Pankreas Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
İnsan vücudunda midenin arkasında bulunan yumuşak bir organ olan pankreas, insülin ve glukogan gibi hormonların salgılanmasını sağlamaktadır. Günümüzde sıkça görülen bir hastalık olan Pankreas kanseri pek çok kişinin başına gelmektedir. Bu içeriğimizde pankreas kanserinin ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini, evrelerini, teşhisini ve tedavi yöntemlerini bir araya getirdik.
İşte pankreas kanseri hakkında bilinmesi gerekenler...
Pankreas Kanseri Nedir?
Pankreas midenin arkasında bulunan yumuşak bir organımızdır. Sindirim enzimleri, insülin ve glukagon gibi bazı hormonların salgılanmasında görevlidir. 16 cm uzunluğunda olan pankreas, mide, ince bağırsak, dalak ve karaciğer ile çevrelenmektedir. Hormon salgılama ve enzim görevine sahip olan pankreas, kan dolaşımını doğrudan etkiler ve olası kanser hücrelerinin daha hızlı bir şekilde yayılmasını sağlar.
Pankreas kanseri diğer kanser türlerinin yanı sıra teşhis konulmasından sonra yaşam süresinde ilerleme kaydedilemeyen nadir kanser türlerindendir. Bu nedenle pankreas kanseri tedavisinde yaşam süresinin uzatılmasının pek mümkün olmadığı belirtilmektedir.
Pankreas kanseri ölüm riski en yüksek olan kanser türlerinin başında gelmektedir. Hemen hemen her yaş grubunda görülebilen pankreas kanseri, genellikle 50-80 yaş aralığında rastlanılmaktadır. Yapılan araştırmalarda pankreas kanseri teşhisi konulan kişilerin %63’ünün 70 yaş ve üzerinde olduğu belirtilmektedir.
Pankreas Kanseri Evreleri
Pankreas kanserinin 5 farklı evresi vardır. Evre 0'da kanserin yayılması söz konusu değildir. Tek katman hücrelerle sınırlı olan kanser, görülme testlerinde fark edilmez. Evre 1'de ise 2 veya 2 cm'den büyük olan kanser hücresi bölgesel büyüme göstermektedir. Evre 2'de bölgesel büyümeye devam eden pankreas kanseri bu evrede pankreas dışında büyüme gösterebileceği gibi lenf bezlerinin yakınına kadar yayılabilir.
Evre 3'de yayılma artmaktadır. Bu evrede kanser yakınında bulunan ana damarlara ve sinirlere yayılmaktadır. Son evre olarak nitelendirilen 4. evrede ise kanserin yayılma alanı iyice genişlemiştir. Karaciğer gibi uzak bölgelere kadar yayılım görülür.
Pankreas Kanseri Belirtileri
Nedensiz kilo kaybı, karın ağrısı, bulantı, kusma, iştah kaybı, sarılık, ishal, kabızlık, şişkinlik, gaz sancıları, varis, genel halsizlik, kaşıntı, ani ortaya çıkan diyabet, koyu renkli veya kanlı idrar, karaciğer ve safra kesesinde büyüme pankreas kanserinin belirtileridir.
Yukarıda saymış olduğumuz belirtileri kendinizde görmeye başlarsanız bir an önce doktora görünmelisiniz. Oldukça tehlikeli bir hastalık olan pankreas kanseri erken teşhis edilmediği takdirde ciddi sonuçlara sebebiyet verebilir. Bu yüzden ilk önce karın ağrısı daha sonra diğer belirtileri kendinizde gördüğünüz zaman mutlaka uzman bir doktora başvurun.
Pankreas Kanseri Risk Faktörleri
Sigara tüketimi, pankreas kanserinin oluşumunu %30 oranında etkilemektedir. Genellikle orta yaş ve üzerinde görülen pankreas kanseri yaşlanma ile birlikte daha sık görülmektedir.
Birçok sağlık sorununun oluşumunda etkili rol oynayan obezite, pankreas kanserinin oluşumunda da oldukça etkilidir. Bol kalorili ve protein ağırlıklı beslenme düzeni pankreas kanseri riskini arttıran unsurlardandır. Bu nedenle bol meyve ve sebze tüketimi önerilmektedir.
Petrol ürünlerine ve çeşitli kimyasal maddelere maruz kalan kişilerde pankreas kanserine eğilim daha fazladır. Kronik pankreas iltihabının uzun süre tedavi edilmemesi durumunda kanser riskinde artış görülür.
