Yumurtalık Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

 Yumurtalıkların Görevi Nedir?

Yumurtalıklar yumurta üretmekle ve dişilik hormonu salgılamakla görevlidir. Her ay regl döneminde yumurtalıklardan biri yumurta salgılar. Bu yumurta, bir tüp aracılığı fallop tüpü ile rahme ulaşır.

Rahimde döllenme gerçekleşirse gebelik oluşur. Ancak döllenme oluşmazsa adet kanaması başlar. Yumurtalıklar östrojen ve progestron adındaki dişilik hormonlarını salgılar ve bu hormonlar memeleri, vücut şeklini, vücut kıllarını, regl dönemini ve gebeliği ayarlamakla görevlidirler.

Yumurtalıklar bu hormonları üretmeye devam ettikçe gebeliğin gerçekleşmesi olağandır. Doğurganlık zamanı boyunca üretilmeye devam eden bu hormonlar aynı zamanda adet döngüsünü kontrol ederler.

Yumurtalık (Over) Kanseri Nedir?

Ciddi ve ölümcül risk taşıyan kanser türlerinin başında gelen yumurtalık kanseri, jinekolojik kanserler içinde ölüm riski en yüksek olan kanser türüdür. Halk arasında yumurtalık kanseri olarak adlandırılan bu kanser türü tıp alanında over kanseri olarak adlandırılmaktadır.

 Sağlıklı bireylerde yumurtalıklar gereksinim halinde çoğalan hücrelerden oluşmaktadırlar. Ancak gereksinim dışında oluşan hücreler tümör olarak nitelendirilmektedir. Bu tümörler iki şekilde incelenmektedir. Tümörün iyi ya da kötü olduğu yapılan bu inceleme sonucunda belirlenmektedir.

30 yaş ve altındaki kadınlarda görülen içi sıvı dolu kistler iyi huylu yani selim olarak adlandırılmaktadır. Selim yumurtalık kanserleri kendiliğinden geçebileceği ile cerrahi müdahale ile de alınabilmektedir.

Bu tip tümörler çevre dokulara zarar vermezler. Kötü huylu tümörler ise habis olarak adlandırılmaktadır. Habis yumurtalık tümörleri bulunduğu bölge dahil çevre dokulara zarar vermektedir. Habis tümörler mide, bağırsak ve kan ve lenfatik yolla bulunduğu bölgenin çok uzağındaki doku ve organlara kadar yayılım gösterebilir. 

Yumurtalık kanseri hemen hemen her yaşta görülebileceği gibi genellikle menopoz dönemindeki kadınlarda görülmektedir. Ölümcül kanser türlerinin başında gelen yumurtalık kanseri, kadınlarda görülen kanserlerin %4’ünü, genital bölge kanserlerinin ise %23’ünü oluşturmaktadır.

Yumurtalık (Over) Kanseri Neden Olur?

Yumurtalık kanserlerinin yaklaşık %90-95’inin kesin nedeni bilinmezken geriye kalan %5-10’luk kısımın genetik etkenlerden dolayı meydana geldiği ifade edilmektedir. Ancak hiç doğum yapmamış kişilerde ve ailesinde yumurtalık kanseri vakası olan kişilerde yumurtalık kanseri riski daha yüksektir. 

Yumurtalık kanseri oluşumunda genetik yatkınlık ve hatalı genlerin tespiti gibi durumlar kanserin oluşumunda etkili bir rol oynadığı ifade edilmiştir. Genetik etkenlerin yanı sıra hormonsal ve çevresel faktörlerde yumurtalık kanserinin oluşumunda etkili bir rol oynamaktadır.

Özellikle menopoz döneminde kadınlık hormonu olan östrojen hormonunun tek başına verilmesi kanser riskini arttıran unsurlardandır. Bu nedenle menopoz döneminde östrojen hormonu ile birlikte progestron hormonu da verilmektedir. 

Gebeliği önleyici ilaçların uzun süre kullanılması durumunda ise yumurtalık kanseri riskinde az da olsa düşüş görülür. Doğum kontrol haplarının yanı sıra erken yaşta yapılan doğumlarda bu riskin azalmasında etkili rol oynamaktadır.

Yumurtalık Kanseri Riskini Artıran Faktörler

Yumurtalık kanseri riskini artıran faktörler arasında; obezite, ilerleyen yaş, geç menopoz, erken yaşta adet görme, genetik yatkınlık, yumurtalık iltihabı, genital bölge temizliğinde kullanılan talk pudrası, çocuk doğurmamış olmak, kısırlık olanlar ve kısırlık tedavisi görenler yer alır.

Yumurtalık Kanseri Riskini Azaltan Faktörler

Birden fazla çocuk doğurmuş olmak, Doğum kontrol hapı kullanmış olmak, Emzirmiş olmak, Genital temizlik sırasında veya sonrasında talk pudra kullanımından kaçınmak, D vitamini ağırlık beslenmek, Bilinçli vitamin kullanımı, Hayvansal gıda tüketimini kısıtlamakla birlikte meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek, Rahmin alınmış olması, Tüplerin bağlanmış olması yumurtalık kanseri riskini azaltır.

