Robotik Cerrahi Faydaları ve Kullanım Alanları Nelerdir?
Robotik cerrahi minimal invazif cerrahinin bir türüdür. Minimal invazif cerrahi, hastayı büyük bir kesiden ameliyat etmek yerine 1 cm’den daha küçük kesilerden yerleştirilen özel cerrahi aletler ile çevre dokulara zarar vermeden yapılmasıdır.
Robotik Cerrahi Nedir?
Robotik cerrahi sisteminde bir kamera kolu ve cerrahi aletlerin takılı olduğu mekanik kollar bulunur. Cerrah aletleri ve kamerayı operasyon odasında bulunan bir konsoldan kontrol eder. Bu konsol cerraha operasyon alanının normal gözle görülemeyecek, yüksek çözünürlüklü, büyütülmüş ve 3 boyutlu görüntüsünü verir. Açık cerrahide cerrah elinin ve aletlerin giremeyeceği ya da çevreye zarar verebileceği durumlarda yapay bir el gibi çalışan robot, cerrahın elinin konsoldaki hareketlerini birebir içeriye aktarmakta ve ameliyatı mükemmelleştirmektedir. Robotik Cerrahide; cerrah, ameliyathanede hastanın yanında bulunan cerrah konsolundan, hasta konsolundaki el bileğini model alan kolları kullanarak ameliyatı gerçekleştirir.
Robotik Cerrahinin Avantajları Nelerdir?
Robotik cerrahide laparoskopide olduğu gibi hastanın karnı gazla şişirilir. Gaz basıncı fazla kanamaya engel olur. 3 Boyutlu kameralar sayesinde (klasik laparoskopi ameliyatları 2 boyutlu olarak gerçekleştiriliyor) operasyon alanı çok net görüldüğünden olası kanamaya etkili müdahale edilir ve sonuçta az kan kaybı olur. Ameliyat kesileri küçük olduğundan ve içeride yapılan işlemler hassas olarak gerçekleştirildiğinden dolayı açık operasyonlara oranla daha az ağrı hissedilir.
Operasyon yapılan bölge net görüldüğünden cerrahinin uygulandığı organ ve çevre dokuları korunur ve dokularda daha az travma olur. Ameliyat kesileri de oldukça küçüktür. Buna bağlı olarak ameliyat sonrası iyileşme süresi kısadır. Hasta açık operasyona oranla daha erken hastaneden taburcu edilebilir. Normal yaşam aktivitelerine daha kısa sürede dönülebilen robotik cerrahi operasyonu sonrası oluşan yara izleri oldukça küçüktür ve estetik açıdan bir sorun oluşturmaz. Bu sayede enfeksiyonunun da daha az görüldüğü bu teknikle aynı zamanda dokular daha net olarak görülebildiği için kanser kontrolü de daha sağlıklı yapılabilmektedir.
Robotik Cerrahi Hangi Kadın Hastalıklarının Tedavisinde Kullanılır?
Halk arasında kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopik cerrahi ile yapılabilen bütün jinekolojik ameliyatlar robot ile de yapılabilmektedir. Bunlar;
- Histerektomi (rahim alma)
- Myomektomi
- Çikolata Kisti (Endometriozis)
- İdrar Kaçırma
- Yumurtalık ameliyatları (Over)
- Rahim Sarkması (Pelvik organ prolapsus)
- Jinekolojik kanserler
- Tıkalı tüplerin açılması olarak sıralanabilir.
Robotik Cerrahi ile Rahim Alınması (Histerektomi)
Rahim alınması ameliyatı olan ‘histerektomi’ kadın hastalıklarında yapılan ameliyatların başında gelmektedir. Sıklıkla miyom, medikal tedaviye cevap vermeyen kanama, endometriozis ve rahim kanseri nedeniyle uygulanmaktadır. Histerektomi operasyonu robotik cerrahi ile minimal kan kaybı, hızlı iyileşme, daha az hastanede kalma ve günlük hayata daha kısa sürede dönme gibi avantajlar ile yapılabilir.
Robotik cerrahi ile 3 boyutlu ve daha yakın görüntü sağlanması, robot kollarının 540 derece dönebilmesi, insan eline göre daha fazla açıda çalışmaya olanak sağlaması nedeniyle histerektomi operasyonu sırasında daha az komplikasyon izlenmektedir. Rahim, bağlarından kurtarıldıktan sonra vajinal olarak dışarıya çıkartılır ve vajen kubbesi dikilerek kapatılır. Hasta bu büyük operasyon sonrasında açık olarak yapılan histerektomi operasyonuna göre daha kısa sürede sosyal hayatına döner.
Robotik Cerrahi ile Miyom Tedavisi
Robot yardımlı cerrahi sayesinde miyomların çevresinde yer alan korunması gereken sağlıklı komşu miyometrium dokusundan ayrımı 3 boyutlu görüntü altında çok iyi bir şekilde görüntülenebilir. Robotik cerrahide cerrah çok büyük bir görüntü ile sanki mikroskop altında çalışır gibi dokular üzerinde çalışır. Bu da çok hassas bir cerrahi yapılmasına ve dokudaki hasarın çok daha az olmasını sağlar.