Pankreas kanserini riskini doğrudan arttıran unsurların başında şeker hastalığının olduğu belirtilmektedir. Pankreas kanseri hastalarının yaklaşık %60-80’inde şeker hastalığına rastlanılmaktadır.
Pankreas Kanseri Teşhisi
Pankreas kanseri sinsice ilerlemesinin yanı sıra oldukça hızlı bir yayılım göstermektedir. Bu nedenle erken teşhis oldukça önemlidir. Ölüm riski en yüksek kanser tiplerinden biri olan pankreas kanserinin ilk teşhisinden itibaren yaşama süresinin uzatılması çok düşük bir olasılıktır.
Pankreas kanseri teşhisi için gerekli test ve tetkikler Ultrasonografi (US), bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonan görüntüleme (MR), Endeskopik ultrasonografi (EUS), Endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP), positron emission tomography (PET CT), biyopsi ve kan testleridir. Bu tetkikler sayesinde pankreas kanseri olup olmadığınızı öğreneceksiniz.
Pankreas Kanseri Tedavisi
Pankreas tedavisine başlanmadan önce detaylı test ve tetkikler yapılmalıdır. Yapılan incelemeler sonucunda kanserin yayılım oranı ve evresi belirlenmelidir. Pankreas kanserinin ilerlemesi durumunda cerrahi müdahale yapılamamaktadır.
Bu tip durumlarda kemoterapi uygulaması ile hastanın ağrılarının azaltılması beslenme desteğinin sağlanması, mevcut sağlığının düzeltilmesi ve yaşam kalitesinin belli bir oranda arttırılması amaçlanmaktadır.
Pankreas kanserinin ilk evrelerde teşhis edilmesi sonucunda ise cerrahi müdahale uygulanabilir ve bu uygulama ile tümörün o bölgeden çıkarılması sağlanır. Erken teşhis edilmesi ve müdahalede bulunulması durumunda hastanın tamamen iyileşme şansı %50’nin altındadır. Ancak bu süreçte uygulanan ışın tedavileri ve kanser ilaçları bu süreyi arttırmaya yardımcı olabilir.
Pankreas kanserinin ilk belirtileri nelerdir?
Pankreas kanserinde ilk görülen belirtiler karın ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı, sarılık, idrar renginde koyulaşma, sırt ağrısı, bulantı ve kusmadır. Bu belirtiler pankreas kanserinde ilk görülen belirtiler arasında yer alıyor. Daha sonra bu belirtilerin arasına şişkinlik, karaciğer ve safra kesesinde büyüme eşlik eder.
Pankreas kanseri olan hasta ne kadar yaşar?
Hastanın genel durumuna ve birlikte görülen hastalıklara göre bu süre değişmektedir. Pankreas kanseri diğer organlara yayılım gösterdiği takdirde yaşam süresi 3 ile 6 ay arasında değişmektedir. Hastalığın lokal olarak yayılım gösterdiği hastalarda ise bu süre 6 ile 10 aydır. Ne yazık ki pankreas kanserinde hastanın yaşam süresi uzatılamamaktadır.
Pankreas kanseri kimlerde görülür?
Ailede pankreas kanseri varsa kardeşlerde olma olasılığı da yükseliyor. 60 yaş üzerindeki kişilerde ve erkeklerde görülme olasılığı daha yüksek olan bu hastalığın görülme yaşı günümüzde daha da düşmektedir. Genetik yatkınlık ve diğer sebeplerden ötürü bu hastalık gençlerde ve kadınlarda da görülmeye başladı.
Pankreas kanseri nerede ağrı yapar?
Pankreas kanserinin ağrı yaptığı yer sırt bölgesidir. İleri pankreas kanserinde sinir ağ tabakasına yayılım olursa sırta ve bele vuran çok şiddetli ağrılar oluşabilmektedir.
Pankreas ultrasonda görülür mü?
Pankreas, mide ve karaciğer arkasında kalmasından dolayı ultrasonla tam olarak görüntülenememektedir. Bu yüzden kısaltması EUS olan endoskopik ultrasonografi denilen bir yöntemle pankreasın incelemesi yapılır.
Kanser hastasının son günleri nasıl belli olur?
Kanser hastaları son günlerini sürekli olarak yatarak geçirir. Bu dönemde fiziksel olarak çöküntü yaşandığı için hareket etme güçlüğü çeker. Beden zayıflığı nedeni ile hasta yemek yemekte, su içmekte ve ilaç kullanmakta dahi yutma zorluğu çeker. Bu tarz durumlar kanser hastasının son günlerini oluşturur.