Parkinson Hastalığı Nedir, Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?
Parkinson Nedir?
Parkinson, beyinde hareket kontrolü bölgeleri arasında iletişimi sağlayan dopaminin azalmasıyla ortaya çıkan, vücutta düzensiz, titrek ve tutuk hareketlere neden olan nörolojik bir hastalıktır. Rahatsızlık, hareket kabiliyetini ve günlük yaşamı olumsuz etkiler. Genetik bir faktör yoksa orta yaş grubunda daha sık görülmektedir.
Parkinson hastalığı genellikle titreme şeklinde kendini göstermektedir. Titremenin yanı sıra hareketlerde yavaşlama, çenede titreme, konuşma hızının yavaşlaması, depresyon, küçük adımlarla yürüme ve sık sık düşme gibi birçok belirti Parkinson hastalığını işaret etmektedir.
Parkinson Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Parkinson hastalığının nedenleri arasında beyin hücrelerindeki işlev kaybı bulunur. Dopamin üreten hücrelerin ölmesi parkinson hastalığının başlıca oluşum nedenidir. Hasara uğrayan dopamin hücreleri sinir sistemini olumsuz yönde etkileyerek sinir hücrelerinin birbiriyle ve kaslarla olan iletişimini engellemektedir.
Genel olarak parkinson hastalığını tetikleyici etkenler tam olarak bulunamamış ve kesinleştirilmemiş olsa da birçok genetik ve çevresel faktörlerin parkinson hastalığının oluşumunda etkili olduğu belirtilmektedir.
Parkinson hastalığı, birçok hastalıkta da olduğu gibi genetik yatkınlık göstermektedir. Genç yaşta parkinson hastalığına yakalanan kişilerin ailelerinde parkinson hastaları genellikle görülmektedir.
Genetik yapının etkili olduğu kadar bazı çevresel faktörlerin de parkinson hastalığında tetikleyici unsur olduğu söylenmektedir. Yaşanılan kırsal ortam, tüketilen kuyu suyu ve kullanılan tarım ilaçları parkinson hastalığını tetikleyen unsurlardandır.
Parkinson Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Parkinson hastalığının belirtilerini sıralayalım; hareket fonksiyonlarında aksama, el ve ayakta titreme ve yavaşlama, adım mesafesinde azalma, yürürken zorluk çekme, ince motor becerilerinde zorlanma, ayağa kalkmakta güçlük, duruş bozukluğu, depresyon, anksiyete ve sürekli yorgunluk hali parkinson hastalığının belirtileri arasında yer alır.
Parkinson, genellikle sinsi ve yavaş bir şekilde ilerleme gösterir. Vücuttaki dopaminin azalmasıyla birlikte belirtiler kendini göstermeye başlar. Başlangıçta hafif belirtilerle kendini gösteren parkinson, dinlenme esnasında meydana gelen titreme ile belirti göstermektedir. Bu titreme uyku esnasında meydana gelmezken stres ve yorgunluk titremeyi tetiklemektedir.
Sinir sistemi hastalığı olan parkinson, ilerleyen dönemlerde yürümede güçlük ve sık sık düşme gibi problemlerin oluşmasına neden olur. Hareketler yavaşlar ve yürürken küçük adımlar atılır. Kasları doğrudan etkileyen parkinson, yürüme sırasında kollarda sallanmaya da neden olur.
Sinsi ve yavaş yavaş ilerleyen bu hastalık konuşmada ve el yazısında değişikliklere neden olur. İlk başta basit ve olağan bir durummuş gibi görünen bu sıkıntılar aniden artabilir. Konuşurken normalden daha hızlı ve alçak sesle konuşmak gibi belirtilerin yanı sıra konuşma esnasında el kol hareketlerinde ve yüz mimiklerinde azalma görülür.
Parkinson hastalığı bağırsak sitemini de bozabilir. Hastada kabızlık ve idrara çıkma sorunları da görülebilir. Bu belirtiler hastalığın erken dönemde ortaya çıkan belirtileridir.
Parkinson Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Parkinson hastalığının teşhisinde özellikle kullanılan bir test ya da bir ölçüm bulunmaz. Nörolojik muayene sırasında klinik bulgular ve fizik muayenesi hastalığın teşhis edilmesini sağlar. Beyin tomografi gibi görüntüleme yöntemleri daha çok başka bir hastalığın olup olmadığını anlamak için kullanılır. SPECT ve PET taramaları beyinde başka bir hasar olup olmadığını anlamak için yararlıdır.
Parkinson Tedavisi Nasıl Yapılır?