Operasyon genel anestezi ile altında uygulanır. Sonrasında kesiler gerçekleştirilerek robotun kamera ve diğer enstrümanları taşıyan kolları bu kesilerden karın içerisine yerleştirilir ve operasyona başlanır. Robotik cerrahide üç boyutlu ve 16 kez büyütme özelliği olan kamera sayesinde miyomların sınırları net olarak ayırt edilir ve sağlıklı dokuya zarar verilmesinin önüne geçilmiş olunur. Miyomların çıkarılması sonrasında ise özel bir cihazla küçük parçalara ayrılarak robot kollarının geçtiği küçük kesilerden karın dışarısına çıkartılır. Bu teknik sayesinde çok büyük miyomlar bile karın duvarına büyük kesiler yapılmadan çıkartılabilir. Karın duvarına açılan kesiler çok küçük olduğundan hastalar çok hızlı iyileşerek hayatlarına kaldıkları yerden devam edebilmektedir.
Robotik Cerrahi ile Endometriozis (Çikolata kisti) Tedavisi
Laparoskopik/Robotik eksizyon cerrahisi, yani göbek deliğinden ve küçük deliklerden karın boşluğuna girilmesi ile hem çikolata kisti teşhisi kesinleştirilir, hem de rahatsızlığın meydana geldiği bölgelerde yer alan kistler ve endometriotik implantlar temizlenerek kişinin doğurganlığının artması ve şikayetlerinin geçmesi sağlanır.
Açık ameliyat (Laparatomi) iyileşme süresinin uzun olması, ameliyat sonrası ağrının daha fazla olması ve karın içi yapışıklıkların daha sık olması nedeni endometriozis cerrahisinde tercih edilmeyen bir ameliyat yöntemidir. Dolayısıyla eğer açık cerrahiden tedavide kaçınılırsa hastanın hayat kalitesi bundan oldukça olumlu şekilde etkilenecektir.
Robotik Cerrahi ile İdrar Kaçırma Tedavisi
Kadınlarda sık ya da zor doğum yapmak, menopoz, rahmin alınması ve diğer jinekolojik operasyonlar sonrasında idrar kaçırma meydana gelebiliyor. Ancak son yıllarda gelişen robotik cerrahi yöntem sayesinde bu durum ortadan kaldırılabiliyor. Üstelik bu yöntemin geleneksel açık tedavi yöntemlerine göre birçok avantajı var.
Robotik bir dokunuşla idrar kaçırmaya neden olan durum ortadan kaldırılarak rahatsızlığın önüne geçilebiliyor. Özellikle ilave miyom, tüpler, yumurtalık veya sarkma durumu varsa aynı ameliyatta idrar kaçırmanın da tedavisi robotik cerrahi ile gerçekleştirilmesi tercih ediliyor. Yine tüm robotik cerrahideki az ağrı, erken taburculuk, hızlı iyileşme gibi avantajlar burada da mevcut bulunuyor.
Robotik Cerrahi ile Mesane ve Rahim Sarkması Tedavisi
Mesanenin rahim ve bağırsakları yerinde tutan kaslarda ve bağlarda meydana gelen zayıflamaya bağlı olarak rahmin bulunduğu yerden sarkmasına ‘rahim sarkması’ denir. Rahim sarkmasına sıklıkla makat bölgesinde sarkma da eşlik eder. Ayrıca daha önce rahim ya da vajinal ameliyatlar geçirmiş olan kişilerde de rahim sarkmaları meydana gelebilir. Sarkmanın yeri ve evresine göre vajinal ya da karın boşluğundan gerçekleştirilen operasyonlar ile tedavi edilebilir.
Son yirmi yıl içerisinde tıp alanında kendine büyük yer bulan robotik cerrahi günümüzde bu rahatsızlığın tedavisinde de tercih ediliyor. Da Vinci robotunun kolları onlarca kez büyütme yapan ve üç boyutlu görüntü sunan kameraları ile operasyon bölgesi hakkında geniş bilgi sağlıyor. Ayrıca çok derin yerlere ulaşabilmesi sayesinde bu bölgelerde konforlu ve güvenli bir çalışma ortamı meydana geliyor. 3 boyutlu yani derinlik de içeren görüntüleme teknolojisi sayesinde ameliyat bölgesi çevresinde yer alan hassas dokuya herhangi bir zarar verilmeden operasyon tamamlanabiliyor.
Robotik Cerrahi ile İstmosel Tedavisi
Sezaryen doğum istmosel (sezaryen dikiş yerinde ayrılma) olarak bilinen sezaryen skar defektine sebebiyet verebilmektedir.
Kesin tedavisi cerrahi olarak o bölgenin çıkartılması olan istmoselin tedavisi günümüzde çoğunlukla laparoskopik veya robotik olarak gerçekleştiriliyor. Mutlaka tedavi edilmesi gereken bu rahatsızlık, robotik cerrahinin avantajlarıyla kolaylıkla ortadan kaldırılabiliyor.
3 boyutlu olması, eldeki titreme hareketinin olmaması, görüntünün en ince ayrıntıya kadar büyütülmesi ve kolay sütür atabilme özelliği sayesinde istmosel tedavisinde kolaylık sağlayan robotik cerrahi, dokuyu çok iyi dikenin çok önemli olduğu bu rahatsızlıkta oldukça önemli rol oynuyor.