Vitiligo Nedir? Vitiligo Başlangıcı, Belirtileri ve Tedavisi
Hastanın iç organları ya da yaşamsal faaliyetlerine herhangi bir zararı olmayan vitiligo, görünüş açısından ise büyük sorunlar çıkartabilmektedir. Bu yüzden içeriğimizde vitiligo hakkında bilinmesi gerekenlere yer verdik. Yazımızda vitiligo nedir, neden olur, nasıl geçer, bulaşıcı mı, başlangıcı ve tedavisi nasıldır gibi soruları cevapladık.
işte vitiligo hakkında her şey...
Vitiligo Nedir?
Vitiligo, deride çeşitli bölgelerin beyazlamasıyla ve melanosit adlı deriye renk veren hücrelerin kaybıyla oluşan bir hastalıktır. Bulaşıcı bir hastalık olmayan vitiligo daha çok 20-50 yaş grubunu etkiler. Ancak doğuştan bu rahatsızlığa sahip olan veya 80 yaşında ortaya çıkan vakalar da bulunmaktadır.
Vitiligo hızlı başlangıçlı bir hastalıktır ve seyri buna göre daha yavaştır. Daha çok ağız kenarında, göz çevrelerinde, koltuk altında, kıvrım bölgelerinde, kasıklarda, ön kollarda ve genital bölgelerde yerleşen beyaz lekeler şeklinde oluşur.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Hastalık ilk başladığında deride düzensiz şekilde, yaklaşık 5 mm ile 5 cm çapları arasında değişen boyutlarda lekeler oluşur. Bu lekeler tebeşir beyaz renklidir ve sayıları giderek artabilir. Artış gerçekleştiği zaman genellikle simetrik yerleşimli olur.
Vitiligoda kaşıntı, yanma, ağrı yoktur fakat beyaz lekelerin çevresinde bazen kızarık ve kabarık bir halka olabilir. Bu, hastalığın kenarlara doğru genişlediğini gösterir ve buna inflamatuar vitiligo denir. Deride üç farklı rengin bir arada olduğu triklor vitiligo da ortaya çıkabilir.
Vitiligo Neden Olur?
Vitiligonun cilde, gözlere ve saçlara rengini veren melanin pigmentinin üretimi durduğunda ya da öldüğünde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Kesin olarak nedeni hala bilinmeyen vitiligo, toplumun yüzde biri gibi oldukça küçük bir kısmını etkilemektedir.
Vitiligo Nasıl Teşhis Edilir?
Vitiligo hastalığının tanısı fiziksel muayene ve yapılan bazı incelemeler sonucunda yapılmaktadır. Muayenede görülen beyaz lekelerden sonra wood ışığı ile bu bölgeler inceleme altına alınır. Bu ışıkla beyaz leke ve normal görünen deri alanları incelenir.
Yapılan wood ışığı muayenesi ile beyaz lekelerin belirginliği artmaktadır. Bazı durumlarda ise normal görünen deride bile bu rahatsızlığın ortaya çıktığı görülebiliyor. Dolayısıyla bu rahatsızlığın birçok muayene yöntemlerinin yardımıyla anlaşılabileceğini söyleyelim.
Vitiligo Nasıl Tedavi Edilir?
Dirençli bir hastalık olan vitiligo, kişiden kişiye değişse de tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Kortizonlu ürünler ve antioksidan içerikli kremler vitiligonun tedavisinde yer alır. Daha dirençli plaklarda ise ultraviyole ve psoralen (PUVA) kombinasyonları kullanılır.
En etkin tedavi şekli PUVA denilen bu kombinasyon tedavi şekilleridir. Haftada 2 ya da 3 defa birkaç dakikalık tedaviler şeklinde uygulanır. Ancak bu tedavinin uzun bir süre devam etmesi gerekir. Renk oluşumunun yeniden başlayabilmesi için yaklaşık 25-30, bazen 50 seans gerekebilir. Işın tedavilerinde ise seans sayısı 100 veya 300'e kadar uzayabilir.
