Kansızlık, Aneminin En Yaygın Türleri
Vücudumuzun dokularına yeterli oksijeni taşımak için ihtiyaç duyduğumuz sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin yetersizliğiyle ortaya çıkan kansızlık (anemi), özellikle kadınlarda sık rastlanan bir sağlık problemidir. Kırmızı kan hücrelerinin ana parçası olan hemoglobin yeterli veya normal yapıda değilse, hücrelere gereken oksijen taşınamaz. Bu da yorgunluk, halsizlik gibi pek çok belirtiye yol açar. Anemi bazen geçici olabilirken bazen de uzun süre devam edebilir ve farklı şiddetlerde görülebilir.
En Çok Rastlanılan Kansızlık Türleri
Kansızlık, çeşitli nedenlere ve eksikliklere bağlı olarak farklı türlerde ortaya çıkabilir. İşte en yaygın anemi (kansızlık) çeşitleri:
1. Demir Eksikliğine Bağlı Anemi
Beslenmeyle yeterince demir alınmaması ya da kan kaybı sonucu vücuttaki demirin azalmasıyla oluşur. Burun kanaması, aşırı adet kanaması gibi durumlar demir eksikliği anemisi riskini artırır. Demir eksikliği anemisinin belirtileri şunlardır:
- Toprak, kireç, buz gibi alışılmadık maddeleri yeme isteği
- Tırnaklarda çatlama, şekil bozukluğu
- Dilin tahriş olması
2. Aplastik Anemi
Kemik iliğinin yeterince kan hücresi üretememesiyle ortaya çıkan en ciddi anemi türlerinden biridir. Kanser, lösemi gibi hastalıklar bu durumla ilişkilendirilebilir. Aplastik anemi belirtileri arasında:
- Sık görülen enfeksiyonlar
- Derinin altında kan lekeleri
- Kendiliğinden oluşan morluklar
- Burun, ağız ve diş eti kanamaları
- Ülser gelişimi
3. Folik Asit Eksikliğine Bağlı Anemi
Kırmızı kan hücrelerinin sağlıklı üretimi için folik asit gereklidir. Alkol tüketen kişilerde folik asit eksikliği sıkça görülür. Folik asit eksikliğine bağlı aneminin belirtileri arasında:
- Depresyon
- İshal
- Kırmızı ve şişmiş dil
4. Hemolitik Anemi
Oldukça nadir bir anemi türüdür. Vücudun, kendi kırmızı kan hücrelerini yok etmesi sonucu gelişir. Hemolitik aneminin belirtileri şunlardır:
- Ateş ve üşüme
- Baş dönmesi
- Sarılık
- Kan basıncında düşme
- Genişleyen dalak nedeniyle karın ağrısı
5. Kötücül Anemi
Genellikle B12 eksikliği sonucunda ortaya çıkan bu anemi türü, özellikle vejetaryen bireylerde görülebilir. Kötücül aneminin belirtileri:
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma, ürperme
- Renk körlüğü
- Ağrı ve şişme görülen dil
- İshal
- Depresyon
- Ciltte kararmalar
Kansızlık Nasıl Teşhis Edilir?
Kanda hemoglobin miktarının ölçülmesiyle anemi tanısı konulabilir. Eğer hemoglobin değeriniz düşükse veya kırmızı kan hücrelerinizde sorun varsa kansızlığınız olduğu söylenebilir. Kadınlarda aşırı adet kanaması, gebelik gibi belirgin nedenler varsa, teşhis daha kolay olabilir. Bunun dışında kansızlığın nedeni bilinmiyorsa, altta yatan sebepler (örneğin kanser, lösemi, aplastik anemi) araştırılmalıdır.
Kansızlık Tedavisi
Kansızlığın nedeni kanamaya bağlıysa (hemoroid, aşırı adet kanaması gibi) uzman bir hekime başvurmanız gerekir. Eğer sorun demir eksikliği veya beslenme alışkanlıklarından kaynaklanıyorsa aşağıdaki öneriler faydalı olacaktır:
- Demir açısından zengin besinler tüketin: Kırmızı et, balık, ceviz, badem, ıspanak, kuru incir, kuru üzüm, ayçekirdeği.
- C vitamini içeren gıdalar alın: Her yemeğin yanında maydanoz, domates, marul gibi besinler tüketmek demir emilimini arttırır.
- Yoğurt tüketimini arttırın: Bağırsak sağlığınız için de önemlidir.
- Çay ve kahveyi yemekten hemen sonra içmekten kaçının: Bu içecekler demir emilimini azaltır.
- Haşlanan sebze sularını değerlendirin: Vitamin ve mineral açısından zengindir, dökmeyin veya çorbalara ekleyin.
UYARI: Anemi, bazı ciddi hastalıkların habercisi olabileceğinden uzun süredir devam eden halsizlik, yorgunluk veya diğer belirtilerde mutlaka bir doktora başvurun.