Parkinson tedavisinde dopamin dengeleyici ilaçlar, beyin pili, bedensel egzersiz programları ve fizyoterapi yöntemleri bulunur. Tedavi yöntemleri genelde başarıyla sonuçlanır, tedavilerde hastaların desteksiz yaşamlarını sürdürmeleri ve yaşam kalitelerinin artırılması amaçlanır. Hastanın sürekli doktor gözetiminde olması önemlidir.
Her hastalığın tedavisinde olduğu gibi parkinsonda da erken teşhis oldukça önemlidir. Öncelikle hastalığın meydana gelmesine neden olan dopamin eksikliğinin giderilmesi için ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Uygulanacak ilaç tedavisi ile hastalığın neden olduğu olumsuzluklar en aza indirilmektedir.
İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda beyin pili denilen yöntem uygulanmaktadır. Cerrahi yöntem ile beynin farklı bölgelerine elektronlar yerleştirilir. Vücudun çeşitli yerlerinde deri altına bataryalar konur. “Derin beyin stimülasyonu” olarak adlandırılan bu işlem ile beyinde azalan elektriksel uyarının bataryalar yardımıyla yaratılması amaçlanır.
Tüm bu tedavi yöntemlerinin hareket kabiliyetini artıracak ve dopamin üretimi sağlayacak egzersizler de uygulanır. Fizyoterapistlerin yardımıyla hastanın yaşam kalitesi yükseltilmeye çalışılır.
Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? | Yabancı El Sendromu Nedir? |
---|---|
Kore Hastalığı Nedir? | Serotonin Sendromu Nedir? |
Multipl Skleroz (MS) Hastalığı Nedir? |
Parkinson hastası ne kadar yaşar?
Parkinson ölümcül bir rahatsızlık değildir. Parkinson hastaları uzun yıllar yaşamlarını sürdürebilir ancak yaşam kaliteleri düşebilir, günlük hayatta zorluk çekebilirler. Bunun için tedavi gereklidir. Çeşitli tedavi yöntemleriyle parkinson belirtileri azaltılabilir, hastanın çektiği zorluklar yok edilebilir. Hastanın umutsuzluğa kapılmadan uzman doktorlardan yardım alması önemlidir.
Parkinson akıl hastalığı mıdır?
Parkinson, sanılanın aksine bir akıl hastalığı değildir ve psikolojiyle ilgisi yoktur. Parkinson, beynin dopamin üretiminde azalmasıyla ortaya çıkan, hareket bozuklukları, titreme, tutukluk ve yavaşlamaya neden olan nörolojik bir hastalıktır. Hastalığın tedavisi de uzman nörologlar tarafından yapılabilir.
Parkinson kan tahlilinde çıkar mı?
Parkinson doktor muayenesi ve kontrolleriyle bulunan bir hastalıktır. Parkinson hastalığı için kan tahliline ihtiyaç duyulmaz. Yapılan bazı tetkikler hastalığın farklı hastalıklarla karıştırılmaması adına uygulanır. Başka bir neden yoksa ve kişide parkinson belirtileri varsa hastaya parkinson tanıdı konulabilir. Kan testi gibi hastalığa özel testler bulunmaz.
Parkinsonu nasıl yenerim?
Parkinson tedavisi olmayan bir hastalık değildir. Parkinsonu yenmek mümkündür. Bunun için uzman nörologlardan yardım alınması gerekir. İlaç tedavileri, egzersiz ve bazı cerrahi yöntemlerle parkinson hastalığının belirtileri azaltılabilir. Sağlıklı ve hareketli bir yaşamla parkinson belirtileri yavaşlatılabilir. Hastalara sık sık egzersiz yapmaları ve stresten uzak durmaları önerilmektedir.
Parkinson ilerlememesi için ne yapmalı?
Parkinson hastalığının ilerlemesi için hareketli bir yaşam gereklidir. Sık sık egzersiz yapılması, bazı ince motor becerilerinin tekrar edilmesi, yürüyüş gibi hareketlerle parkinson belirtileri yavaşlatılabilir. Bu hastalık için erken teşhis de önemlidir. Doktora başvurarak parkinsonu yavaşlatacak tedavi yöntemlerini kullanabilirsiniz.
Parkinson hastaları konuşabilir mi?
Parkinson konuşma becerilerini de etkileyebilir. Hastalarda yüz ifadesi ve mimikler giderek belirsizleşir. Hastaların sesi azalır ve konuşma yavaşlar. Geveleme ve mırıldanma gibi konuşma bozuklukları görülebilir. Doğru kelimelerin bulunmasında zorluklar yaşanabilir. Ancak yine de hastalar konuşarak kendilerini ifade edebilirler.