Yumurtalık Kanseri (Over) Belirtileri Nelerdir?

Genellikle tüm yumurtalık kanseri tiplerinde erken dönemde herhangi bir belirtiye rastlanılmaz. Bu nedenle ailesinde yumurtalık kanseri vakası olan kişilerin düzenli olarak tetkik yaptırması ve bu konuda özenli davranması önerilmektedir. Yumurtalık kanseri vakalarının yaklaşık %30’u jinekolojik muayene sırasında tesadüfen fark edilmektedir.

İleri dönemde kanserin büyümesi ve yayılması durumunda sindirim sistemine ait olan bazı belirtiler gözlemlenir. Bu belirtilerin başında; karın ağrısı, sık idrara çıkma, karında şişkinlik, hazımsızlık, karında asit birikimi ve vajinal kanama gelmektedir.

Birçok hastalık ile benzer belirtilere sahip olan yumurtalık kanserinin teşhisi bu nedenle zor olabilmektedir. Birçok hasta ortaya çıkan belirtileri basit hastalıklara bağlayarak doktora gitmeyi reddeder ve kanserin ilerlemesi imkan verir. Bu nedenle genetik yatkınlık taşıyan kişiler başta olmak üzere yolunda gitmeyen bir şeyler sezinlemeleri durumunda bir an önce doktora gitmeli ve gerekli tetkikleri yaptırmalılardır.

Yumurtalık Kanseri (Over) Tedavisi

Yumurtalık kanseri tedavisinde hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve kanserin evresi belirleyici rol oynamaktadır. Yumurtalık kanserinin klasik tedavisinde öncelikle cerrahi müdahale ve sonrasında kemoterapi adı verilen ilaç tedavisi uygulanmaktadır.

Kemoterapi tedavisinde anti-kanser ilaçları verilmektedir. Bu ilaçlar ağızdan alınabileceği gibi damardan serumla veya karın içine serumla verilebilir. Ancak kemoterapi genellikle ayaktan verilmektedir.

Kemoterapi tedavisi sürecine hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur. Yumurtalık kanseri tedavisi görmüş kişiler tedavi sonrasında ilk 2 yıl boyunca üç ayda çeşitli kontrollerden geçmelilerdir. Bu kontrollerde fizik muayene, CA-125 tayini, akciğer filmi ve karın tomografileri yapılmalıdır.

Yumurtalık kanserinin belirtileri nelerdir?

Yumurtalık kanserinin belirtileri arasında; karında basınç ve şişkinlik, kasıkta dolgunluk ve ağrı, uzun süren hazımsızlık ve gaz, mide bulantısı, kabızlık, iştah kaybı ile birlikte sürekli tokluk hissi, kilo kaybı, vajinal kanama, sık sık idrara çıkma, bel ağrısı, genital akıntı yer alır.

Yumurtalık kanseri olan kişi kaç yıl yaşar?

Yumurtalık kanseri oldukça tehlikelidir. Kansere bağlı ölüm nedenleri arasında yumurtalık kanseri ilk sırada yer alır. Dünyada yılda yaklaşık 106.000'i aşkın kadın yumurtalık kanseri yüzünden hayatını kaybetmektedir. Cerrahi ve kemoterapi yöntemiyle tedavi edilen bu hastalıkta 5 yıllık genel yaşama oranı %41'dir.

Yumurtalık kanseri ilk nereye sıçrar?

Yumurtalık kanseri ilk olarak karnın içerisindeki bağırsaklara, mideye sıçrar. Daha sonrasında kan yoluyla vücudun uzak bölgelerine dahi yayılabilirler. Kan yoluyla yayılan yumurtalık kanseri oldukça tehlikelidir.

Yumurtalık kanseri iyileşir mi?

Yumurtalık kanseri erken teşhis edildiği taktirde sadece ameliyat ile tedavi edilir. İleri evrelerde teşhis edilirse ameliyat ve kemoterapi birlikte kullanılır. İyileşme olasılığı diğer kanser türlerine baktığımız zaman düşüktür.

Yumurtalık kanseri kimlerde görülür?

Yumurtalık kanseri hiç doğum yapmayan kadınlarda, erken adet gören kişilerde, geç menopoza girenlerde, kısır olanlarda, kısırlık tedavisi gören bireylerde, genital bölgeye pudra uygulayanlarda daha sık görülmektedir.

Yumurtalık kanseri bel ağrısı yapar mı?

Yumurtalık kanseri belirtileri arasında bel ağrısı vardır. Eğer şiddetli bir bel ağrınız varsa doktora başvurmanız gerekir. Bel ağrısının yanına ateş eklenirse ve bu ateş 7 günden fazla sürerse direkt olarak muayene olun.