şeker tüketiminden kaçınmak ve sağlıklı beslenerek bağışıklık sistemini güçlendirmek işe yarayabilir. Bu yöntemler bebekler için uygun değildir.

Pamukçuk temizlenmezse ne olur?

Pamukçuk tedavi edilmezse ilerleyebilir ve farklı sağlık sorunlarına neden olabilir. Boğazdan aşağı ilerleyerek yutma güçlüğü ortaya çıkarabilir. Çocuklarda farklı enfeksiyonlar ve ateş görülebilir. Bunun için hastalığın basite alınmaması ve bir an önce tedavisi için doktora başvurulması gerekmektedir.

Pamukçuk tehlikeli midir?

Pamukçuk tehlikeli bir hastalık değildir, tedavisi basit ve mümkündür. Ancak ihmal edilmemesi de önemlidir. Farklı sağlık sorunlarının yaşanmaması için pamukçuk görülen bebek ve çocukların doktora götürülmesi önemlidir. Doktorun reçete edeceği basit ilaçlarla sorun çözülebilir ve ağız yaraları düzelebilir.

Pamukçuk acıtır mı?

Pamukmuş ağızda beyaz tabakalar oluşturur. Bu tabakalar bulunduğu bölgeye bağlı değildir ancak altında kızarıklık ve tahrişler bulunur. Bu nedenle yemek yerken ve bir şeyler içerken acıtabilir. Bebeklerde pamukçuk belirtilerinden biri de emme sırasında bebeğin huzursuzlanması ve acı duymasıdır. Bu durumda iştahsızlık da baş gösterebilir.

Pamukçuk kimlerde görülür?

Pamukçuk genelde yeni doğan bebeklerde ve yaşlılarda görülür. Orta yaşta ve gençlerde görülme olasılığı çok daha azdır. Bunun nedeni bebek ve yaşlıların bağışıklık sisteminin zayıf olmasıdır. Bağışıklık zayıflığından faydalanan mantarlar çoğalarak dilde ve ağızda pamukçuğa neden olmaktadır. Bazı hastalıklar nedeniyle de pamukçuk görülebilir.

Pamukçuk için hangi ilaç kullanılır?

Pamukçuk ilacı olarak mantar önleyici ilaçlar ve antibiyotikler kullanılır. Hangi ilacın kullanılacağı ve ilacın formunu hastanın yaşı ve hastalığı belirler. Bebeklerde damla formundaki ilaçlar tercih edilirken yetişkinlerde tablet, gargara ve antibiyotikler kullanılabilir. Bebekten anneye geçen pamukçuk için göğüs ucuna kremler sürülebilir.