Yabancı El Sendromu Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Yabancı El Sendromu Nedir?

Alien sendromu da denilen yabancı el sendromu, kişinin bir elinin kontrolünden bağımsız olarak kendi başına hareket etmesine neden olan nörolojik bir rahatsızlıktır. Nadir görülen bu sendromda el sanki kendi bilinci varmış gibi hareket eder ve hasta kişi elini isteyerek hareket ettiriyormuş gibi görünür.

Yabancı el sendromunu yaşayan hastalarda genelde beynin sağ lobunun kontrol ettiği sol elde sorun görülür. Hastaların genelde beyninin temporal lobu etkilenir.

Bu durumun şaşırtıcı yanı ise kontrolü kaybeden organın felç inmiş gibi cansız ya da rutin hareketler içine girmiş olmama halidir. Bunların aksine rahatsız eklem, kendine ait bir hayatı varmış gibi kendi iradesi ile hareket etmeye başlamaktadır. Bazı vakalar bu durumu ayrı bir kişilik olarak ifade etmektedir.

İlk olarak 1908 yılında ortaya çıkan hastalıkta Alman bir kadın, doktora başvurarak, gece uyurken sol eli tarafından boğulmaya çalışıldığını ifade etmiştir. Eli tarafından öldürülmeye çalışıldığını söyleyen kadın, elinin şeytan tarafından yönetildiğini de belirtmiştir.

Yabancı El Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Yabancı el sendromuna nedenleri arasında beyin ameliyatları, epilepsi tedavisi için beynin iki lobunun ayrılması, migren, tümör, inme ve beyin yapısını bozan hastalıklar gösterilebilir. Beynin temporal başta olmak üzere oksipital, pariyetal ve frotal bölgesinin etkilenmesiyle de hastalık ortaya çıkmaktadır.

Hastalığa neden olan faktörlerle beynin iki ana kısmı arasında bağlantı sağlayan corpus callosum adlı bölge hasar görür ve beyin lobları arasında bağlantı kesilir. Böyle bir durumda beynin bir yarım küresi (genelde sol) kişinin kontrolüne göre, diğer yarım küresi kontrolsüzce hareket eder. Bu durum sağ lobun kontrol ettiği sol elin kendi başına hareket etmesine sebebiyet vermektedir.

Yabancı El Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Yabancı el sendromu belirtileri bir elin kendi başına hareket etmesiyle ortaya çıkar. El kişinin kontrolü dışında şeyler yapabilir, bardak kırabilir, kalem tutabilir, birine tokat atabilir, ona dokunabilir hatta boğazını sıkabilir. Bu dürtü beyin tarafından kontrol edilemez, ancak diğer elin kontrol dışındaki eli tutmasıyla durdurulmaya çalışılabilir.

Hastalıkta devre dışı kalan beynin sağ lobu, duygusal tepkilerden sorumludur. Sol ise mantık ve analitik düşünmeyi temsil eder. Kontrolden çıkan sağ lob, duygu durumuna göre sol eli hareket ettirir ve bu hareketleri sol lob, yani mantıklı düşünceler durduramaz. Yani birinden nefret ediyorsanız ya da onu seviyorsanız uygun olmayan ortamlarda sol eliniz bu duygulara göre istemsizce hareket edebilir; kişiye dokunabilir ya da ona vurabilir.

Bu durum hastanın kendisiyle bir problemi varsa ciddi boyutlara varabilir. Eğer hasta kendinden nefret ediyorsa kendi başına hareket eden sol el, boğazı sıkabilir ve vücuda vurmaya başlayabilir. Başkasına yöneltilen nefret artarsa sol el istemsizce karşısındaki kişiyi öldürebilecek şeyler yapabilir.

Yabancı El Sendromu Tedavisi Nedir?

Yabancı el sendromunun kesin bir tedavi yöntemi henüz bulunmamaktadır. Nörolojik olduğu belirlenen bu hastalık üzerine araştırmalar devam etmektedir. Semptomların azaltılması için botulinum toksini ve nöromüsküler bloke ediciler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerle istemsiz hareket eden elin hareketleri bir yere kadar kontrol edilebilir.

Bir beyin hastalığı yaşayan ya da felç geçiren kişilerde yabancı el sendromu zamanla iyiye giderek düzelebilir. Beyin hasarı yaşanan kişilerde ise iyileşmeye pek rastlanmaz. Sağ beyine hitap etmek için rahatlatıcı şeyler yapılması, örneğin müzik dinlenmesi de işe yarayabilir.

Yabancı el sendromu nasıl anlaşılır?

Yabancı el sendromunu anlamak için bir elinizin nasıl hareket ettiğine dikkat edebilirsiniz. Eliniz sizin isteğiniz dışında bağımsız hareket ediyorsa bu sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Bağımsız hareketten kasıt kasılma ve irkilme değildir. Elin bilinçsizce bazı günlük hareketleri yapmasıdır. Bu belirtileri görüyorsanız doktora başvurmanız gerekir.

Yabancı el sendromu iyileşir mi?

Yabancı el sendromu bazı durumlarda iyileşebilir. Bir beyin hastalığı geçiren kişiler, sağlıklarına kavuştuklarında yabancı el sendromlarında da iyileşme ve düzelme görülebilir. Beyin hasarı nedeniyle yaşanan yabancı el sendromları çoğunlukla düzeltilemeyebilir. Ancak belirtilerin kontrol edilmesi için tedaviler uygulanabilir.

Yabancı el sendromu psikolojik mi?

Yabancı el sendromu psikolojik bir hastalık değildir. Çoğu zaman psikolojik olduğu düşünülebilir, çünkü hastalığın belirtileri bazı psikolojik hastalıklara benzemektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda yabancı el sendromunun nörolojik bir hastalık olduğu belirlenmiştir. Bu durum yapılan testlerde ve doktor muayenelerinde ortaya çıkarılabilir.

Yabancı el sendromu olan kişiler ne yapmalı?

Yabancı el sendromu olan kişiler stresten uzak durmalı ve sağ beyin lobunu rahatlayacak aktiviteler yaparak elinin sakinleşmesini sağlamalıdır. Kendi bilinci varmış gibi hareket eden el ile yaşamak zor olduğu için hastaların mutlaka doktora başvurmaları gereklidir. Çeşitli tedavilerle hastanın yaşam kalitesi yükseltilebilir.

Yabancı el sendromu için hangi doktora başvurulması gerekir?

Yabancı el sendromu nörolojik bir rahatsızlık olduğu için bu hastalık için hastanelerin nöroloji bölümlerine başvurmak gerekir. Uzman nörologlar hastalığın nedenini belirleyerek bir tedavi planı oluşturabilir ya da hastayı gerekli bölümlere sevk edebilir. Çünkü hastalığın nedenleri arasında başka rahatsızlıklar da bulunabilir.