Puberte Prekoks Nedir? Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Bireyin erken yaşta ergenliğe girmesine denen puberte prekoks, çocuğu psikolojik anlamda zorlayabileceği için mutlaka dikkatli takip edilmesi gereken bir durumdur. Bu yüzden içeriğimizde puberte prekoks hakkında bilinmesi gerekenlere yer verdik.

İşte puberte prekoks hakkında her şey...

Puberte Prekoks Nedir?

Puberte prekoks ergenliğin erken yaşta başlaması anlamına gelmektedir. Puberte prekoks döneminde öncelikle göğüsler gelişmektedir. Daha sonra koltuk altlarında ve cinsel bölgelerde tüylenmeler meydana gelir. En son olarak da adet görmeye başlar. Bu dönemde oluşan fiziksel değişimler ortalama 5 senede tamamlanmaktadır.

Puberte Prekoks Belirtileri Nelerdir?

Puberte prekoksun çocuklarda görülen belirgin belirtileri olmaktadır. Kemik gelişimi ve büyümesinin normalden daha erken sonlanması, yetişkin yaşlarda gereken boya ulaşamamaları, kızlarda adet görmenin erken başlaması veya göğüslerde büyüme görülmesi, utangaçlık yaşanması ve erkeklerin agresif olması erken ergenliğin belirtileridir.

Yukarıda saymış olduğumuz belirtiler puberte prekoks yaşayan çocuklarda görülmektedir. Ergenliğe erken giren çocukların neredeyse hepsinde bu belirtiler karşımıza çıkmaktadır. Bundan dolayı onları yaşadıkları şeylerin normal olduğuna ikna etmeniz gerekiyor. Aksi takdirde sosyal yaşamlarında zorlanabilirler.

Puberte Prekoks Nedenleri Nelerdir?

Puberte prekoks genel olarak iki grupta incelenmektedir. Bunlar gerçek (santral) puberte prekoks (SPP) ve yalancı (periferik) puberte prekoks (PPP)'dir. Gerçek ve yalancı puberte prekoksların nedenleri birbirinden farklıdır.

Gerçek (Santral) Puberte Prekoks Nedenleri

Gerçek puberte prekoksun nedenleri idiopatik yani sebebi bilinmeyen olabildiği gibi, beyin tümörleri, kafa travması, menenjit, ensefalit hidrosefali, araknoid kist gibi beyinle ilgilii patolojiler ve Langerhans hücreli histiyositoz da olabilir.

Yalancı (Periferik) Puberte Prekoks Nedenleri

Yalancı puberte prekoksun nedenleri ise konjenital adrenal hiperplazi, over kistleri ve tümörleri, adrenal korteks tümörleri, McCune Albiright sendromu, ektopik gonadotropin salgılayan tümörler ve hormonal steroid içeren ilaç alımıdır.

Puberte Prekoks Tanısı Nasıl Konur?

Çocuklarda puberte prekoks hastalığının belirtileri ve tanı kriterleri görüldüğü anda doktora başvurulması gerekmektedir. Doktor, gerekli fiziksel incelemeyi yaptıktan sonra gerek duyduğu taktirde tam teşhisi koyabilmek için idrar ve kan testi istemektedir.

Kemiklerin yaşa göre daha fazla olgunlaşması durumunda, el bilek filminin çekilmesi de doktorlar tarafından istenebilmektedir. Bazı durumlarda MR, tomografi gibi görüntüleme yöntemleri de gerekebilmektedir.

Puberte Prekoks Tedavi Yöntemleri

Puberte prekoksta yaşanan değişimler erken yaşta başladığı gibi aynı şekilde erken yaşta durmaktadır. Bu durumdan dolayı çocukların boyları daha kısa kalabilmektedir. Tedavide ise çocukların boy uzamasının erken durmasını engellemek amacıyla psikososyal destek verilmelidir.

Gerçek puberte prekoks tedavisinde, hormonal ilaçlarla beyindeki patolojiye bağlı olarak görülen fazla hormon salınımı engellenmektedir. Yalancı puberte prekoklarda ise soruna bağlı olarak tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

Genel olarak hem santral hem de periferik puberte prekoks tedavisi altta yatan nedenlere göre yapılmaktadır. SSS tümörleri, adrenal veya over tümörlerinde ise tedavi yöntemi olarak cerrahi müdahale tercih edilmektedir.

Puberte prekoks ne demek?

Puberte prekoks, normalde girilmesi gerekenden daha erken dönemde ergenlik döneminin başlamasına denmektedir. Ortalamadan 2 standart sapma erken başlayan ergenlik dönemi, santral veya periferik, komlet ya da inkomplet olabilmektedir. Erken puberte sonucunda bireylerin yetişkinliklerinde boy kısalığı görülmektedir.

Puberte prekoks neden olur?

Puberte prekoksun iki farklı türü olduğu için iki farklı ortaya çıkma nedeni vardır. Gerçek puberte prekoks beyindeki patolojiye bağlı olarak hipotalamus hipofiz-gonad aksının çalışması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Gerçek puberte sex hormonlarına bağlı olarak oluşmaktadır. Yalancı puberte ise beyin dışı organların patolojisinden kaynaklanır.

Puberte prekoks ne zaman?

Erkeklerde görülen puberte ortalama olarak 11.9 yaşında karşımıza çıkmaktadır. Kızlarda ise bu yaş sınırı biraz daha düşüktür. Ergenlik döneminin kız ve erkeklerde normalde olması gerekenden daha erken başlamasına puberte prekoks denmektedir.

Yalancı puberte nedir?

Erken erginlik beyinde bulunan hipofiz-hipotalamus bölgesiyle alakalı ise buna yalancı ergenlik denmektedir. Merkezi ya da seksüel organlarla ilişkili olan bu ergenlik türü kızlarda 8, erkeklerde 9 yaşından itibaren görülebilmektedir.

Puberte ilk neyle başlar?

Ergenliğin kızlarda görülen ilk belirtisi meme dokusunun büyümesidir. Bundan sonra genital bölge ve koltuk altında tüylenme gerçekleşir. En sonunda ise ilk adet kanaması başlar ve ergenlik dönemine girildiğini haber verir.

Menarş yaşı nedir?

Yapılan araştırmalara göre menarş yaşı cinsiyete göre değişmekle beraber 10-16'dır. Kızlarda 10'a daha yakın olan bu yaş, erkeklerde ise 16'ya daha yakındır.