Bunun yanı sıra A vitamininden faydalanılabilir. Vitiligonun bazı lazerlerle tedavisi de mümkündür. Hastalığın cevabı kişiden kişiye değişmekle birlikte yeni başlamış vakalarda daha kolaydır. Uzun süredir var olan plaklar ise tedaviye dirençli ve sabit lezyonlardır. Sabit lezyonlar için sağlam dokudan alınan dokuların vitiligolu yerlere uyumlanması gerekir.
Vitiligo Bitkisel Tedavi
Hastalığın başlangıcı bir yılı, bazı durumlarda iki ile üç yılı geçmediğinde bitkisel çözümlerle yok edilebiliyor. Özellikle şubat ve mart aylarında başlayıp üç ay kullanılacak ve 3 yıl boyunca devam edecek kürler bulunuyor.
İbrahim Saraçoğlu'nun önerdiği bu kürlerin içerisinde yulaf samanı, lavanta ve lavantanın bir türü olan karabaş bitkisi var. Bu kürleri düzenli olarak kullanarak vitiligoyu bitkisel çözüm yöntemleri ile geçirebilirsiniz.
Vitiligosu olanlar güneşten kendilerini korumalıdır. Özellikle 11 ile 4.30 arası güneşe çıkmaması gerekir. Kahve, soğan, sarımsak ve bulgurdan da uzak durmalıdır. Bunların dışında portakal kabuğunun lapası yapılıp, ılıktan biraz sıcakken vitiligo olan bölgeye koyup 15 dakika bekletebilirsiniz. Bu yöntemde beyaz lekelere karşı etkilidir.
Vitiligo hastalığı ilk nerede başlar?
Vitiligo hastalığı ilk olarak el, ayak, kol, dudak ve yüz gibi bölgelerde karşımıza çıkmaktadır. Bunun nedeni ise bu bölgelerin güneşe çok daha fazla maruz kalmasıdır.
Vitiligodan nasıl kurtulurum?
Vitiligo hastalığında bazı tedavi yöntemleri iyileştirici etki gösteriyor. Bunlar kortizonlu kremler, fototerapi tedavileri, güneşe karşı duyarlandırıcı ilaçlar, greftleme yöntemi ve hücre transferidir. Doktor eşliğinde uygulanacak bu tedavi yöntemleri sayesinde vitiligodan kurtulmanız mümkündür.
Vitiligo ne zaman ortaya çıkar?
Her yaşta görülme ihtimali olan vitiligo, genellikle 20 yaşından önce ilk belirtilerini vermektedir. Bu yaşlar arasında vücut gelişimini tamamlamaya başladığı için yaşanan bir problem yüzünden vitiligo rahatsızlığı ortaya çıkmaktadır.
Vitiligo kimlerde görülür?
Vitiligo rahatsızlığının neden olduğu belli olmadığı gibi hangi kesimde daha fazla görüldüğü de bilinmemektedir. Herkeste ortaya çıkabilen bu hastalık her 100 kişiden 1 ya da 2'sinde görülmektedir.
Vitiligo önlenebilir mi?
Vitiligo rahatsızlığının ortaya çıkmasına yapılabilecek herhangi bir şey yoktur. Ancak hastalığın neden olduğu lezyonların belirginleşmesi önlenebilmektedir. Bunun için güneşten korunmanız gerekiyor.
Vitiligo kansere çevirir mi?
Vitiligo hastalığına sahip olan bireylerde derinin doğal korunma sistemi olan melanositler yoktur. Bu sebeple güneşten kaynaklanan cilt kanserleri daha sık ortaya çıkmaktadır. Uygulanan bazı tedavi yöntemleri de deri kanseri riskini arttırabilir. Dolayısıyla bu farklılığa sahip olan bireylerin kansere yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
Vitiligo irsi midir?
Vitiligo hastalığının oluşmasının altında genetik faktörler kesin olarak yer almamaktadır. Hastalığı taşıyan bireylerin ailesinde bu hastalığın bulunması riski arttırmaktadır. Ancak tek tetikleyici bu değildir.
Vitiligo hastalığı kendiliğinden geçer mi?
Vitiligo hastalığını tedavi eden kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak bazı durumlarda hastanın lezyonlarının kendiliğinden geçebildiği görülmüştür. Her 100 hastanın 15-25'inde bu durum gerçekleşmiştir.